سرطان پوست (skin cancer)
درباره سرطان پوست
اطلاعات بیماریها : سرطان پوست به رشد غیرطبیعی سلولهای پوست که اغلب در ناحیه پوست در معرض آفتاب ایجاد میشود؛ میگویند. اما این شکل شایع سرطان پوست همچنین میتواند در نواحی از پوست که در معرض نور آفتاب نیستند نیز رخ دهد.
سه نوع عمده سرطان پوست وجود دارد:
کارسینوم سلول بازال، کارسینوم سلول سنگفرشی و ملانوم
شما میتوانید خطر ابتلا به سرطان پوست را با اجتناب از قرار گرفتن در معرض اشعه ماورای بنفش (UV) کاهش دهید. همچنین بررسی پوست ازنظر هرگونه تغییرات مشکوک، می به تشخیص سرطان پوست در مراحل اولیه آن کمک کند. تشخیص زود هنگام سرطان پوست بیشترین شانس برای درمان موفق سرطان پوست را در اختیار شما خواهد گذاشت.
علائم و نشانههای سرطان پوست
کلیک کنیدجایی که سرطان پوست شکل میگیرد:
جایی که سرطان پوست شکل میگیرد:
سرطان پوست در درجه اول در نواحی از پوست در معرض نور آفتاب، از جمله پوست سر، صورت، لب، گوش، گردن، قفسه سینه، بازوها و دستها و بر روی پاها در زنان ایجاد میگردد. کف دستها، در زیر ناخن دست و یا ناخن پا و در ناحیه تناسلی نیز که بهندرت در معرض نور آفتاب هستند نیز میتواند شکل بگیرد.
سرطان پوست میتوانند افرادی با انواع رنگهای پوست را درگیر کند، از جمله کسانی که پوست تیره دارند. هنگامی که ملانوما در افراد با رنگ پوست تیره رخ میدهد، به احتمال زیاد در مناطقی که به طور معمول در معرض نور خورشید قرار نگرفته باشند، مانند کف دست و کف پا ایجاد میگردد.
علائم و نشانههای سرطان سلول بازال
• کارسینوم سلول بازال معمولاً در مناطق در معرض نور آفتاب بدن شما، مانند گردن یا صورت رخ میدهد.
• کارسینوم سلول بازال ممکن است بهصورت زیر به نظر برسد:
• یکسری دستانداز مروارید وار یا مومی شکل
• ضایعه زخم مانند تخت، به رنگ گوشتی یا قهوهای
علائم و نشانههای سرطان سلول سنگفرشی
در اکثر موارد، سرطان سلول سنگفرشی در مناطق در معرض نور آفتاب بدن شما، مانند صورت، گوش و دست رخ میدهد. افراد با پوست تیرهتر بیشتر احتمال ابتلا به سرطان سلول سنگفرشی در مناطقی که در معرض نور خورشید نیستند، را دارند. کارسینوم سلول سنگفرشی ممکن است بهصورت زیر به نظر برسد:
• یک ندول قرمز رنگ و سفت
• یک ضایعه مسطح با ظاهری فلس ماند و پوسته ریزی دهنده
علائم و نشانههای ملانوم
ملانوم میتواند در هر جای ایجاد گردد، در ناحیه پوست طبیعی و یا در یک خالی که سرطانی میشود. ملانوم اغلب در صورت و یا تنه مردان ایجاد میشود. در زنان، این نوع سرطان اغلب در پایین پاها ایجاد میگردد. در هر دو مردان و زنان، ملانوم میتواند بر روی پوستی که در مقابل نور آفتاب قرار ندارد، رخ دهد.
ملانوم میتواند افرادی از هر رنگ پوست را تحت تأثیر قرار دهد. در افراد با رنگ پوست تیرهتر، ملانوم تمایل دارد در کف دست یا کف پا، زیر ناخن دست و یا ناخن پا ایجاد گردد. علائم و نشانههای ملانوم عبارتاند از:
• نقطههای قهوهای بزرگ با لکههای تیرهتر در اطراف
• ایجاد تغییر در رنگ و یا اندازه یک خال و یا خونریزی کردن آن
• یک ضایعه کوچک با مرز نامنظم و بخشهایی که به رنگ قرمز، سفید، آبی یا آبی تیره به نظر میرسند.
