افزایش قند خون | هایپرگلایسمی (Hyperglycemia)
درباره بیماری افزایش قند خون
اطلاعات بیماریها : افزایش قند خون یا هایپرگلایسمی بر افراد مبتلابه دیابت تأثیر میگذارد. عوامل متعددی میتواند به افزایش قند خون در افراد مبتلا به دیابت منجر شود، از جمله مواد غذایی و انتخاب فعالیت بدنی، بیماری، داروهای غیر دیابتی، و یا پرش و یا عدم دریافت میزان کافی داروهای کاهنده قند خون.
درمان بیماری افزایش قند خون مهم است، چرا که اگر درمان نشود میتواند شدیدتر شده و منجر به عوارض جدی که نیاز به مراقبتهای اضطراری دارند، مانند کمای دیابتی شود. در دراز مدت، افزایش مداوم قند خون، حتی اگر شدید نباشد میتواند به عوارض مربوط به چشم، کلیهها، اعصاب و قلب منجر شود.
افزایش قند خون معمولاً علامت خاصی ندارد تا زمانی که مقدار گلوکز به میزان قابل توجهی افزایش یابد – بیش از ۲۰۰ میلیگرم در هر دسی لیتر (mg / دسی لیتر)، یا ۱۱ میلی در هر لیتر (میلی مول / L). علائم افزایش قند خون بهآرامی طی چند روز یا چند هفته ایجاد میگردد. هرچه سطح قند خون به مدت بیشتری بالا باقی بماند خطرناکتر است. با این حال، برخی از افرادی که برای مدت طولانی دیابت نوع ۲ دارند هیچ علائمی از وجود قند خون بالا نشان نمیدهند.
علائم و نشانههای بیماری افزایش قند خون
کلیک کنیدشناخت علائم اولیه قند خون میتواند به شما کمک کند تا درمان این بیماری را بیدرنگ آغاز کنید:
• تکرر ادرار
• افزایش تشنگی
• تاری دید
• خستگی
• سردرد
علائم و نشانههای بعدی بیماری افزایش قند خون
اگر بیماری افزایش قند خون درمان نشود، میتواند باعث ساخت اسیدهای سمی (کتون) در خون و ادرار (کتواسیدوز) شود. علائم و نشانهها عبارتاند از:
• تنفس شبیه بوی میوه
• تهوع و استفراغ
• تنگی نفس
• دهان خشک
• ضعف
• گیجی
• کما
• درد شکم
چه زمانی باید به دکتر مراجعه کنیم؟
کلیک کنیدبرای بسیاری از افراد دیابتی محدوده هدف قند خون عبارت است از:
• بین ۸۰ تا ۱۲۰ میلیگرم / دسی لیتر (۴ و ۷ میلی مول / L) برای افراد ۵۹ سال و جوانتر که هیچ بیماری زمینهای دیگری نداشته باشند.
• بین ۱۰۰ تا ۱۴۰ میلیگرم / دسی لیتر (۶ و ۸ میلی مول / L) برای افراد ۶۰ ساله و مسنتر، کسانی که سایر شرایط پزشکی، از جمله بیماری قلب، ریه و یا بیماریهای کلیوی داشته باشند و یا کسانی که سابقه افت قند خون (هیپوگلیسمی) و یا علائم هیپوگلیسمی دارند.
دامنه قند خون هدف میتواند بسته به اینکه آیا شما حامله و یا دچار عوارض دیابت هستید یا نه تفاوت میکند. نظارت بر میزان قند خون با استفاده از قند سنج بهترین راه برای اطمینان از نگه داشتن قند خون در محدوده هدف است. اگر شما هرگونه علائم یا نشانههای قند خون شدید را داشتید حتماً سطح قند خون خود را بسنجید.
آزمایش هموگلوبین گلیکوزیله (A1C)
دکتر شما ممکن است آزمایش A1C را انجام دهد. این تست سطح قند خون را به طور متوسط برای دو تا سه ماه گذشته نشان میدهد. این کار را با اندازهگیری درصد قند خون متصل به هموگلوبین، پروتئین حامل اکسیژن در گلبولهای قرمز خون انجام میدهد.
