سندروم کارسینوئید (Carcinoid syndrome)
درباره بیماری سندرم کارسینوئید
اطلاعات بیماریها : سندرم کارسینوئید به مجموعه علائمی گفته میشود که به دنبال برخی از تومورهای کارسینوئید دیده میشوند. این تومورها، تومورهایی منتشر هستند که در همه جای دستگاه گوارش از جمله آپاندیس، ایلئوم و رکتوم و نیز ریه دیده میشوند. تومورهای کارسینوئید تومورهایی کوچک با رشد آهسته هستند.
سندرم کارسینوئید زمانی اتفاق میافتد که یک تومور سرطانی نادر به نام تومور کارسینوئید مواد شیمیایی خاصی را به جریان خون ترشح کند و باعث بروز انواع علائم و نشانهها شود. تومورهای کارسینوئید اغلب در دستگاه گوارش و یا ریهها رخ میدهد.
از آنجا که تومور کارسینوئید به طور کلی بهکندی رشد میکنند، شما به طور معمول سندرم کارسینوئید را درک نمیکنید مگر زمانی که تومور کاملاً پیشرفته شود. ممکن است سرطان کارسینوئید را از طریق آزمون برای یک بیماری یا وضعیت نامربوط دیگر تشخیص دهیم. درمان سندرم کارسینوئید معمولاً مشابه درمان سرطان است.
منشأ این تومور از سلولهای نوروآندوکرین است که سروتونین و سایر هورمونها را ترشح میکنند. بروز این تومور منجر به تولید بیش از حد و غیرعادی هورمون توسط این سلولها میشود.
سروتونین بهعنوان میانجی در سیستم اعصاب مرکزی (CNS) و نیز عامل تنگکننده عروق عمل میکند. همچنین در برخی از اعمال فیزیولوژیک نظیر تنظیم خواب و درجه حرارت بدن و دریافت حس درد و بروز برخی از پدیدههای پاتولوژیک همانند اضطراب، افسردگی، میگرن و فشارخون اولیه (Essential Hypertention) دخیل است. افزايش تولید سروتونین و کالیکرین باعث ایجاد علائمی مانند گلگون شدن صورت، اسهال، تهوع، انقباض و تنگی مجاری تنفسی (خس خس کردن سینه) و مشکلات قلبی میشود که این علائم را تحت عنوان سندرم کارسینوئید میشناسند.
فقط ۱۰٪ از تومورهای کارسینوئید موجب بروز سندرم کارسینوئید میشوند؛ مانع بزرگ در این راه کبد است که با تجزیه کردن سروتونین تولید شده از بروز این سندم جلوگیری میکند، لذا در اغلب موارد سندرم کارسینوئید در بیمارانی که منشأ تومور آنها در دستگاه گوارش است بعد از متاستاز کبدی تومور یعنی انتشار تومور به کبد، دیده میشود.
تشخیص با بررسی یکی از متابولیتهای سروتونین (۵HIAA)در نمونه ادرار ۲۴ ساعتهاست.
علائم و نشانههای بیماری سندرم کارسینوئید
کلیک کنیدعلائم و نشانههای سندرم کارسینوئید به مواد شیمیایی ترشح شده از تومور کارسینوئید به درون جریان خون بستگی دارد.. ممکن است استفاده از الکل، استرس و ورزش سنگین موجب آن شده باشد..
شایعترین علائم و نشانههای سندرم کارسینوئید عبارتاند از:
گرگرفتگی پوست
در پوست صورت و قسمت بالای قفسه سینه احساس داغی و تغییر رنگ ایجاد میشود- به رنگ صورتی تا قرمز مایل به بنفش. داغ شدن آن قسمت ممکن است از 30 ثانیه تا 30 دقیقه یا بیشتر طول بکشد. داغ شدن ممکن است بدون هیچ دلیل واضحی اتفاق افتد، هرچند گاهی اوقات میتواند با خوردن غذا یا نوشیدن مشروبات الکلی رخ دهد.
ضایعات پوست صورت
مناطق متمایل به رنگ ارغوانی ممکن است بر روی بینی و لب بالایی افرادی که برای سالهای طولانی سندرم کارسینوئید داشتهاند ظاهر شود.
اسهال مکرر
اسهال مکرر همراه با مدفوع آبکی همراه با گرفتگی دردناک شکمی ممکن است علامت سندرم کارسینوئید باشد.
اشکال در تنفس
علائم و نشانههای آسم مانند خس خس سینه و تنگی نفس، ممکن است در همان زمان تجربه علامت پوست گر گرفته، ایجاد شود.
تند شدن ضربان قلب
ضربان قلب سریع میتواند نشانهای از سندرم کارسینوئید باشد.