• ضایعات تیره در کف دست، کف پاها، نوک انگشتان دست وپا و یا در غشاء مخاطی پوشاننده دهان، بینی، مهبل (واژن) و یا مقعد
علائم و نشانههای سرطانهای کمتر شایع پوست
دیگر انواع کمتر شایع سرطان پوست عبارتاند از:
• سارکوم کاپوزی (Kaposi sarcoma) : این شکل نادر سرطان پوست، در رگهای خونی پوست ایجادشده و باعث ایجاد تکههای قرمز یا بنفش بر روی پوست یا غشای مخاطی میشود. کاپوزی سارکوما بهطور عمده در افراد با سیستم ایمنی ضعیف، مانند افراد مبتلابه ایدز و افرادی که داروهای سرکوبکننده سیستم ایمنی استفاده میکنند مانند افراد دریافتکننده عضو پیوندی، رخ میدهد. افراد دیگر با افزایش خطر ابتلا به سارکوم کاپوزی شامل مردان جوان آفریقا یا مردان مسن یهودی اروپا ایتالیایی یا شرقی.
• کارسینوم سلول مرکل (Merkel cell carcinoma) : کارسینوم سلول مرکل باعث ایجاد ندول های براق و سفت که در زیر پوست و یا در فولیکولهای مو رخ میدهد، می. کارسینوم سلول مرکل، اغلب بر روی سر، گردن و تنه یافت میشود.
• سرطان غدد سباسه (غدد عرقی) : این نوع از سرطان بسیار نادر و تهاجمی میباشد که از غدد چربی پوست منشأ میگیرد. در سرطان غده سباسه ندول های سخت و بدون درد که میتوانند در هر نقطه از بدن ایجاد گردند، اما اغلب بر روی پلک شکل میگیرند، دیده میشود.
علل سرطان پوست
کلیک کنیدسرطان پوست زمانی رخ میدهد که خطا (جهش) در DNA سلولهای پوست رخ میدهد. جهش باعث رشد خارج از کنترل سلولها و تشکیل یک توده سلولی سرطانی میشود.
سلولهای درگیر در سرطان پوست
سرطان پوست در لایههای بالای پوست یعنی در اپیدرم شروع میشود. اپیدرم یکلایه نازک سلولی است که نقش یک پوشش محافظ برای سلولهای پوست نواحی پایینتر را دارد. اپیدرم شامل سه نوع اصلی از سلولهاست:
• سلولهای سنگفرشی که درست در زیر سطح بیرونی قرارگرفته و بهعنوان پوشش نواحی داخلی پوست عمل میکند.
• سلول بازال، که کار آن تولید سلولهای پوستی جدید است و در زیر سلولهای سنگفرشی قرار دارد.
• ملانوسیتها که تولید ملانین، رنگدانهای که باعث ایجاد رنگ طبیعی پوست میشود میکنند و در قسمت پایینتر از اپیدرم واقعشدهاند. ملانوسیتها زمانی که شما در مقابل نور خورشید هستید تولید ملانین بیشتری برای کمک به محافظت از لایههای عمیقتر پوست، میکند.
نور ماوراءبنفش و سایر عوامل احتمالی
بسیاری از آسیبهای وارده به DNA درنتیجه قرار گرفتن سلولهای پوست در معرض اشعه ماورای بنفش (UV) نور خورشید و در چراغهای مورداستفاده در تختهای برنزه کننده، ایجاد میگردند. اما قرار گرفتن در معرض خورشید انواعی از سرطان پوست را که در پوست نواحی از بدن که در معرض نور خورشید نیستند رخ میدهد را توجیه نمیکند. این نشان میدهد که عوامل دیگری نیز ممکن است خطر ابتلا به سرطان پوست را افزایش دهند، مانند قرار گرفتن در معرض مواد سمی و یا داشتن یک بیماری که سیستم ایمنی بدن را ضعیف کرده است.
عوامل خطر یا ریسک فاکتورها در سرطان پوست
کلیک کنیدعواملی که ممکن است خطر ابتلا به سرطان پوست را افزایش دهند عبارتاند از:
• داشتن پوست روشن : هر کسی، صرفنظر از رنگ پوست، میتواند دچار سرطان پوست شود. بااینحال، داشتن رنگدانههای کمتر (ملانین) در پوست باعث حفاظت کمتر در برابر اشعههای مضر UV میشود.
• سابقه آفتابسوختگی : هرچه تاولهای بیشتری درنتیجه آفتابسوختگی در دوران کودکی یا نوجوانی فردی ایجاد گردیده باشد، خطر ابتلا به سرطان پوست افزایش مییابد. آفتابسوختگی در دوران بزرگسالی نیز یک عامل خطر است.
