ریتوناویر | Ritonavir
اشکال دارویی ریتوناویر
- قرص، ساشه (پودر)، داروی محلول خوراکی
مارک ترکیبی حاوی ریتوناویر
- Kaletra : ریتوناویر و لوپیناویر
اطلاعات دارویی ریتوناویر
ریتوناویر یک داروی ضدویروسی است. این دارو برای ویروس نقص ایمنی اکتسابی انسانی (HIV) استفاده میشود و پیشرفت عفونت HIV را کند می‌کند اما ریتوناویر برای درمان HIV نیست. HIV سلول‌های CD4 سلول‌های T بدن را از بین می‌برد. این‌ها سلول‌های سفید و مهم خون هستند زیرا آن‌ها در محافظت از بدن در برابر عفونت نقش دارند. اگر HIV درمان نشود، سیستم ایمنی بدن را تضعیف می‌کند، به طوری که بدن در برابر باکتری‌ها، ویروس‌ها و دیگر میکروب‌ها نمی‌تواند از خودش دفاع کند.
داروی ریتوناویر متعلق به گروهی از داروهای ضد رترو ویروسی مهارکننده پروتئاز (PIS) میباشد. این دارو در کنار تعدادی از داروهای دیگر ضد ویروسی، به عنوان بخشی از درمان ترکیبی تجویز میشود. استفاده از سه یا تعداد بیشتری داروی ضد رترو ویروسی به طور همزمان، مؤثرتر از استفاده تکی دارو است. مصرف ترکیبی داروهای مختلف خطر ایجاد مقاومت در برابر هر یک از داروها را کاهش می‌دهد. یک نام تجاری ریتوناویر (Kaletra) حاوی داروی ضد رتروویروسی دیگری به نام لوپیناویر است، اطلاعات بیشتر در مورد این دارو در یک صفحه جداگانه‌ای به نام لوپیناویر/ریتوناویر وجود دارد.
داروی ریتوناویر پیشرفت عفونت HIV را از طریق کاهش تعداد ویروس در بدن کند می‌کند. این دارو به بهبود سیستم ایمنی بدن کمک می‌کند و خطر توسعه عوارض مرتبط با عفونت HIV را کاهش می‌دهد. ریتوناویر توسط پزشک متخصص برای شما تجویز خواهد شد.
مقدار و روش مصرف داروی ریتوناویر
- قبل از شروع درمان با داروی ریتوناویر، بروشور دارویی داخل بسته را به دقت مطالعه کنید. این بروشور به شما کمک می‌کند تا اطلاعات جامعی را راجع به دارو به دست آورده و از عوارض جانبی احتمالی آن مطلع شوید.
- دوز و مقدار داروی ریتوناویر، از فردی به فرد دیگر متفاوت است؛ دارو را دقیقاً همانطور که پزشک به شما تجویز کرده است، استفاده نمایید. معمولاً این دارو در دوزهای بالا به صورت 6 قرص دو بار در روز و در دوزهای پایین 2-1 قرص دو بار در روز تجویز میشود که باید به فاصله 12 ساعت مصرف میشود. اگر دوز بالای این دارو برای شما تجویز شده است باید در 3 روز اول، 3 قرص دو بار در روز و سپس تا دو هفته 6 قرص دو بار در روز استفاده نمایید.
- دوز این دارو برای کودکان با توجه به وزنشان تجویز میشود و باید برای استفاده از این دارو به تجویز پزشک توجه نمایید.
- برای کودکان پودر یا شربت ریتوناویر تجویز میشود.
- سعی کنید دوزهای داروی خود را در همان زمان هر روز و سر یک ساعت منظم مصرف کنید.
- قرص ریتوناویر را باید بعد از غذا یا یک میان وعده مصرف کنید. این قرص را با مقداری آب قورت دهید.
