تغذیه مادر و کودک

رعایت اصول تغذیه کودک و بایدها و نبایدها، سبب رشد فرد خواهد شد. هر آنچه که بدن در طول روز بدان نیاز دارد را باید در قالب مواد غذایی و یا مکمل ها به بدن رساند تا دچار بیماری های حاصل از کمبود مواد غذایی نشویم. مخصوصا در سنین رشد و زمانی که کودک کم کم از شیر مادر گرفته می‌شود و باید برای خورد غذا آماده شود.

اما چه زمانی باید کودک از مکمل ها و مواد غذایی در کنار شیر مادر تغذیه کند تا موقعی که کامل از شیر گرفته شده و غذا خور شود؟! و اگر سوالاتی از قبیل:

• چه مواد غذایی برای کودک زیر دو سال ممنوع است؟
• چه مواد غذایی مناسب رشد کودک زیر دو سال است؟
• لیست غذاهای مخصوص کودک 2 سال کدامند؟

سوال شما نیز هستند در ادامه به آن ها پاسخ خواهیم داد. همراه ما باشید:

برای کسب اطلاعات و یا خرید لوازم بهداشتی مادر و کودک با ما همراه باشید .

تغذیه کودک و اهمیت توجه به آن

توجه و رعایت اصول تغذیه کودک یکی از ارکان مهم سلامتی است. افرادی که به سلامتی خود توجه می‌کنند باید بدانند اصلی ترین و ابتدایی ترین مرحله رعایت رژیم غذایی درست است. وقتی از کودکی یاد بگیرید که خوب بخورید و تغذیه سالمی داشته باشید این ضمانت وجود دارد که در دراز مدت سلامت جسم و روانتان را داشته باشید. با رعایت اصول غذایی می‌توان انتظار داشت سیستم ایمنی بدنتان بهتر از پیش از بدنتان در برابر میکروب ها و ویروس ها محافظت کند و در نتیجه کمتر بیمار خواهید شد. زمانی که درست غذا خوردن را دستور کار خود قرار می‌دهید پس از مدتی به یک عادت تبدیل شده و شما را از بیماری‌هایی نظیر حمله قلبی، سرطان ها، آلزایمر، سکته های مغزی و … نجات خواهد داد.

وزن مناسب کودک

تغذیه مناسب کودک رابطه مستقیمی با وزن ایده آل یا نرمال کودک دارد که در ادامه به ارتباط این دو می پردازیم

در یک سالگی باید سه برابر وزن هنگام تولدش را داشته باشد.

در دو سالگی باید چهار برابر وزن هنگام تولدشان را داشته باشد.

در سه سالگی پنج برابر وزن هگام تولد و در شش سالگی شش برابر و در هفت سالگلی هفت برابر وزن هنگام تولد را داشته باشد. اما ممکن است کودکی این الگوی رشد را دنبال نکند و باید به آن رسیدگی شود.

غذای کودک زیر دو سال

توجه به قد و وزن کودک از جمله مواردی است که مادران بدان توجه می‌کنند و این موضوع زمانی اهمیت بیشتری پیدا می‌کند که مدام از اطرافیان سوالتی را می‌شنوند و نسبت به تغذیه کودک حساس تر می‌شوند. سوالتی از قبیل: چرا کودکتان لاغر شده؟ چرا قدش کوتاه مانده؟ چقدر چاق شده؟ چرا مو نداره؟ چرا راه نمیره و نمونه های دیگر که باعث رنجش مادران شده و حس می‌کنند در قبال تغذیه کودکشان کم توجهی کرده اند. یک نکته مهم را به خاطر داشته باشید: سیستم بدنی افراد با یکدیگر متفاوت است و نباید کودکتان را با فرزندان دیگر مقایسه کنید. بخشی زیادی از رشد افراد به ژنتیک فرد مربوط است و در بخش دیگر به نوع تغذیه و آب و هوایی که در آن رشد می‌کنند.

غذای مناسب رشد کودک

همانطور که می دانید تغذیه کودک و تاثیر آن بر رشد کودک رابطه ی مستقیمی دارد ، کودکان در سنین رشد برای سلامت و افزایش قدرت هوش و یادگیری، به یک رژیم غذایی مناسب نیاز دارند که شامل:

فیبرها: شامل نان های سبوس دار، میوه و سبزیجات باشد.

پروتئین: شامل گوشت و مرغ بدون چربی، مغزها و تخم مرغ باشد.

مایعات: میزان کافی مایعات در طول روز که بهتر است از نوشیدن نوشابه و مایعات گازدار خودداری کرد.

کلسیم و آهن: این مورد یکی از با اهمیت ترین موضوعات در بحث اهمیت تغذیه کودک است ، کودکان با افزایش سن برای تامین کلسیم مورد نیازشان باید مواد غذایی سرشار از کلسیم و آهن را در برنامه غذایی خود داشته باشند. و در صورتی که با کمبود کلسیم یا فقر آهن مواجه هستند ممکن است نیازمند مصرف مکمل ها باشند که باید با یک متخصص مشاوره کرد.

