ونلافاکسین (Venlafaxine)

اطلاعات دارویی ونلافاکسین

اطلاعات دارویی : ونلافاکسین به گروهی از داروها به نام مهار کننده‌های سروتونین و نورآدرنالین ضد افسردگی (SNRI) تعلق دارد. این دارو برای درمان افسردگی و اختلال اضطرابی عمومی (GAD) تجویز می‌گردد.

افسردگی ممکن است به علل ناشناخته و یا به دلایل مختلفی از جمله مسائل اجتماعی، از دست دادن یکی از نزدیکان و بیماری شروع شود. افرادی که دچار افسردگی هستند معمولاً به طور پیوسته انرژی و انگیزه پایینی در زندگی روزمره دارند. اگرچه به صورت دقیق علل ایجاد افسردگی مشخص نیست اما به هم خوردن تعادل مواد شیمیایی مغز از فاکتورهای مهم محسوب می‌گردد. ونلافاکسین با تنظیم سطح مواد شیمیایی در مغز از جمله سروتونین و نورآدرنالین سبب کاهش علائم افسردگی در بعضی از افراد می‌شود.

اگرچه ونلافاکسین اغلب برای درمان افسردگی به کار می‌رود این دارو می‌تواند علائم بیماری GAD را نیز کاهش دهد. در این بیماری اضطراب یک مشکل جدی محسوب می‌گردد. ونلافاکسین به کاهش اضطراب حتی در صورت نبودن افسردگی کمک می‌کند.

موارد منع مصرف داروی ونلافاکسین

• به تاریخ انقضا داروی ونلافاکسین توجه کنید و اگر دارویی که در دستتان است تاریخ انقضای آن تمام‌شده است،از آن مصرف نکنید.
• هرگز داروی ونلافاکسین را به کس دیگری حتی با علائم مشابه خودتان تجویز نکنید.
• داروی ونلافاکسین را بیش از دوز تجویز شده توسط پزشک، مصرف نکنید.
• تداخل دارویی ونلافاکسین را چک کنید و حتماً به پزشکتان، اطلاع دهید که در حال مصرف چه داروی دیگری هستید.

تداخل دارویی ونلافاکسین

ممکن است عملکرد داروها را تغییر و خطر ابتلا به عوارض جانبی جدی را افزایش دهد. یک لیست از تمام داروهایی (ازجمله داروهای با نسخه / بدون نسخه و محصولات گیاهی) که استفاده می‌کنید تهیه کرده و آن را با دکتر و داروساز خود به اشتراک بگذارید. دوز دارو مصرفی خود را بدون مشورت با دکتر خود تغییر نداده و یا مصرف دارو را ترک نکنید.

برخی از داروهایی که ممکن است با ونلافاکسین تداخل کنند عبارت‌اند از: داروهایی که می‌توانند موجب خونریزی یا کبودی شوند (از جمله داروهای ضد پلاکتی مانند کلوپیدوگرل (clopidogrel)،داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی مانند ایبوپروفن (ibuprofen)، “رقیق‌کننده‌های خون” مانند وارفارین (warfarin) و دابیگاتران (dabigatran)).

اگر داروهای افزایش دهنده سروتونین را به همراه داروی ونلافاکسین استفاده نمایید ، خطر سمیت به سروتونین در شما افزایش می‌یابد. اگر در حال استفاده از این داورها هستید ، به پزشک خود اطلاع دهید. این داروها عبارت‌اند از : داروهای خیابانی مانند MDMA / “اکستازی” ، مخمر سنت جان، داروهای ضد افسردگی خاص (از جمله SSRIها مانند فلوکستین/پاروکستین ، SNRIها مانند دولوکستین). در نظر داشته باشید خطر ابتلا به سندرم سمیت به سروتونین زمانی افزایش می‌یابد که دوز این داروها را افزایش دهید و یا استفاده از این داروها را آغاز نمایید.

داروی ونلافاکسین با مهارکننده‌های MAO تداخل دارویی جدی ایجاد می‌کنند، این تداخل ممکن است حتی منجر به مرگ شود، همراه با این دارو از مهارکننده‌های MAO (ایزوکاربوکسازید (isocarboxazid) ، لینزولید (linezolid)، متیلن بلو (methylene blue)، موکلوبماید (moclobemide)، فنلزین (phenelzine)، پروکاربازین (procarbazine)، رازاگیلین (rasagiline)، سلجیلین (selegiline)، ترانیل سیپرومین (tranylcypromine)) استفاده نکنید. اکثر مهارکننده‌های MAO حتی نباید تا 2 هفته قبل از شروع استفاده از داروی ونلافاکسین و تا 1 هفته پس از درمان با این دارو، استفاده شوند.

برچسب بر روی تمام داروهای خود را (مانند داروهای آلرژی یا سرفه و سرماخوردگی) بررسی کنید چرا که برخی از آن‌ها از موادی تشکیل شده‌اند که باعث خواب‌آلودگی می‌شوند و یا خطر خونریزی را افزایش می‌دهند. از پزشک خود در مورد استفاده از آن‌ها سؤال کنید تا با خیال راحت بتوانید از این داروها استفاده کنید.

آسپرین اگر به همراه داروی ونلافاکسین مصرف شود، می‌تواند خطر خونریزی را افزایش دهد. با این حال، اگر دکتر به شما برای پیشگیری از سکته مغزی یا حمله قلبی ، آسپرین با دوز پایین (معمولاً دوزهای 325-81 میلی‌گرم در روز) تجویز کرده است ، باید مصرف آن را ادامه دهید،مگر اینکه دکتر به شما دستور ترک مصرف آسپرین را دهد. راجع به جزئیات بیشتر با داروساز خود مشورت کنید.