• قرار گرفتن بیش از حد در معرض نور خورشید : هرکسی که زمان قابلتوجهی در مقابل نور خورشید قرار گیرد ممکن است به سرطان پوست دچار شود، بهخصوص اگر پوست با کرمهای ضد آفتاب و یا پوششهای مناسب، محافظت نشود. برنزه کردن نیز خطر ابتلا به سرطان را افزایش میدهد.
• قرار گرفتن در آب و هوای آفتابی و یا در ارتفاع بالا : افرادی که در آبوهوای گرم و آفتابی زندگی میکنند بیش از افرادی که در آبوهوای سرد زندگی میکنند در معرض نور خورشید قرار میگیرند. زندگی در ارتفاعات بالاتر، که در آن نور خورشید قوی تراست، همچنین شما را در معرض تابش بیشتر قرار میدهد.
• خالها : افرادی که دارای خالهای غیرطبیعی یا خالهای هشداردهنده به نام خال دیسپلاستیک زیادی هستند، در معرض خطر ابتلا به سرطان پوست هستند. این خالهای غیرطبیعی که ظاهری نامنظم و بهطورکلی بزرگتر از خالهای طبیعی دارند، بهاحتمالزیاد بیش از دیگر خالها شانس سرطانی شدن دارند. اگر شما سابقه خال غیرطبیعی دارید، بهطور منظم آن را ازنظر تغییرات در رنگ و اندازه بررسی کنید.
• ضایعات پوستی سرطانی : داشتن ضایعات پوستی شناختهشده بهعنوان کراتوز اکتینیک میتواند خطر ابتلا به سرطان پوست را افزایش دهد. این ضایعات درنتیجه رشد پیش سرطانی سلولهای پوست ایجادشده و بهصورت ضایعاتی خشن و فلس دار به رنگ قهوهای تا صورتی تیره ظاهر میشوند. آنها در صورت، سر و دست افرادی که پوستشان در معرض نور خورشید آسیبدیده است، رایج هستند.
• سابقه خانوادگی سرطان پوست : اگر یکی از والدین شما و یا خواهر و برادرتان دچار سرطان پوست شده باشد، شما ممکن است با افزایش خطر ابتلا به این بیماری مواجه باشید.
• سابقه شخصی سرطان پوست : اگر شما قبلاً یک بار مبتلابه سرطان پوست شده باید، شما در معرض خطر ابتلای مجدد به آن خواهید بود.
• سیستم ایمنی ضعیف شده : افراد با سیستم ایمنی ضعیف در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان پوست هستند. این شامل افراد مبتلابه HIV یا ایدز و کسانی که پس از پیوند عضو، داروهای سرکوبکننده ایمنی مصرف میکنند میشود.
• قرار گرفتن در معرض تابش : افرادی که پرتودرمانی برای بیماریهای پوستی مانند اگزما و آکنه دریافت میکنند ممکن است با افزایش خطر ابتلا به سرطان پوست، بهخصوص از نوع کارسینوم سلول بازال، مواجه باشند.
• قرار گرفتن در معرض مواد خاصی : قرار گرفتن در معرض مواد خاصی، مانند آرسنیک، ممکن است خطر ابتلا به سرطان پوست را افزایش دهد.
تشخیص سرطان پوست
کلیک کنیدبرای تشخیص سرطان پوست، دکتر شما ممکن است اقدامات زیر را انجام دهد:
• معاینه پوست : دکتر شما ممکن است پوست شما را ازنظر تغییرات پوستی منجر به سرطان پوست بررسی کند. آزمایشهای بیشتری ممکن است برای تأیید تشخیص لازم باشد.
• برداشت یک نمونه از پوست مشکوک برای آزمایش (بیوپسی پوست) : دکتر شما ممکن است از پوست ناحیه مشکوک به سرطان نمونهای برای بررسی در آزمایشگاه بردارد. بیوپسی میتوانید تعیین کند که آیا شما دچار سرطان پوست هستید یا نه و اگر چنین است، به چه نوع از سرطان پوست دچار هستید.
درمان سرطان پوست
کلیک کنیدگزینههای درمانی برای سرطان پوست و ضایعات پوستی پیش سرطانی (کراتوز اکتینیک)، بسته بهاندازه، نوع، عمق و محل ضایعات، متفاوت خواهد بود. سرطان پوستی کوچک محدود به سطح پوست ممکن است به درمانی فراتر از بیوپسی پوستی (برداشت پوست ناحیه سرطانی) نیاز نداشته باشد.