نکات مهم غذای کودک زیر دو سال

کودک دو ساله و زیر دو سال، در سنینی هستند که هنوز از شیر مادر تغذیه می‌کنند. شیر مادر همچنان می‌تواند کودک را سیر کند و از او دربرابر بیماری ها محافظت کند ولی به تجربه ثابت شده کودک پس از تغذیه با شیر مادر هنوز گرسنه است بنابراین باید مصرف مواد غذایی به طور مستقیم در برنامه غذایی کودک گنجانده شود.

یک راه حل ساده و کاربردی: زمانی که کودکتان گرسنه است ابتدا او را با غذا سیر کنید و برای تکمیل آن از شیر مادر استفاده کنید. کودکانی که ابتدا شیر مادر می‌خورند رغبت چندانی به خوردن غذا ندارند.

کودک در سن دو سال می‌تواند هر آنچه که دیگر اعضای خانواده می‌خورند را بخورد به شرط آنکه توجه داشته باشید حجم معده کودک زیاد نیست و در مصرف مواد غذایی در تغذیه کودک نباید زیاده روی کرد. از خوردن تنقلاتی که نه تنها فایده ندارند بلکه ضررهای زیادی دارند نیز جلوگیری کنید.

پوره میوه

برای میان وعده می‌توانید از میوه و سبزیجات تازه استفاده کنید. استفاده از پوره های میوه مختلف که به صورت ترکیبی تولید شده اند مانند (پوره میوه سیب+پرتقال+ انبه) و یا (پوره میوه مخلوط موز و هلو ) و …  یک راه حل بسیار کاربردی برای رساندن مواد غذایی مورد نیاز به کودکتان است.

در عین حال مطمئن شوید که کودتان در طی روز از پروتئین حیوانی شامل ( تخم مرغ، گوشت، مرغ، ماهی و شیر و لبنیات) به میزان کافی دریافت می‌کند. از مصرف حبوبات و خواص بی نظیر آن ها غافل نشوید. در زمینه تغذیه کودک برای کمک به افزایش انرژی مورد نیاز روزانه کودکتان می‌توانید در حدود 1 قاشق روغن به وعده های غذایی اش اضافه کنید.

چه مقدار غذا می توان به کودک زیر دوسال داد؟

در مواقع بسیاری پیش آمده که بسیاری از پدر و مادران در زمینه تغذیه کودک نگرانی مقدار غذا در طول روز به کودک خود را دارند . میزان غذای دریافتی کودک در طی روز شامل سه الی چهار وعده غذا به اندازه یک فنجان در طی روز است. در نظر بگیرید که به این میزان غذا دو الی سه میان وعده نیز اضافه خواهد شد. زمانی که کودک شروع به راه رفتن می‌کند میزان غذای دریافتی او باید بین 4 الی 5 وعده به همراه میان وعده ه باشد. زمانی که کودکتان را از شیر گرفته اید دلیل بر این نیست که کودکتان دیگر نیازی به مصرف روزانه شیر ندارد، باید در کنار مواد غذایی که مصرف می‌کند روزانه یک الی دو فنجان شیر ماجان کاله نیز بنوشد تا کلسیم مورد نیاز بدنش تامین شود. شیرهای ماجان کاله در گروه شیرهای کم چرب، پرچرب، شیر ماجان ویژه مادران باردار در دوران بارداری می توانند گزینه های بسیار خوبی برای خرید شیر با کیفیت باشند.

چه غذاهایی نباید به کودک زیر دو سال داد؟

اما نباید هایی در بحث تغذیه کودک وجود دارد ، از مصرف مواد غذایی کارخانه ای که تشکیل شده از قند و نمک و چربی فراوان هستند اجتناب کنید. نوشابه ها، انواع بیسکوئیت ها و کلوچه و کیک ها، پفک و چیپس، آب نبات ها و … نه تنها ارزش غذایی ندارند بلکه در بسیاری موارد مصرف آن ها همراه با عارضه و یک بیماری همراه است.

پیشنهاداتی برای تغذیه کودک زیر دو سال

برای کودک زیر دو سال خود ظرف غذا تهیه کنید. تشویق کودک می‌تواند یک راهکار مناسب علاقه مند کردن کودک به غذا خوردن و یا تغذیه کودک به شکل مناسب می باشد. درست است که در ابتدا کودک نمی‌تواند درست غذا بخورد ولی با کمک شما حجم بیشتری از غذا را به دهان او برساند تا اینکه روی زمین ریخته شود و یا بر روی لباسش بریزد. اما در نهایت اجازه بدهید غذایش را خودش بخورد. می‌توانید در هنگام غذا خوردن کنارش بنشینید و با او تماس چشمی برقرار کنید. از اینکه غذایش را می‌خورد از او تعریف کنید و با لبخند زدن و تشویق کودک سبب شوید تا کامل غذایش را بخورد. با انجام این کارها لحظه‌های خوشی را برایش ساخته‌اید و از غذا خوردن خاطرات خوبی خواهد داشت.