اگر داروهایی مصرف می‌کنید که باعث خواب‌ آلودگی می‌شوند، به دکتر یا داروساز خود بگویید، از جمله: الکل، آنتی‌هیستامین‌ها (از قبیل ستیریزین (cetirizine)، دیفن هیدرامین (diphenhydramine))، داروهای خواب و یا اضطراب (مانند آلپرازولام (alprazolam)، دیازپام (diazepam)، زولپیدم (zolpidem))، شل‌کننده‌های عضلانی و داروهای ضد درد و مسکن (مانند کدئین).

ونلافاکسین بسیار شبیه به دس ونلافاکسین (desvenlafaxine) است. در هنگام استفاده از ونلافاکسین، داروهای حاوی دس ونلافاکسین را مصرف نکنید.

داروی ونلافاکسین ممکن است با آزمایش‌های پزشکی خاص (سنجش میزان آمفتامین ادرار) تداخل کند و باعث نتایج اشتباه شود. قبل از انجام آزمایش به پرسنل آزمایشگاه اطلاع دهید که از داروی ونلافاکسین استفاده کرده‌اید.

نکاتی که قبل از مصرف ونلافاکسین باید در نظر گرفته شود

برخی از داروها برای افراد با شرایط خاص مناسب نیست و بعضی داروها نیز درصورتی‌که نیاز به درمان تکمیلی باشد تجویز می‌گردد؛ بنابراین بهتر است قبل از مصرف داروی ونلافاکسین ، پزشکتان از موارد زیر مطلع باشد:

• در صورتی که باردارید یا قصد باردار شدن دارید و یا به نوزاد خود شیر می‌دهید.
• اگر هرگونه مشکل کبدی یا کلیوی دارید.
• اگر شما و یا یکی از اعضای خانواده بیش فعالی غیرطبیعی داشته‌اید.
• اگر مشکل قلبی دارید.
• در صورتی که به بیماری گلوکوم (افزایش فشار چشم) مبتلا هستید.
• اگر دچار صرع یا دیابت شیرین هستید.
• اگر تا به حال دچار خونریزی‌های غیر معمول شده‌اید.
• اگر در حال مصرف داروی خاصی هستید. این داروها شامل تمامی داروهای در دسترس است، چه برایتان تجویزشده است و چه بدون تجویز پزشک آن را مصرف می‌کنید نظیر داروهای گیاهی و داروهای مکمل.
• اگر سابقه واکنش آلرژیک به دارویی دارید.

عوارض جانبی احتمالی داروی ونلافاکسین

همه داروها ممکن است عوارض جانبی ایجاد کنند. اما بسیاری از مصرف‌ کنندگان نیز هیچ نوع عارضه‌ای بروز نمی‌دهند. یکسری از عوارض بعد از گذشت مدت کوتاهی از مصرف دارو، از بین می‌روند. در‌ صورت بروز مستمر هر یک از عوارض می‌بایست به پزشک اطلاع داده شود:

عوارض بسیار رایج

• سردرد: از پزشک بخواهید که یک مسکن مناسب برایتان تجویز نماید.
• خشکی دهان: آدامس بدون شکر بجوید.
• احساس کسالت: غذاهای ساده مصرف کنید و از خوردن غذاهای پرچرب و تند پرهیز نمایید.
• افزایش تعریق: سعی کنید در طول ورزش و یا آب و هوای گرم بدن خود را خنک نگه دارید.

عوارض رایج

• خستگی، خواب آلودگی و بی حالی: در این شرایط از رانندگی کردن و کار با ابزار خودداری کنید.
• یبوست: رژیم غذایی متعادلی داشته باشید  که حاوی فیبر و مایعات فراوان باشد.

سایر عوارض جانبی

• کاهش وزن، مشکلات خواب، مورمور شدن بدن، عصبی شدن و سردرگمی، مشکلات بینایی، کاهش اشتها، لرز، خمیازه، اختلالات جنسی، افزایش کلسترول، اختلالات دوره‌های ماهانه: در صورتی که هر کدام از موارد مذکور آزاردهنده شدند به پزشک اطلاع دهید.

اگر شما هر علائم دیگری دارید که احساس می‌کنید به خاطر استفاده از داروی ونلافاکسین می‌باشد، با پزشک خود مشورت کنید.

نحوه نگهداری داروی ونلافاکسین

• تمامی داروها را دور از دسترس کودکان نگه‌ دارید.
• دارو را در جای خنک، خشک و دور از گرما و تابش نور مستقیم نگه‌ دارید.

دوست دارید راجع به این داروها اطلاعات بیشتری کسب کنید؟

• فلوکستین
• اس سیتالوپرام
• پاروکستین
• ایمی پرامین
• فلووکسامین

مقاله پیشنهادی دکتر سوشا:

• کدام رژیم غذایی برای ضد افسردگی مناسب است
• اپلیکیشن ‌های ضد افسردگی | درمان افسردگی با برنامه ‌های موبایل
• قارچ جادویی برای درمان افسردگی شدید
• پیشگیری از افسردگی دوران بارداری
• افسردگی می‌تواند موجب تغییر ساختار مغز شود

تهیه و ترجمه : مرجع تخصصی پزشکی و سلامت دکتر سوشا