خارش مقعدی نشانه چیست (علت خارش داخل مقعد + سوزش)

خارش مقعدی چیست؟

خارش اطراف مقعد یا خارش داخل مقعد یک مشکل متداول است و معمولاً به حدی شدید است که نیاز فوری به خاراندن ناحیه مقعد دارد. خارش مقعد می‌تواند ناراحت کننده باشد و باعث خجالت شما شود. خارش مقعد دلایل متعددی دارد، مانند مشکلات پوستی، بواسیر و شستن بیش از حد یا ناکافی ناحیه مقعد. خارش مقعدی اغلب در مردان رخ می‌دهد و اکثر اوقات علت آن مشخص نمی‌شود.

اگر خارش داخل مقعد برای مدت طولانی طول کشید به دکتر مراجعه کنید. آشنایی با علل ایجاد خارش باسن و همچنین علت‌های خارش مقعد می‌تواند به شما کمک کند تا درمان مناسب را پیگیری کنید. با درمان صحیح و رعایت نکات لازم اکثر افراد به طور کامل از این مشکل رهایی می‌یابند.

چه چیزهایی باعث افزایش خارش مقعدی می‌شوند؟

برخی از عواملی که افراد را در معرض خطر خارش مقعدی قرار می‌دهند، عبارت‌اند از:

• برخی از مواد غذایی
• مشکلات مدفوع (به عنوان مثال، نشت مدفوع روی لباس زیر و تماس آن با مقعد)
• دیابت نوع ۱ و دیابت نوع ۲
• استفاده از آنتی بیوتیک
• بیماری‌های مزمنی که باعث خشکی پوست می‌شوند، مانند پسوریازیس و درماتیت سبورئیک
• تعریق شدید

علائم خارش مقعد چیست؟

خارش مقعد ممکن است همراه با قرمزی ، سوزش و زخم در اطراف مقعد باشد. خارش و التهاب ممکن است موقتی باشد و یا دائمی که بستگی به علت ایجاد آن دارد.

چه زمانی برای خارش مقعدی به دکتر مراجعه کنیم؟

اغلب موارد خارش مقعد نیازی به مراجعه به دکتر ندارند؛ اما در موارد زیر به دکتر مراجعه کنید:

• خارش مقعدی شدید یا طولانی مدت
• خونریزی از ناحیه مقعد
• عفونت در اطراف ناحیه مقعد
• مشخص نبودن علت ایجاد خارش دائمی مقعد

خارش طولانی مدت مقعد ممکن است به علت مشکلات پوستی یا دیگر مشکلات سلامتی که نیاز به درمان دارند ایجاد شود که می‌بایست توسط پزشک بررسی گردد.

علت خارش مقعد چیست؟

دلایل احتمالی ایجاد خارش مقعدی عبارتند از:

عادات شخصی

عادات روتین شما در مراقبت از پوست ممکن است شامل استفاده از محصولات یا اقداماتی باشد که باعث التهاب پوست اطراف مقعد یا داخل مقعد شما شود. برخی از آن‌ها عبارت‌اند از : شستن بیش از حد، شستن ناکافی، استفاده از صابون، دستمال مرطوب یا کاغذ توالت دارای رنگ و مواد معطر.

عفونت

عفونت‌های منتقله از راه جنسی ممکن است مقعد را هم درگیر کنند و باعث خارش درون مقعد شوند. کرمک ها ممکن است باعث ایجاد خارش طولانی مدت مقعد شوند. دیگر انگل‌ها نیز می‌توانند چنین خارشی را ایجاد کنند. عفونت‌های مخمری که اغلب زن‌ها را درگیر می‌کنند نیز می‌توانند باعث خارش مقعدی شوند. زگیل تناسلی نیز می‌تواند مسبب آن باشد.

مشکلات پوستی

گاهی خارش‌های ناحیه مقعد در نتیجه یک بیماری پوستی خاص مانند پسوریازیس یا درماتیت تماسی ایجاد می‌شود.

