عدم تحمل لاکتوز ، چرا نمی‌توانیم شیر بخوریم؟
عدم تحمل لاکتوز چیست؟
مجله سلامت : لاکتوز، قند موجود در شیر و محصولات لبنی است. روده کوچک، محل تولید لاکتاز (آنزیمی که موجب تجزیه لاکتوز می‌شود) می‌باشد. عدم تحمل لاکتوز به این معنی است که شما علائمی مانند نفخ، اسهال و گاز پس از خوردن شیر یا محصولات لبنی داشته باشید. اگر روده کوچک، لاکتاز، تولید نکند، لاکتوز نمی‌شکند و به سمت پایین، یعنی روده بزرگ حرکت میکند. روده بزرگ عضوی است که آب را از مدفوع گرفته و آن را از شکل مایع به جامد تغییر می‌دهد. در روده بزرگ، باکتری‌هایی به طور معمول زندگی می‌کنند که با شکستن لاکتوز و ایجاد مایع و گاز، باعث ایجاد علائم نفخ و اسهال میشوند. بسیاری از افرادی که دچار عدم تحمل لاکتوز هستند می‌توانند مقدار کمی شیر یا محصولات لبنی را بدون هیچ علامتی مصرف کنند. شدت علائم در عدم تحمل لاکتوز از فردی به فرد دیگر متفاوت است و ممکن است نشانه‌ها 30 دقیقه تا 2 ساعت پس از خوردن شیر یا محصولات لبنی بروز کند.
علل کمبود لاکتاز در روده کوچک می‌تواند شامل موارد زیر باشد
• در برخی افراد، روده کوچک ممکن است بعد از 2 سالگی، لاکتاز کمتری ترشح کند که این مسئله منجر به بروز علائم عدم تحمل لاکتوز می‌شود ولی در بقیه افراد، علائم ممکن است در سنین نوجوانی یا بزرگ‌سالی بروز کند.
• عفونت، بیماری، و یا مشکلات دیگر که سبب آسیب به روده کوچک میشوند می‌توانند سبب کاهش سطح لاکتاز شوند.
• نوزادان نارس ممکن است تا مدتی بعد از تولد دچار عدم تحمل لاکتوز باشند.
• در یک شکل نادر از عدم تحمل لاکتوز ، روده کوچک یا لاکتاز کمی تولید میکند و یا اصلاً ترشح نمی‌کند.
تفاوت عدم تحمل لاکتوز و آلرژی
گاهی اوقات مردم، عدم تحمل لاکتوز شیر را با آلرژی به آن اشتباه می‌گیرند. در حالی که عدم تحمل لاکتوز ، یک مشکل گوارشی است ولی آلرژی، واکنش سیستم ایمنی بدن به پروتئین شیر است. اگر شما به شیر آلرژی داشته باشید حتی مصرف مقدار کمی شیر می‌تواند تهدید کننده زندگی باشد. آلرژی، اغلب در سال اول زندگی رخ می‌دهد ولی عدم تحمل لاکتوز اغلب در طول سال‌های نوجوانی و یا بزرگ‌سالی بروز میکند.
علائم و نشانه‌های عدم تحمل لاکتوز چیست؟
• نفخ، احساس پری و یا تورم شکم
• اسهال
• درد شکم
• گاز
• تهوع
اثرات منفی عدم تحمل لاکتوز بر سلامتی
افرادی که عدم تحمل لاکتوز دارند، غیر از تحمل علائم ناگوار گوارشی ممکن است دچار کمبود کلسیم و ویتامین D شوند. کلسیم، ماده معدنی مورد نیاز برای ساخت استخوان‌ها و دندان‌ها است. اگر شما به اندازه کافی، کلسیم دریافت نکنید ممکن است دانسیته استخوانی شما کاهش یافته و در معرض شکستگی استخوان قرار بگیرید.
تشخیص عدم تحمل لاکتوز
پزشک شما به روشهای زیر می‌تواند عدم تحمل لاکتوز را تشخیص دهد:
• گرفتن شرح حال پزشکی، سابقه خانوادگی و تاریخچه رژیم غذایی
• معاینه بدنی شامل نفخ شکم، شنیدن صداهای شکم توسط گوشی پزشکی، درد شکم یا تندرنس (درد با لمس و فشار)
پس از معاینه و گرفتن شرح حال، پزشک از شما می‌خواهد مصرف شیر و محصولات لبنی را قطع نموده و سپس آزمایشات زیر را درخواست می‌دهد:
تست تنفسی هیدروژن
در این آزمایش، مقدار گاز هیدروژن در نفس، اندازه‌گیری می‌شود. پس از خوردن غذای حاوی لاکتوز و تجزیه آن، نفس یک فرد عادی، حاوی مقدار کمی هیدروژن است، در افرادی که عدم تحمل لاکتوز دارند، لاکتوز، تجزیه نشده و مقادیر بالایی از هیدروژن در نفس وجود دارد. در این آزمایش، پزشک از بیمار می‌خواهد که مقدار مشخصی، نوشیدنی حاوی لاکتوز بنوشد سپس بیمار، در یک بالون، نفس کشیده و مقدار هیدروژن موجود در نفس وی اندازه‌گیری می‌شود. این آزمایش به صورت سرپایی انجام می‌شود. سیگار و برخی از غذاها و داروها می‌تواند بر نتیجه آزمایش اثرگذار باشد که قبل از انجام آزمایش، پزشکتان شما را مطلع خواهد کرد.
