بیماران همودیالیزی چه غذاهایی باید بخورند | رژیم غذایی همودیالیزی

رژیم غذایی همودیالیزی چیست؟

مجله پزشکی و سلامت : در موارد شدید اختلال در عملکرد یک یا هر دو کلیه که منجر به عدم تصفیه کامل یا نسبی خون می‌شود، ممکن است پزشک متخصص کلیه، بیمار را ارجاع به انجام همودیالیز نماید. در روش همودیالیز، به وسیله دستگاه خاصی تصفیه خون از مواد زائد و مایعات اضافی صورت می‌گیرد و به این صورت مانع از تجمع ترکیبات سمی و خطرناک در بدن می‌گردد. یکی از ارکان سلامت در انجام همودیالیز برای افراد مبتلا به مشکلات کلیوی، داشتن یک تغذیه مناسب می‌باشد. بنابراین متخصصان تغذیه به افراد همودیالیز، رزیم غذایی موسوم به رژیم غذایی همودیالیزی را تجویز می‌کنند.

در رژیم غذایی همودیالیزی، میزان دریافت برخی از مواد مغذی مانند سدیم، پتاسیم و فسفر به همراه آب و پروتئین باید در حد متعارفی باشند تا باعث افزایش بار بر کلیه‌ها نشوند و در بین جلسات همودیالیز نیز فرد مبتلا از سلامت و حس خوب بودن مطلوب‌تری برخوردار باشد.

مواد غذایی مجاز در رژیم غذایی همودیالیزی

در این رژیم غذایی که بر اساس تنوع در مصرف مواد غذایی مغذی می‌باشد، مصرف مواد پروتئینی مرغوب در درجه اول اهمیت می‌باشد. در واقع مواد پروتئینی مرغوب می‌توانند با تولید کمتر مواد زائد در بدن مانع از تجمع ترکیبات سمی مانند اوره و اسیداوریک در کلیه‌ها شوند. البته باید توجه نمود که این به معنی آن نیست که افراد همودیالیزی مجاز به مصرف غذاهای پروتئینی می‌باشند و باید یک رژیم غذایی پرپروتئین استفاده نمایند. بلکه به این معنی است که پروتئین مصرفی و تعیین شده در رژیم غذایی آنان حتماً باید از انواع مرغوب و کم چرب مانند انواع گوشت‌های کم چرب، مرغ، ماهی و تخم مرغ باشد. البته مصرف این میزان پروتئین مرغوب باید در حد توصیه‌های متخصص تغذیه باشد.

مواد غذایی غیر مجار در رژیم غذایی همودیالیزی

در رژیم غذایی همودیالیزی توجه به دریافت متناسب املاح و مواد معدنی مانند فسفر، سدیم و پتاسیم از اهمیت بالایی برخوردار می‌باشد. اعتقاد متخصصان تغذیه در این زمینه بر آن است که می‌بایستی در بین دو جلسه همودیالیز دریافت این املاح و مواد معدنی از راه رژیم غذایی در حد متعادلی باشد.

به همین دلیل توصیه می‌شود که در رژیم غذایی همودیالیزی مصرف غذاهای غنی از سدیم، فسفر و پتاسیم محدود شوند. به علاوه این که در دریافت آب و مایعات دقت گردد، تا غلظت این مواد معدنی در حد متعادلی در خون باقی بمانند. به عبارت دیگر با محدودیت دریافت این مواد معدنی، می‌بایستی در رژیم غذایی همودیالیزی دریافت نمک و مواد غذایی شور، نوشیدنی‌های گازدار و برخی از میوه‌های غنی از پتاسیم مانند موز محدود شوند.
در بیشتر موارد بیمار همودیالیزی با پیروی دقیق رژیم غذایی همودیالیزی که توسط متخصص تغذیه تهیه شده است، می‌تواند دریافت این مواد معدنی را در حد مطلوب نگه دارد.

چگونگی مصرف مایعات در رژیم غذایی همودیالیزی

در رژیم غذایی همودیالیزی، میزان مصرف مایعات و آب باید محدودتر از افراد سالم باشد تا بار زیادی بر کلیه‌ها در حین و بین جلسات همودیالیزی وارد نشود. اما میزان دقیق مایعات مصرفی باید توسط متخصص تغذیه برای هر بیمار با توجه به شرایط خاص او تنظیم و اعلام شود.

نقش اثرگذار رژیم غذایی همودیالیزی بر روند سلامت بیمار

در صورتی که بیمار همودیالیزی، رژیم غذایی همودیالیزی را با دقت و زیر نظر متخصص تغذیه پیروی نماید، تا حد زیادی روند بهبودی و سلامت در او بین دو جلسه همودیالیز مشخص خواهد شد. این امر ناشی از ایجاد تعادل در املاح و مواد معدنی می‌باشد که منجر به تنظیم فشارخون، ریتم ضربان قلب و بالا رفتن میزان شادابی و انرژی بدنی در فرد می‌شود. در واقع رژیم غذایی همودیالیزی مانع از بالا رفتن حجم مواد معدنی سدیم، پتاسیم و فسفر در خون می‌شود و به این صورت مانع از فشار زیاد بر بدن در زمان انجام دیالیز برای تصفیه خون می‌گردد.

چگونگی اطلاع از اثرات مثبت و ثمربخش رژیم غذایی همودیالیز بر بدن

حس شادابی و دوری از حس بی حالی، تنظیم فشارخون، تأمین و حفظ وزن بدن متناسب با نظر پزشک متخصص کلیه، عدم افزایش ادم و تورم ناشی از تجمع آب در اندام‌های مختلف بدن، تنظیم ضربان قلب از جمله اثرات ثمربخشی است که ناشی از استفاده درست از رژیم غذایی همودیالیزی هست. البته متخصصان تغذیه و پزشکان متخصص کلیه معتقدند که بهترین نشانگر اثربخش بودن رژیم غذایی همودیالیزی مشاهده تغییرات مثبت در آزمایش‌های بالینی بیمار چند هفته پس از پیروی از رژیم غذایی همودیالیزی هست.

رژیم غذایی همودیالیزی و درمان قطعی همودیالیز!

به هیچ عنوان رژیم غذایی همودیالیزی نمی‌تواند باعث قطع انجام همودیالیز شود؛ ولیکن به طور معنی داری می‌تواند حال عمومی فرد بیمار را در بین دو جلسه همودیالیز بهبود دهد و باعث شود تا او در شرایط همودیالیزی همانند افراد سالم از سرزندگی و یک رژیم غذایی مغذی و متنوع سود ببرد.

© وب سایت پزشکی و سلامت دکتر سوشا