آبسه دندان (tooth-abscess)

علائم و نشانه‌های آبسه دندان عبارت‌اند از:

• دندان درد شدید، مداوم، ضربان‌دار
• حساسیت به دمای سرد و گرم
• حساسیت به فشار ناشی از جویدن یا گاز گرفتن
• تب
• تورم صورت و گونه
• تورم غدد لنفاوی زیر فک و یا گردن
• تخلیه ناگهانی مایعی متعفن و بدمزه در دهان و تسکین درد در اثر پارگی آبسه دندان

اگر هرگونه علائم یا نشانه‌های آبسه دندان در شما وجود داشت فوراً به دندان‌پزشک مراجعه کنید.اگر تب و تورم در صورتتان ایجاد گردید و نمی‌توانید به دندان‌پزشک مراجعه کنید به اورژانس مراجعه کنید. همچنین اگر مشکلات تنفسی یا گوارشی داشتید. این علائم ممکن است نشان دهد که عفونت عمیق شده و به آرواره‌ها و بافت‌های اطراف و یا حتی به مناطق دیگری از بدن گسترش یافته است.

آبسه‌های پری اپیکال دندان هنگامی رخ می‌دهد که باکتری‌ها به پالپ دندان حمله کنند – بخش درونی دندان که حاوی عروق خونی، اعصاب و بافت همبند است.

باکتری از طریق پوسیدگی دندان و یا یک بریدگی و یا شکاف در دندان وارد شده و به ریشه گسترش پیدا می‌کنند.عفونت باکتریایی می‌تواند باعث تورم و التهاب در نوک ریشه شود.

این عوامل ممکن است خطر ابتلا به آبسه دندان را افزایش دهد:

بهداشت دهان و دندان ضعیف

عدم رعایت مراقبت مناسب از دندان‌ها و لثه‌ها – مانند مسواک زدن دندان‌ها حداقل دو بار در روز و استفاده از نخ دندان – می‌تواند خطر پوسیدگی دندان، بیماری لثه، آبسه دندان، و سایر عوارض دندان و دهان را افزایش دهد.

رژیم غذایی سرشار از قند

اغلب خوردن و نوشیدن مواد غذایی غنی از قند، مانند شیرینی و نوشابه، می‌تواند به پوسیدگی دندان کمک کند و تبدیل به یک آبسه دندان شود.

آبسه دندان بدون درمان از بین نمی‌رود. با پارگی آبسه دندان ، درد ممکن است به طور قابل توجهی کاهش یابد- اما شما هنوز هم نیاز به درمان خواهید داشت. اگر آبسه دندان تخلیه نشود، این عفونت ممکن است به فک و مناطق دیگر سر و گردن گسترش پیدا کند.حتی ممکن است باعث ایجاد سپسیس (یک عفونت تهدید کننده زندگی که به سرعت در سراسر بدن گسترش می‌یابد.) شود.

اگر سیستم ایمنی فرد ضعیف شده باشد و آبسه دندان درمان نشود، خطر گسترش عفونت افزایش می‌یابد.

علاوه بر بررسی دندان و مناطق اطراف آن، دندان‌پزشک شما ممکن است بررسی‌های زیر را انجام دهد:

ضربه به دندان‌ها

دندانی که دارای آبسه در ریشه است به طور کلی حساسیت به لمس یا فشار دارد.

انجام عکس برداری اشعه X

تصویر برداری اشعه ایکس از دندان می‌تواند به شناسایی آبسه دندان کمک کند. دندان‌پزشک شما ممکن است از اشعه X برای تعیین اینکه آیا عفونت گسترش یافته و باعث ایجاد آبسه دندان در مناطق دیگر خواهد شد یا خیر، کمک بگیرد.