اگر کودکتان از خوردن غذاهای جامد اجتناب می‌کند، غذای مورد علاقه اش را با مواد غذایی که باید مصرف کند ترکیب کنید و در زمانی به کودکتان غذا دهید که مطمئن باشید کاملا گرسنه است. همانطور که پیش تر نیز گفتیم شیر مادر همچنان می‌تواند ماده غذایی خوبی برای کودک باشد اما کافی نیست. در ادامه مبحث تغذیه کودک این نکته بسیار مهم را در نظر داشته باشید که سعی کنید پس از غذا به کودک شیر بدهید. کودکی که گرسنه است و از شیر مادر تغذیه می‌کند برای خوردن غذا تمایلی نشان نخواهد داد.

نسبت به غذا خوردن کودکتان حساس باشید اما نه آنقدر که موجب رنجش خاطر خود و فرزندتان شوید. در صورتی که از خوردن غذا امتناع می‌کند می‌توانید غذا را در ظرفی سربسته نگه دارید و کمی بعد مجدد به او غذا بدهید. در این مسیر باید آرام و صبور باشید و سعی کنید به اعصابتان مسلط باشید. تجربه نشان داده در این مسیر هرچه بیشتر واکنش تند نشان دهید کودک نیز با شما لجباری می‌کند و بر سر نخوردن آن ماده غذایی اصرار خواهد کرد.

نکته ی طلایی در ادامه مبحث تغذیه کودک : سعی کنید برای کودکتان امکان انتخاب را فراهم کنید و اصرار به خوردن یک ماده غذایی در لحظه ای که از خوردن آن امتناع می‌کند نداشته باشید. می‌توانید غذاهایی به کودکتان بدهید که بجای استفاده از قاشق با انگشتان و دستانش غذا بخورد که بسیار برای کودک لذتبخش خواهد بود.

بررسی تاثیرات منفی شیر مادر در تغذیه کودک

مصرف بیش از اندازه شیر می‌تواند در جذب آهن اختلال ایجاد کند. کودکانی که بیش از اندازه شیر می‌نوشند با مشکلات کم خونی و فقر آهن روبه رو خواهند شد. به همین منظور برای این دسته از کودکان باید مکمل غذایی تجویز کرد. در حالت عادی کودکی که از همه گروه مواد غذایی مهم تغذیه می‌کند نیازی به مکمل نخواهد داشت. میزان مورد نیاز کلسیم روزانه که از طریق شیر دریافت می‌شود در حدود 480 میلی لیتر است که کلسیم مورد نیاز رشد استخوان ها راهم خواهد شد و تمایل برای دریافت سایر موارد غذایی را نیز خواهد داشت در صورتی که بیشتر از این میزان مصرف کن نسبت به خوردن دیگر مواد غذایی علاقه نخواهد داشت و جذب آهن در بدن نیز مختل می‌شود.

امروزه سرلاک های مختلف با خاصیت غذایی عالی در بازار موجود هستند و شما می توانید برترین آن ها از جمله سرلاک جو دوسر، سرلاک پنج غله، سرلاک برنج و … را برای مصرف فرزند دلبندتان تهیه کنید.

جدول غذایی کودک زیر دو سال

کلام پایانی در بحث تغذیه کودک

رسیدگی و اهمیت به تغذیه کودکانتان آن ها را نه تنها در کودکی بلکه در آینده نیز از ابتلا به بسیاری از بیماری ها مصون نگه می‌دارد.

خشت اول گر نهد معمار کج

تاثریا می‌رود دیوار کج

رعایت یک الگوی غذایی درست و سرشار از مواد غذایی مورد نیاز کودک رشد و سلامت جسمی کودک و سلامت روان کودک را نیز به دنبال خواهد داشت. هرچه سیستم ایمنی کودک قوی تر باشد در برابر بیماری ها و میکروب ها قوی تر عمل خواهد کرد. به تصمیمات کودکتان اعتماد کنید. زمانی که ظرف غذا را پس می‌زند و تمایلی به خوردن غذا نشان نمی‌دهد در 85درصد موارد به این معنی است که او سیر شده و برای غذا دادن مجدد نباید اصرار کرد. همین رفتار به کودک شما یاد خواهد داد زمانی که گرسنه است باید غذا بخورد و تنها برای تفریح و یا از سر بی حوصلگی به سراغ یخچال نرود.

نکته پایانی اینکه بسیاری از مادران زمانی که شروع به غذا دادن به کودک خود می‌کنند شیر کمتری به کودک می‌دهند که این تصور اشتباهی است. شیر مادر هنوز هم خاصیت غذایی بودن خود را دارد اما برای آنکه کودک به انواع مختلف ویتامین ها نیاز دارد باید دیگر مواد غذایی را نیز در برنامه خود داشته باشد.