- اگر فراموش کردید که دوز داروی ریتوناویر روزانه خود را در زمان مشخص مصرف کنید اما به زودی یادتان افتاد، دارو را مصرف کنید؛ اما اگر زمانی به یاد آوردید که نزدیک به ساعت دوز بعدی دارو است، دوز از یاد رفته را مصرف نکنید. نباید به خاطر دوز از یاد برده شده، دو دوز از دارو را باهم مصرف کنید.
موارد منع مصرف داروی ریتوناویر
- به تاریخ انقضای داروی ریتوناویر توجه کنید و اگر دارویی که در دستتان است تاریخ انقضای آن تمام‌شده است،از آن مصرف نکنید.
- هرگز داروی ریتوناویر را به فرد دیگری حتی با علائم مشابه خودتان تجویز نکنید.
- تداخل دارویی این دارو را چک کنید و اگر در حال استفاده از دارویی هستید که با این دارو تداخل دارد، با پزشک خود راجع به استفاده از داروهایتان مشورت نمایید.
مصرف ریتوناویر در دوران بارداری و شیردهی
در دوران بارداری و شیردهی، نباید دارویی را خودسرانه و بدون مشورت با پزشک استفاده کنید. داروها می‌توانند آثار مخربی روی جنین و یا خودتان داشته باشند.
تاثیر ریتوناویر بر رانندگی و کار با ماشین آلات
ریتوناویر می‌تواند باعث سرگیجه و خواب آلودگی در شما شود، قبل از رانندگی و کار با ماشین آلات از هوشیاری خود مطمئن شوید.
تداخلات دارویی ریتوناویر
تداخل دارویی ممکن است عملکرد داروها را تغییر و خطر ابتلا به عوارض جانبی جدی را افزایش دهد. یک لیست از تمام داروهایی (ازجمله داروهای با نسخه / بدون نسخه و داروهای گیاهی) که استفاده می‌کنید تهیه کرده و آن را با دکتر و داروساز خود به اشتراک بگذارید. دوز دارو مصرفی خود را بدون مشورت با دکتر خود تغییر نداده و یا مصرف دارو را ترک نکنید.
برخی از داروهایی که ممکن است با داروی ریتوناویر تداخل کنند عبارتند از: کوبیسیستات، ارلیستات و دی سولفیرام.
داروهایی که بر حذف ریتوناویر از بدن تأثیر گذارند و در نتیجه بر روی عملکرد این دارو نیز تاثیر می‌گذارند، عبارتند از: بوسپرویر، ریفامپین‌ها، مخمر سنت جان (St. John’s wort).
ریتوناویر می‌تواند سرعت حذف سایر داروها را از بدن کاهش دهد و بر عملکرد آن‌ها تاثیر گذارد. نمونه‌هایی از داروهای تحت تاثیر شامل: بنزودیازپین‌ها، ضد قارچ‌های آزولی مانند وریکونازول، آلفوزوسین، رقیق کننده‌های خون (وارفارین و ریواروکسابان)، داروی خاص برای درمان اختلال عملکرد نعوظ ED و فشار خون ریوی (سیلدنافیل و واردنافیل)، برخی از داروهای “استاتین” داروهای درمان کلسترول (لووستاتین، سیمواستاتین)، داروهای ضد درد خاص (فنانتیل، مپریدین)، پیموزید، رنولازین، سالمترول، سیمپرویر،لورازیدون.
داروی ریتوناویر ممکن است اثر بخشی کنترل بارداری هورمونی از قبیل قرص، پچ، یا حلقه را کاهش دهد. این می‌تواند موجب بارداری شود. با دکتر خود در مورد روش قابل اعتمادی برای کنترل بارداری گفتگو کنید و در تمام فعالیت جنسی خود از یک روش مؤثر (کاندوم لاتکس یا پلی اورتان) برای کاهش خطر گسترش HIV به دیگران استفاده کنید. اگر دچار لکه بینی یا خونریزی شدید با دکتر خود راجع به این مورد صحبت کنید، زیرا این ممکن است نشانه‌ای از این باشد که کنترل بارداری هورمونی شما به خوبی کار نمی‌کند.