اگر درمان اضافی موردنیاز باشد، گزینهها ممکن است شامل:
• انجماد : دکتر شما ممکن است کراتوز اکتینیک و برخی سرطانهای کوچک پوست را توسط انجماد آنها با نیتروژن مایع (سرما) از بین ببرد. در این روش با گرم شدن مجدد، بافت ناحیه موردنظر بهصورت بافت مرده از بین میرود.
• جراحی: این نوع درمان ممکن است برای هر نوع از سرطان پوست مناسب باشد. دکتر بافت سرطانی و قسمتی از پوست سالم اطراف آن را برمیدارد. در برخی موارد بخشی گسترده از پوست نرمال اطراف تومور ممکن است برداشت شود.
• جراحی موهس (Mohs surgery) : این روش برای انواع بزرگتر سرطان پوست و یا آنهایی که دشوار به درمان پاسخ میدهند یا عود کردهاند که ممکن است شامل هر نوع سرطان سلولهای پایه و سنگفرشی شود. این جراحی اغلب در مناطقی که لازم است پوستشان حفظ شود مانند بر روی بینی استفاده میشود. در طول عمل جراحی موس، پزشک لایههایی از پوست را در زیر میکروسکوپ برداشت میکند، تا زمانی که هیچ سلول غیرطبیعی باقی نماند. این روش اجازه میدهد تا سلولهای سرطانی بدون برداشت بیشازحد پوست سالم اطراف، برداشته شود.
• کورتاژ و خشک کردن با جریان الکتریکی یا سرما درمانی : پس از بین بردن بسیاری از رشد، با دکتر خود خراش لایههای دور از سلولهای سرطانی با استفاده از یک دستگاه با یک تیغه مدور (curet). یک سوزن الکتریکی سلولهای باقیمانده از بین میبرد. در یک تنوع از این روش، نیتروژن مایع را میتوان مورداستفاده برای مسدود پایه و لبههای منطقه درمان میشود. این، روش ساده سریع ممکن است برای درمان سرطان سلول بازال یا سرطان سلول سنگفرشی نازک استفاده میشود.
• پرتودرمانی : پرتودرمانی با استفاده از پرتوهای پرقدرت، مانند اشعه ایکس، برای کشتن سلولهای سرطانی اقدام میکنند. پرتودرمانی ممکن است در هنگامیکه سرطان را نمیتوان بهطور کامل در طول عمل جراحی برداشت کرد، یک گزینه مناسب باشد.
• شیمیدرمانی : در شیمیدرمانی، داروهای شیمیایی خاصی برای کشتن سلولهای سرطانی مورداستفاده قرار میگیرد. برای سرطان محدود به لایه سطحی پوست، کرم یا لوسیونهای حاوی عوامل ضد سرطان ممکن است بهطور مستقیم در پوست استعمال شوند. شیمیدرمانی سیستمیک (منتشر) میتواند برای درمان سرطان پوستی که به سایر نقاط بدن گسترشیافته، استفاده شود.
• درمان فتودینامیک : در این درمان، ترکیبی از نور لیزر و داروهای مختلف برای از بین بردن سلولهای سرطانی پوست استفاده میشود که باعث میشود سلولهای سرطانی حساس به نور از بین بروند.
• درمان بیولوژیک یا زیستی : در درمان بیولوژیک با فعالسازی سیستم ایمنی بدن خود بیمار برای کشتن سلولهای سرطانی اقدام میشود.
شما هم می توانید در مورد این بیماری داستان خود را با ما به اشتراک بگذارید
برای ثبت داستان خود لازم است ابتدا وارد حساب کاربری خود شده یا روی دکمه " افزودن داستان جدید " کلیک کنید. همچنین داستان شما بعد از ثبت، توسط مدیریت سایت بررسی و بعد از تاییدیه مدیریت سایت، داستان شما نمایش داده می شود.شما هم می توانید در مورد این بیماری پرسش خود را با ما به اشتراک بگذارید
برای ثبت پرسش خود لازم است ابتدا وارد حساب کاربری خود شده یا روی دکمه " افزودن پرسش جدید " کلیک کنید. همچنین پرسش شما بعد از ثبت، توسط مدیریت سایت بررسی و بعد از تاییدیه مدیریت سایت، پرسش شما نمایش داده می شود.