افاویرنز (Efavirenz)

داروها

0 نظر | مدت زمان خواندن مقاله: 5 دقیقه

نویسنده مقاله : دکتر سوشا

درخصوص این مطلب سوال دارید؟

نام عمومی فارسی: افاویرنز

نام عمومی انگلیسی: Efavirenz

نام تجاری: Sustiva

کاربرد: عفونت ویروس نقص ایمنی اکتسابی انسان (HIV) در بزرگ‌سالان و کودکان بیش از 3 سال

اطلاعات دارویی افاویرنز

اطلاعات دارویی : افاویرنز یک داروی ضد رترو ویروسی است که برای ویروس نقص ایمنی اکتسابی (HIV) به کار رود. افاویرنز پیشروی عفونت HIV را کاهش می‌دهد اما یک درمان قطعی نیست. HIV سلول‌های CD4 بدن را از بین می‌برد. این سلول‌ها نوعی از سلول‌های سفید خونی هستند که در محافظت از بدن در برابر عفونت‌های مختلف اهمیت دارند. اگر HIV درمان نشود به تدریج سیستم ایمنی بدن را تضعیف کرده و بدن دیگر نخواهد توانست در برابر باکتری‌ها، ویروس‌ها و دیگر میکروب‌ها از خود دفاع نماید.

افاویرنز به گروهی از داروهای ضد ویروسی به نام مهارکننده‌های ترنس کریپتاز معکوس غیر نوکلئوزیدی تعلق دارد. داروی افاویرنز به همراه سایر داروهای ضد رترو ویروسی به عنوان درمان ترکیبی تجویز می‌گردد. دریافت هم‌زمان چندین داروی ضد رترو ویروسی مؤثرتر از مصرف تنها یک داروی ضد ویروسی است. این نوع درمان همچنین خطر مقاومت ویروس به داروها را کاهش می‌دهد.

افاویرنز با کم کردن تکثیر ویروس در خون سبب کاهش پیشروی عفونت HIV می‌شود. این مکانیسم سبب تقویت سیستم ایمنی شده و خطر عفونت‌های مرتبط با HIV را کاهش می‌دهد. داروی افاویرنز توسط پزشکان متخصص تجویز می‌گردد.

موارد منع مصرف داروی افاویرنز

• به تاریخ انقضا دارو توجه کنید و اگر دارویی که در دستتان است تاریخ انقضای آن تمام‌شده است،از آن مصرف نکنید.
• هرگز دارو را به کس دیگری حتی با علائم مشابه خودتان تجویز نکنید.
• دارو را بیش از دوز تجویزشده توسط پزشک ، مصرف نکنید.
• تداخل دارویی دارو را چک کنید و حتماً به پزشکتان،اطلاع دهید که در حال مصرف چه داروی دیگری هستید.

تداخل دارویی افاویرنز

تداخل دارویی ممکن است عملکرد داروها را تغییر و خطر ابتلا به عوارض جانبی جدی را افزایش دهد. یک لیست از تمام داروهایی (ازجمله داروهای با نسخه / بدون نسخه و محصولات گیاهی) که استفاده می‌کنید تهیه کرده و آن را با دکتر و داروساز خود به اشتراک بگذارید. دوز دارو مصرفی خود را بدون مشورت با دکتر خود تغییر نداده و یا مصرف دارو را ترک نکنید.

داروهایی که ممکن است با افاویرنز تداخل کنند است: محصولات ترکیبی خاص که برای درمان هپاتیت C مزمن استفاده می‌شوند (مانند: امبیتاسویر ،ریتوناویر / داسابوویر).

داروی افاویرنز را همراه با داروهای حاوی افاویرنز استفاده نکنید ، مگر اینکه پزشک این داروها را به شما تجویز کند.

داروهایی که بر حذف افاویرنز از بدن و عملکرد افاویرنز نیز تأثیر می‌گذارند، عبارت‌اند از: ریفامایسین‌های خاص (rifamycins) (مانند ریفامپین (rifampin) ، ریفاپنتین(rifapentine))، مخمر سنت جان ، داروهای درمان تشنج (مثل کاربامازپین، فنی توئین).

افاویرنز می‌تواند بر سرعت حذف و عملکرد سایر داروها تأثیر گذارد . بعضی از داروهایی که تحت تأثیر افاویرنز هستند، عبارت‌اند از: آتوواکون / پروگوانیل، ضد قارچ‌های آزول (مانند ایتراکونازول، کتوکونازول)، بداکوینیل(bedaquiline) ، مسدودکننده‌های کانال کلسیم (مانند دیلتیازم، وراپامیل)، آنتی‌بیوتیک‌های ماکرولید (مانند کلاریترومایسین)، متادون، ریفابوتین، سرترالین، برخی داروهای کاهنده کلسترول (استاتین‌ها) (مانند آتورواستاتین، پراواستاتین، سیمواستاتین)، مهار‌کننده‌های خاص پروتئاز (مانند بوسپرویر(boceprevir)، سیمپرویر(simeprevir))، وارفارین.

برخی داروهای دیگر درمان عفونت HIV (مانند ریلپیویرین، نویراپین ، اتراویرین(etravirine)) نیز ممکن است با افاویرنز تداخل کنند. اگر همراه با این داروها ، اتازاناویر مصرف می‌کنید ، ممکن است لازم باشد که از داروی دیگری (ریتوناویر) نیز استفاده کنید. برای جزئیات بیشتر راجع به مصرف این داروها ، با دکتر یا داروساز خود مشورت کنید.