موارد هشدار و احتیاطات ویژه حین مصرف داروی ریتوناویر
بعضی داروها را نمی‌توان در بعضی از شرایط تجویز نمود و بعضی داروها نیز در صورتی که نیاز به درمان تکمیلی باشد تجویز می‌گردد؛ بنابراین بهتر است که قبل از مصرف این دارو، پزشکتان از موارد زیر مطلع باشد:
- در صورتی که باردارید یا قصد باردار شدن دارید و یا به نوزاد خود شیر می‌دهید.
- اگر مبتلابه دیابت شیرین هستید.
- اگر به شما گفته شده است که اختلال ریتم قلب دارید.
- اگر هپاتیت (hepatitis) (التهاب کبد) یا بیماری کبدی دارید.
- در صورتی که التهاب پانکراس (پانکراتیت) دارید.
- اگر مبتلابه اختلال خونی بنام هموفیلی (haemophilia) و یا بیماری بنام پورفیری (porphyria)(بیماری خونی ارثی نادر) هستید.
- اگر در حال مصرف داروی خاصی هستید. این داروها شامل تمامی داروهای در دسترس است، چه برایتان تجویزشده است و چه بدون تجویز پزشک آن را مصرف می‌کنید نظیر داروهای گیاهی و داروهای مکمل.
- اگر سابقه واکنش آلرژیک به داروی دیگری دارید.
عوارض جانبی داروی ریتوناویر
همه داروها ممکن است عوارض جانبی ایجاد کنند. اما بسیاری از مصرف کنندگان نیز هیچ نوع عارضه‌ای بروز نمی‌دهند. یکسری از عوارض بعد از گذشت مدت کوتاهی از مصرف دارو، از بین می‌روند. در صورت بروز مستمر هریک از عوارض می‌بایست به پزشک اطلاع داده شود.
- اسهال
- سوء هاضمه،شکم درد، تهوع، احساس بیماری، نفخ: آب فراوانی بنوشید تا آب از دست رفته تأمین شود؛ غذاهای ساده مصرف کنید و از خوردن غذاهای تند و پرچرب خودداری کنید.
- سرگیجه، خواب آلودگی و خستگی: در این شرایط از رانندگی کردن و کار با ابزار خودداری نمایید.
- سردرد، درد عضلانی و کمر درد: از پزشکتان بخواهید که یک مسکن مناسب برایتان تجویز نماید.
- سرفه، عفونت گلو، تغییر در طعم و مزه غذاها، گر گرفتگی، بثورات پوستی، احساس سوزش: در صورتی که هر کدام از این موارد دردسر ساز شد با پزشکتان مشورت نمایید.
اگر شما هر علائم دیگری دارید که احساس می‌کنید به خاطر استفاده از داروی ریتوناویر میباشد، با پزشک خود مشورت کنید.
مصرف بیش از حد داروی ریتوناویر (مسمومیت دارویی)
- ریتوناویر را بیش از دوز تجویز شده توسط پزشک ، مصرف نکنید.
- اگر احساس کردید که فردی دچار مسمومیت شده است و علائمی مانند تنگی نفس ، غش و ضعف (از حال رفتن) در او دیدید، سریعاً با اورژانس تماس بگیرید.
شرایط نگهداری داروی ریتوناویر
- دارو را از دسترس کودکان دور نگه دارید.
- دارو را در جایی خشک و خنک و به دور از گرما و تابش نور مستقیم نگه دارید.
دوست دارید راجع به این داروها اطلاعات بیشتری کسب کنید؟
مقاله پیشنهادی:
منبع مقاله :
تهیه و ترجمه : سایت سلامت دکتر سوشا
شما هم می توانید در مورد این دارو پرسش خود را با ما به اشتراک بگذارید
برای ثبت پرسش خود لازم است ابتدا وارد حساب کاربری خود شده یا روی دکمه " افزودن پرسش جدید " کلیک کنید. همچنین پرسش شما بعد از ثبت، توسط مدیریت سایت بررسی و بعد از تاییدیه مدیریت سایت، پرسش شما نمایش داده می شود.