بهداشت در توالت

اگر بعد از مدفوع کردن به خوبی مقعد خود را نشویید، دچار خارش و سوزش مقعد می‌شوید. برای پیشگیری از به وجود آمدن این مشکل، بعد از هر بار مدفوع کردن محل را به‌خوبی با آب ولرم بشویید و سپس با دستمال کاغذی خشک و بدون بو آن را خشک نمایید. اگر ناحیه ملتهب شده و نمی‌توانید از دستمال کاغذی استفاده کنید، می‌توانید با استفاده از یک سشوار مقعد را خشک نمایید.

زیاد شستن مقعد

اگر مقعد را زیاد بشویید، یا در هنگام خشک کردن، دستمال را محکم روی محل بکشید، باعث بروز خارش مقعد می‌شوید. از صابون، آب داغ، پودرهای شوینده، اسپری های بودار یا دئودرانت ها اطراف مقعد استفاده نکنید. این مواد می‌توانند باعث تخریب بافت حساس اطراف مقعد شده و خارش ایجاد کنند.

تغذیه و مواد غذایی

اگر قهوه زیاد مصرف می‌کنید، ممکن است دچار خارش درون مقعد شوید. مصرف زیاد قهوه می‌تواند باعث شل شدن ماهیچه های مقعد شده و اجازه بدهد که مدفوع به بیرون درز کند. خارج شدن مدفوع می‌تواند باعث سوزش و خارش مقعد شود. مواد دیگری که می‌توانند باعث بروز خارش مقعد شوند عبارت اند از:

• چای و نوشابه
• نوشابه های انرژی زا و آبجو
• شکلات مغزدار
• مرکبات و گوجه فرنگی
• غذاهای پر ادویه
• لبنیات

لباس زیر

اگر لباس زیر شما از جنس پارچه های صنعتی است ممکن است رطوبت در اطراف مقعد شما تجمع پیدا کند. تغییر دادن لباس زیر به نوعی که آب را جذب می‌کند، یعنی لباس زیرهای نخی، در این موارد کار بسیار مناسبی است. همچنین لباس زیر را باید به صورت روزانه یا هربار که مرطوب می‌شود (مثل بعد از ورزش) تعویض کرد.

مدفوع

عبور مقادیر زیادی از مدفوع آبکی و پاک کردن آن به صورت مداوم می‌تواند باعث ایجاد خارش شود. همچنین اگر به یبوست دچار باشید هم با خارش مقعد مواجه خواهید بود. مصرف مایعات زیاد و فیبر در غذاها باعث می‌شود که گوارش بهتری داشته باشید و دچار یبوست یا اسهال و در نتیجه خارش مقعد نشوید.

بواسیر

بواسیر یا هموروئید که موجب تورم دردناک عروق خونی در ناحیه مقعد می‌شود نیز، می‌تواند دلیل خارش مقعد باشد. می‌توانید از روش‌های غیر جراحی درمان بواسیر استفاده کنید.

شقاق مقعد

وجود زخم های کوچک در مقعد باعث درد و خارش در این ناحیه می‌شود. اگر یبوست داشته باشید یا دفع بدی داشته باشید ممکن است به شقاق مقعد دچار شوید. علت دیگر شقاق مقعد اسهال بلند مدت است که باعث مشکلات روده و دلیل خارش مقعد است.

انگل روده

شاید این موضوع و خواندن آن کمی برای شما چندش آور باشد، اما بهتر است بدانید با بلعیدن یا تنفس کردن تخم انگل به داخل سیستم گوارشی دچار انگل می‌شوید. خارش مقعد به دلیل انگل معمولاً هنگام شب بروز پیدا می‌کند چون در این زمان انگل ماده در اطراف مقعد شروع به تخم‌ریزی می‌کند. ممکن است تخم انگل یا خود انگل را هنگام دفع مدفوع مشاهده کنید.

سرطان

سرطان ، در موارد نادر، ممکن است علت خارش مقعد باشد.