سطح A1C معادل ۷ درصد و یا کمتر بدان معنی است که برنامه درمانی به خوبی انجام شده است و قند خون به طور مداوم در محدوده هدف قرار دارد. اگر سطح A1C بالاتر از 7 درصد باشد، قند خون به طور متوسط بالاتر از محدوده نرمال میباشد. در این مورد، دکتر شما ممکن است یک تغییر در برنامه درمانی دیابت انجام دهد.
با این حال، برای برخی از افراد، به خصوص افراد مسن، افراد با شرایط پزشکی خاص دیگر، و یا عوارض پیشرفته دیابت، سطح A1C بالاتر تا 8 درصد ممکن است مناسب در نظر گرفته شود.
اغلب افراد مبتلا به دیابت این آزمون را بین دو تا چهار بار در سال میبایست انجام دهند.
عوامل خطر یا ریسک فاکتورها در بیماری افزایش قند خون
کلیک کنیدعوامل بسیاری میتواند به افزایش قند خون کمک کند، از جمله:
• استفاده از انسولین یا داروهای دیابت
• تزریق نادرست انسولین و یا استفاده از انسولین منقضی شده
• دنبال نکردن برنامه صحیح افراد دیابتی
• عدم فعالیت کافی
• داشتن یک بیماری یا عفونت
• استفاده از برخی از داروها، مانند استروئیدها
• آسیب دیدن یا انجام عمل جراحی
• تجربه استرس عاطفی خانوادگی و یا چالش در محل کار
بیماری یا استرس میتواند قند خون را بالا ببرد، زیرا هورمونهایی برای مبارزه با استرس تولید میشوند که میتواند باعث افزایش قند خون شود. حتی در افرادی که دیابت ندارند ممکن است افزایش قند خون در طی بیماری شدید رخ دهد. اما افراد مبتلا به دیابت ممکن است نیاز به داروهای اضافی دیابت برای حفظ قند خون در نزدیکی محدوده طبیعی در طی بیماری یا استرس داشته باشند.
عوارض بیماری افزایش قند خون
کلیک کنیدقند خون درمان نشده میتواند باعث ایجاد عوارض طولانی مدت شود. شامل:
• بیماری قلب و عروق
• آسیب عصبی (نوروپاتی)
• آسیب کلیه (نفروپاتی دیابتی) یا نارسایی کلیه
• آسیب به عروق خونی شبکیه چشم (رتینوپاتی دیابتی)، که پتانسیل ایجاد کوری را دارد.
• کدر شدن عدسی (آبمروارید)
• مشکلات ناشی از اعصاب آسیب دیده و یا جریان خون ضعیف که میتواند به عفونتهای جدی منجر شود و در برخی موارد شدید، قطع عضو به همراه داشته باشد.
• مشکلات مفصل و استخوان
• مشکلات پوستی، از جمله عفونتهای باکتریایی، عفونتهای قارچی و زخمهایی که بهبود نمییابند
• عفونتهای لثه و دندان
عوارض اضطراری بیماری افزایش قند خون
اگر قند خون به میزان زیاد و برای یک مدت طولانی افزایش یابد میتواند به دو عارضه جدی منجر شود:
کتواسیدوز دیابتی
کتواسیدوز دیابتی زمانی که بهاندازه کافی انسولین در بدن شما تولید نشود ایجاد میشود. هنگامی که این اتفاق میافتد، قند (گلوکز) نمیتواند برای تولید انرژی به سلولها وارد شود. سطح قند خون افزایش مییابد، و بدن شما شروع به شکستن چربی برای تولید انرژی میکند. این فرایند تولید اسیدهای سمی به نام کتون میکند. کتون بیش از حد در خون تجمع مییابد و در نهایت به ادرار نشت میکند. در صورت عدم درمان، کتواسیدوز دیابتی میتواند به یک کمای دیابتیک منجر شود و تهدید کننده زندگی باشد.