آزمون اسیدیته مدفوع
اگر بدن شما نتواند لاکتوز را تجزیه کند، لاکتوز، اسید تولید میکند. در آزمون اسیدیته مدفوع، مقدار اسید در مدفوع اندازه گیری می‌شود. این آزمون اغلب برای نوزادان و کودکان خردسال استفاده می‌شود.
تغذیه در زمان عدم تحمل لاکتوز
شما میتوانید شیر و محصولات لبنی را بدون داشتن علائم عدم تحمل لاکتوز مصرف کنید اگر:
• در هر وعده مقدار کمی شیر بنوشید، مثلاً نصف فنجان و یا کمتر
• شیر و محصولات لبنی را در ترکیب با غذای دیگر میل کنید مثلاً مصرف شیر با غلات و مصرف پنیر با کراکر
• اکثر اوقات، مصرف محصولات لبنی در بیشتر افراد مشکلی ایجاد نمی‌کند مثلاً مصرف ماست و یا پنیر به جای شیر
• میتوانید از شیر و محصولات لبنی بدون لاکتوز (Lactose free) که در بازار موجود هستند، استفاده نمایید
• استفاده از قطره و یا قرص لاکتاز هنگام مصرف شیر و محصولات لبنی
اگر دچار عدم تحمل لاکتوز هستید ، از منابع کلسیم استفاده کنید
اگر مبتلا به عدم تحمل لاکتوز هستید، مطمئن شوید که روزانه به اندازه کافی کلسیم دریافت می‌کنید. شیر و محصولات لبنی، غنی‌ترین منابع کلسیم هستند. سایر منابع غذایی حاوی کلسیم عبارت‌اند از:
• ماهی با استخوان نرم، مانند کنسرو سالمون یا ساردین
• بادام، آجیل برزیلی و لوبیاها
• پرتقال
• کلم بروکلی و دیگر سبزیجات برگ سبز
• توفو (پنیر سویا)
• محصولات غنی شده با کلسیم، مانند غلات، آب میوه و شیر سویا
یک نکته مهم برای سلامت بیشتر
ویتامین D به جذب و استفاده از کلسیم کمک میکند. مطمئن شوید که حتماً از غذاهای حاوی ویتامین D ، مانند تخم مرغ، جگر و انواع خاصی از ماهی، مانند ماهی سالمون استفاده می‌کنید. همچنین، در معرض نور آفتاب بودن کمک میکند تا بدن ویتامین D بسازد. برخی از شرکت‌ها ویتامین D را به شیر و محصولات لبنی اضافه می‌کنند. اگر شما قادر به نوشیدن مقدار کمی شیر یا خوردن ماست هستید، حتماً از انواع غنی شده استفاده نمایید.
از کجا بدانیم، یک غذا یا دارو حاوی لاکتوز است؟
لاکتوز در بسیاری از محصولات غذایی و در برخی داروها موجود است،مواد غذایی و داروهای حاوی لاکتوز شامل:
محصولات غذایی نامناسب برای افرادی با عدم تحمل لاکتوز
شیر و همه غذاهای تهیه شده از شیر، مانند:
• بستنی
• خامه
• کره
• پنیر
• پنیر محلی
• ماست
داروهای نامناسب برای افرادی با عدم تحمل لاکتوز
برخی از داروهای حاوی لاکتوز عبارت‌اند از:
• قرص‌های ضد بارداری
• داروهای ضد اسید (معده)
مقالات پیشنهادی دکتر سوشا :
© سایت اطلاعات پزشکی دکتر سوشا
شما هم می توانید در مورد این مقاله پرسش خود را با ما به اشتراک بگذارید
برای ثبت پرسش خود لازم است ابتدا وارد حساب کاربری خود شده یا روی دکمه " افزودن پرسش جدید " کلیک کنید. همچنین پرسش شما بعد از ثبت، توسط مدیریت سایت بررسی و بعد از تاییدیه مدیریت سایت، پرسش شما نمایش داده می شود.سلام و خسته نباشیدخدمت شما.دخترم۲۰ماهشه والرژی به پروتیین گاوی داره شیراپتامیل پپتی جونیورمیخوره…۸کیلو وزنشه چه مکمل غذایی ودارویی براش خوبه که کمبود شیر و لبنیات برای بدنش تامین بکنه. خواهش میکنم جواب بدید