دیگر مشکلات پزشکی

مشکلات پزشکی مانند مواردی که در زیر آمده‌اند ممکن است باعث بروز خارش مقعد شوند:

• دیابت نوع دو
• لوسمی
• از کار افتادن کلیه یا بیماری های کبدی
• پرکاری تیروئید
• آنمی
• استرس و اضطراب

تشخیص خارش مقعد چگونه انجام می‌شود؟

پزشکتان ممکن است با پرسیدن علائم، تاریخچه پزشکی و عادات فردی شما علت خارش مقعد را تشخیص دهد. اگر به کرمک مشکوک باشد پزشکتان درخواست آزمایش انگلی می‌کند. همچنین از شما یک معاینه فیزیکی انجام می‌دهد که شامل آزمایش مقعد نیز می‌شود.

اگر دلیل خارش مقعد شما مشخص نشود پزشکتان شما را به یک متخصص پوست یا فردی که در زمینه بیماری های مقعد بسیار باتجربه است ارجاع خواهد داد.

متخصص بیماری‌های مقعد برای شما آزمایشات بیشتری مانند پروکتوسکوپی و کلونوسکوپی انجام می‌دهد تا شما را از نظر مشکلات دستگاه گوارش مورد بررسی قرار دهد؛ اما این احتمال نیز وجود دارد که دلیل خارش مقعد اصلاً مشخص نشود.

خارش مقعد چگونه درمان می‌شود؟

درمان خارش مقعد بستگی به علت ایجاد آن دارد. ممکن است درمان آن به وسیله مراقبت‌های شخصی و استفاده از پمادهای ضد خارش یا درمان عفونت یا بواسیر انجام شود. اگر علائم شما شب‌ها بدتر شود پزشکتان یک آنتی هیستامین خوراکی تجویز خواهد کرد که تا زمانی که پماد ضد خارش اثر خود را بگذارد به شما کمک کند. با انجام مراقبت‌های صحیح اکثر افراد بهبود میابند؛ اما در صورتی که خارش مقعد شما با وجود پیگیری و درمان صحیح، بهبود نیافت حتماً پزشک خود را در جریان بگذارید.

سبک زندگی و روش‌های درمان خانگی خارش مقعد

پیشگیری از خارش مقعد عمدتاً با شستشوی صحیح آن اتفاق می‌افتد. تمیز، خشک و خنک نگه داشتن این ناحیه و جلوگیری از استعمال مواد محرک در ناحیه مقعد، یکی از اصول پیشگیری از خارش مقعدی بیشتر می‌باشد. همچنین از خارش و مالیدن این ناحیه خودداری کنید.

به آرامی ناحیه مقعد را تمیز کنید. بعد از اجابت مزاج، ناحیه مقعد را با آب ‌و یک صابون ملایم شستشو دهید. می‌توانید برای این کار از یک دستمال نخی مرطوب استفاده کنید. هنگام مسافرت با هواپیما نیز یک بطری خالی همراه خود داشته باشید تا بتوانید آن را از آب پر کنید و مورد استفاده قرار دهید.

استفاده از لباس زیر راحت ، آزاد و نخی استفاده کنید و روزانه آن را عوض کنید. فقط در زمانی که ناحیه مقعد شما خشک است لباس زیر را بپوشید و یا ناحیه را به آرامی خشک کنید. شب‌ها از یک لباس سبک و راحت استفاده کنید که خیلی تنگ نباشد و باعث تعریق شما نشود. مثلاً زنان باید از پوشیدن جوراب شلواری خودداری کنند.

اجتناب از مصرف خوراکی‌های محرک نیز می‌تواند مفید باشد. هر روز از حمام یا دوش استفاده کنید. از مصرف صابون‌های معطر، عطر و یا پودر در اطراف ناحیه مقعد خودداری کنید.

ناخن انگشتان دست خود را کوتاه نگه دارید تا باعث آسیب پوست اطراف مقعد در هنگام شستشوی آن نشوید.

 مقالات پیشنهادی دکتر سوشا :

• خارش دستگاه تناسلی زنان
• خارش ناحیه تناسلی و روش‌های پیشگیری
• خارش دستگاه تناسلی مردان به خاطر چیست؟