سندرم هیپراسمولار قند
این وضعیت زمانی رخ میدهد که تولید انسولین وجود دارد، اما درست کار نمیکند. سطح گلوکز خون ممکن است بسیار بالا برود- بیش از ۶۰۰ میلیگرم / دسی لیتر (33 میلی مول / L). زیرا انسولین وجود دارد اما به درستی کار نمیکند، بدن نه از گلوکز و نه از چربی نمیتواند برای تولید انرژی استفاده کند. گلوکز سپس به ادرار ریخته شده، باعث افزایش ادرار میشود. عدم درمان سندرم هیپراسمولار قند خون دیابتی میتواند به کم آبی بدن تهدید کننده حیات و کما منجر شود. مراقبتهای پزشکی فوری ضروری است.
درمان بیماری افزایش قند خون
کلیک کنیدپزشک ممکن است راههای درمانی زیر را توصیه کند:
فعالیت فیزیک
ورزش منظم اغلب یک راه مؤثر برای کنترل قند خون میباشد. بااینحال، اگر کتون در ادرارتان وجود دارد از ورزش اجتناب کنید. این امر حتی میتواند قند خون را به سطح بالاتری برساند.
استفاده از داروهای مناسب
اگر شما دورههای مکرری از افزایش قند خون را تجربه کنید، دکتر شما ممکن است دوز یا زمان بندی دارو را تنظیم کند.
دنبال کردن برنامه غذایی دیابت
این برنامه کمک میکند تا کمتر بخورید و از نوشیدنیهای شیرین اجتناب کنید.
قند خون خود را چک کنید
نظارت بر قند خون توسط دکتر به مدیریت بیماری کمک میکند.
تنظیم دوز انسولین برای کنترل قند خون
دوز مناسب انسولین به شما کمک خواهد کرده که قند خونتان را در محدوده مناسب حفظ کنید.
درمان اضطراری برای کنترل بیماری قند خون شدید
اگر شما علائم و نشانههای کتواسیدوز دیابتی و سندرم قند هیپراسمولار را داشته باشید ممکن است نیاز به بستری در اورژانس و دریافت درمانهای اضطراری داشته باشید مانند:
جایگزینی مایعات
با دریافت مایعات به صورت خوراکی یا تزریقی (داخل وریدی) مایعات بدن تأمین میشود و قند اضافی خون رقیق سازی میشود.
جایگزینی الکترولیت
الکترولیتها مواد معدنی موجود در خون شما هستند که برای عملکرد صحیح بافتها ضروری هستند. فقدان انسولین میتواند سطح چند الکترولیت را در خون کاهش دهد. شما با دریافت الکترولیتها از طریق رگها به عملکرد صحیح قلب، عضلات و سلولهای عصبی کمک خواهید کرد.
درمان با انسولین
انسولین فرآیند ساخت کتون در خون را برعکس میکند. همراه با مایعات و الکترولیتها، انسولین نیز از طریق وریدی به فرد تزریق میشود.
پیشنهادات زیر میتواند به حفظ قند خون در محدوده نرمال کمک کند:
• دنبال کردن برنامه غذایی دیابتی
• اندازهگیری منظم قند خون
• استفاده از داروها بر اساس دستورالعمل تجویزشده
• تنظیم مجدد داروها در صورت تغییر در فعالیتهای بدنی
شما هم می توانید در مورد این بیماری داستان خود را با ما به اشتراک بگذارید
برای ثبت داستان خود لازم است ابتدا وارد حساب کاربری خود شده یا روی دکمه " افزودن داستان جدید " کلیک کنید. همچنین داستان شما بعد از ثبت، توسط مدیریت سایت بررسی و بعد از تاییدیه مدیریت سایت، داستان شما نمایش داده می شود.شما هم می توانید در مورد این بیماری پرسش خود را با ما به اشتراک بگذارید
برای ثبت پرسش خود لازم است ابتدا وارد حساب کاربری خود شده یا روی دکمه " افزودن پرسش جدید " کلیک کنید. همچنین پرسش شما بعد از ثبت، توسط مدیریت سایت بررسی و بعد از تاییدیه مدیریت سایت، پرسش شما نمایش داده می شود.