افاویرنز ممکن است اثر بخشی کنترل بارداری هورمونی از قبیل قرص، پچ، یا حلقه را کاهش دهد. این می‌تواند موجب بارداری شود. با دکتر خود در مورد روش قابل اعتمادی برای کنترل بارداری گفتگو کنید و در تمام فعالیت جنسی خود از یک روش مؤثر (کاندوم لاتکس یا پلی اورتان) برای کاهش خطر گسترش HIV به دیگران استفاده کنید.اگر دچار لکه بینی یا خونریزی شدید با دکتر خود راجع به این مورد صحبت کنید،زیرا این ممکن است نشانه‌ای از این باشد که کنترل بارداری هورمونی شما به خوبی کار نمی‌کند.

اگر داروهایی مصرف می‌کنید که باعث خواب‌آلودگی می‌شوند، به دکتر یا داروساز خود بگویید، از جمله: الکل، آنتی‌هیستامین‌ها (از قبیل ستیریزین(cetirizine)، دیفن هیدرامین(diphenhydramine))، داروهای خواب و یا ضد اضطراب (مانند آلپرازولام(alprazolam)، دیازپام(diazepam)، زولپیدم(zolpidem))، شل کننده‌های عضلانی و داروهای ضد درد و مسکن (مانند کدئین).

برچسب بر روی تمام داروهای خود را (مانند داروهای آلرژی یا سرفه و سرماخوردگی) بررسی کنید چرا که برخی از آن‌ها از موادی تشکیل شده‌اند که باعث خواب‌آلودگی می‌شوند. از داروساز خود در مورد استفاده از آن‌ها سؤال کنید تا با خیال راحت بتوانید از این داروها استفاده کنید.

داروی افاویرنز ممکن است با آزمایش‌های خاصی (از جمله تست‌های کانابینوئید ادرار) تداخل کند و درنتیجه پاسخ آزمایش اشتباه شود.قبل از انجام آزمایش، حتماً به پزشک و پرسنل آزمایشگاه بگویید که افاویرنز استفاده کرده‌اید.

نکاتی که قبل از مصرف افاویرنز باید در نظر گرفته شود

بعضی داروها را نمی‌توان در بعضی از شرایط تجویز نمود و بعضی داروها نیز در صورتی که نیاز به درمان تکمیلی باشد تجویز می‌گردد. بنابراین بهتر است که قبل از مصرف داروی افاویرنز ، پزشکتان از موارد زیر مطلع باشد:

• در صورت تصمیم به بچه دار شدن، در صورت حاملگی و یا در صورتی که به نوزاد خود شیر می‌دهید.
• اگر اختلالات کبدی و یا کلیوی دارید.
• اگر تاکنون دچار مسائل ذهنی بوده‌اید.
• اگر تاکنون دچار تشنج شده‌اید. اگر مبتلا به پورفیری هستید (یک اختلال خونی نادر).
• اگر در حال حاضر در حال مصرف داروی خاصی هستید. این داروها شامل تمام داروهای در دسترس است، چه برایتان تجویز شده است و چه بدن تجویز پزشک آن را مصرف می‌کنید نظیر داروهای گیاهی و داروهای مکمل.
• اگر تا به حال حساسیت به داروی خاصی داشته‌اید.

عوارض جانبی احتمالی داروی افاویرنز

تمام داروها در کنار تأثیرات مثبتشان، می‌توانند مسبب عوارض ناخواسته‌ای در بدن باشند. اگرچه این عوارض در همه افراد به وجود نمی‌آید. با گذر زمان بدن خود را با داروی جدید وفق می‌دهد و این علائم نیز برطرف می‌شوند اما اگر علائم زیر ادامه پیدا کرد و یا رنج آور شد با پزشک خود مشورت نمایید.
از هر 10 بیماری که افاویرنز را مصرف می‌کنند معمولاً حدود از یک نفر ممکن است عوارض زیر را تجربه کند:

• کهیرهای خارش دار (معمولاً در طی هفته اول): اگر این کهیرها شدید هستند سریعاً به پزشک اطلاع دهید.
• اسهال: آب فراوان بنوشید تا آب از دست رفته تأمین گردد.
• احساس کسالت، شکم درد: غذاهای ساده مصرف کنید- از مصرف غذاهای پرچرب و تند پرهیز نمایید. اگر این موارد شدید شدند و یا تداوم پیدا کردند به پزشک اطلاع دهید.
• سردرد: از پزشکتان بخواهید که یک مسکن مناسب برایتان تجویز نماید.
• خستگی و ضعف: در این هنگام از رانندگی کردن و کار با ابزار خودداری کنید.
• اضطراب و افسردگی: به پزشکتان اطلاع دهید.
• اختلالات خواب، کاهش تمرکز: این علائم معمولاً پس از یک هفته بهبود می‌یابند.
• تغییر نتایج تست‌های خونی: پزشک این موارد را ارزیابی می‌کند.

اگر علائم دیگری در شما پدید آمد که احساس می‌کنید به واسطه مصرف داروی افاویرنز می‌باشد با پزشک خود صحبت کنید.

نحوه نگه‌داری داروی افاویرنز

• تمام داروها را دور از دسترس کودکان نگه دارید.
• دارو را در جایی خنک، خشک و به دور از گرما و تابش نور مستقیم آفتاب نگه دارید.
• پس از باز شدن در شربت Sustiva به مدت 30 روز می توان از این دارو مصرف نمود پس از سپری شدن این مدت داروی تازه خریداری نمایید.

مهم‌ترین عناوین داروی افاویرنز

• داروی افاویرنز چیست؟
• اطلاعات دارویی افاویرنز را بدانید.
• داروی افاویرنز چه عوارضی دارد؟
• داروی افاویرنز چه مشکلاتی به وجود می‌آورد؟
• موارد منع مصرف داروی افاویرنز چیست؟
• داروی افاویرنز را چگونه نگه‌داری کنیم؟