هدف از درمان این است که از عفونت خلاص شوید. برای انجام این کار،دندان‌پزشک شما ممکن است اقدامات زیر را انجام دهد :

باز کردن و تخلیه آبسه

دندان‌پزشک با ایجاد یک برش کوچک در آبسه دندان ، اجازه می‌دهد چرک تخلیه شود و سپس منطقه را با آب نمک (سالین) شست و شو می‌دهد.

عصب کشی(روت کانال)

این روش می‌تواند به از بین بردن عفونت و حفظ دندان کمک کند.قسمت اعظم ساختمان دندان را عاج تشکیل می‌دهد ، درون عاج فضائی وجود دارد که شامل عصب و شبکه مویرگی است که اصطلاحاً به آن پالپ گفته می‌شود . پالپ از شاخه‌های اصلی اعصاب و عروق در انتهای ریشه منشعب می‌شود و از درون کانال‌هائی که در ریشه وجود دارد به این فضا می‌رسد . این بافت نرم ممکن است تحت تأثیر میکروب‌ها عفونی شده و عفونت را در مسیر ذکر شده به استخوان اطراف ریشه منتقل کند ، در چنین مواردی تمام این بافت توسط دندان‌پزشک برداشته شده ، محفظه پالپ و کانال‌ها تمیز و به نحو مطلوبی پر می‌شود.

کشیدن دندان آسیب دیده

اگر امکان حفظ دندان وجود نداشته باشد، دندان‌پزشک دندان را می‌کشد و با تخلیه آبسه دندان، عفونت را حذف می‌کند.

تجویز آنتی بیوتیک

اگر عفونت محدود به منطقه آبسه دندان باشد،شما ممکن است به آنتی بیوتیک نیازی نداشته باشید. اما اگر عفونت به دندان‌های مجاور، فک و یا مناطق دیگر گسترش یافته باشد ،دندان‌پزشک شما به احتمال زیاد با تجویز آنتی بیوتیک آن را متوقف و از گسترش بیشتر آن جلوگیری می‌کند. همچنین ممکن است اگر سیستم ایمنی ضعیف شده باشد نیز آنتی بیوتیک تجویز شود.

در صورتی که منطقه مربوطه در حال بهبودی است، دندان‌پزشک مراحل زیر را برای کمک به کاهش ناراحتی توصیه خواهد کرد:

• دهان خود را با آب نمک گرم بشویید.
• استفاده از ضد درد یا مسکن‌هایی مانند استامینوفن (تایلنول) و ایبوپروفن (ادویل، موترین IB، غیره)

اجتناب از پوسیدگی دندان برای جلوگیری از آبسه دندان ضروری است. مراقبت مناسب از دندان‌ها برای جلوگیری از پوسیدگی دندان می‌تواند شامل موارد زیر باشد :

• استفاده از آب آشامیدنی حاوی فلوراید.
• مسواک زدن دندان‌ها حداقل دو بار در روز با خمیر دندان حاوی فلوراید.
• استفاده از نخ دندان یا خلال دندان برای تمیز کردن بین دندان‌ها به صورت روزانه.
• تعویض مسواک هر سه یا چهار ماه، و یا هر زمان که مسواک‌ها فرسوده هستند.
• خوردن مواد غذایی سالم، محدود کردن خوردن مواد غذایی و میان وعده‌های شیرین و سایر تنقلات.
• برای معاینات منظم و پاک‌سازی دندان‌ها به دندان‌پزشک مراجعه کنید.
• با استفاده از یک ضد عفونی کننده و یا دهان‌شویه حاوی فلوراید یک لایه اضافی برای حفاظت در برابر پوسیدگی دندان ایجاد کنید.

• سفید کردن دندان بدون هزینه
• عفونت دندان عقل بعد از کشیدن
• بلیچینگ دندان | سفید کردن دندان در خانه
• جلوگیری از حفره خشک بعد از کشیدن دندان
• بعد از کشیدن دندان عقل چه بخوریم | بخش اول
• تفکرات اشتباه در خصوص بهداشت دهان و دندان

مرجع تخصصی پزشکی و سلامت دکتر سوشا