به خاطر داشته باشید که بسیاری از این علائم و نشانهها بیشتر احتمال دارد ناشی از یک بیماری دیگری به غیر از سندرم کارسینوئید باشند. تجربه این نشانهها لزوماً به این معنی نیست که شما سندرم کارسینوئید داشته باشید. مدیاتورهایی نظیر سروتونین, برادی کینین و ماده p در ایجاد علائم نقش دارند.
• بدون متاستاز کبدی در تومور کارسینوئید بندرت علائم سندرم کارسینوئید ظاهر میشوند.
• تومور کارسینوئید روده باریک مهاجمتر از آپاندیس است اما این تومور در آپاندیس شایعتر است.
علل بیماری سندرم کارسینوئید
کلیک کنیدسندرم کارسینوئید به علت ترشح سروتونین و دیگر مواد شیمیایی به درون جریان خون توسط تومور کارسینوئید ایجاد میشود. تومورهای کارسینوئید به طور معمول در دستگاه گوارش رخ میدهد، از جمله معده، روده کوچک، آپاندیس، روده بزرگ و راست روده، یا در ریهها. فقط درصد کمی از تومورهای کارسینوئید با ترشح مواد شیمیایی باعث سندرم کارسینوئید میگردد. در اغلب موارد، کبد بهطور مؤثر آن مواد شیمیایی را قبل از اینکه فرصت ایجاد عارضهای پیدا کنند از بدن پاک میکند. در بسیاری از افرادی که سندرم کارسینوئید را تجربه میکنند سرطان تا حدی پیشرفته است و به کبد گسترشیافته است. این تومورها مواد شیمیاییای تولید میکنند که توسط کبد تجزیه نمیشود.
برخی از تومورهای کارسینوئید لازم نیست که با پیشرفت منجر به سندرم کارسینوئید شوند. بهعنوانمثال، تومورهای کارسینوئید ریه مواد شیمیایی را به خون ترشح کرده و این کار را بسیار دورتر از کبد انجام میدهند، چون بهطور مستقیم به کبد نمیرسد، (جایی که مواد شیمیایی پردازش شده و حذف میشوند) این مواد خیلی زود ایجاد سندرم کارسینوئید میکنند. تومورهای کارسینوئید روده، از سوی دیگر، مواد شیمیایی خود را به خون ترشح میکند که ابتدا باید از طریق کبد قبل از رسیدن به سایر نقاط بدن وارسی شود.. کبد معمولاً مواد شیمیایی را قبل از اینکه آنها بتوانند بر سایر نقاط بدن تأثیر بگذارند خنثی میکند. آنچه دقیقاً باعث تومور کارسینوئید میشود نامشخص است
عوامل خطر یا ریسک فاکتورها در بیماری سندرم کارسینوئید
کلیک کنیدافراد فقط با داشتن تومورهای کارسینوئید در معرض خطر سندرم کارسینوئید قرار میگیرند خصوصاً درصورتیکه یک تومور کارسینوئید دستگاه گوارش داشته باشند و بهویژه اگر تومور به کبد گسترشیافته باشد (متاستاز).
عوارض بیماری سندرم کارسینوئید
کلیک کنیدداشتن سندرم کارسینوئید میتواند باعث عوارض زیر شود:
بیماریهای قلب کارسینوئید
برخی از افراد مبتلا به سندرم کارسینوئید بیماریهای قلبی کارسینوئید دارند.
سندرم کارسینوئید باعث ضخیم شدن دریچههای قلب شده که عملکرد درست را برای آنها دشوار میسازد. درنتیجه دریچههای قلب ممکن است نشت داشته باشند. علائم و نشانههای بیماری قلبی کارسینوئید عبارتاند از: خستگی و تنگی نفس در هنگام فعالیت بدنی. بیماریهای قلبی کارسینوئید درنهایت میتواند منجر به نارسایی قلبی شود. پزشک شما ممکن است داروهایی برای قلب شما توصیه کند. جراحی برای ترمیم دریچههای قلب آسیب دیده تنها درمان برای اصلاح بیماری قلبی کارسینوئید است.
انسداد روده
سرطان وقتی که به گرههای لنفاوی نزدیک روده کوچک گسترش پیدا کند میتواند باعث باریک شدن و انسداد روده بشود. علائم و نشانههای مربوط به انسداد رودهها شامل درد شکمی شدید، گرفتگی رودهها و استفراغ است.. ممکن است برای رفع انسداد جراحی لازم باشد.
بحران کارسینوئید
بحران کارسینوئید باعث گرگرفتگی شدید، فشارخون پایین، گیجی و اشکال در تنفس است. علل آن عبارتاند از: تجربه قبلی بیهوشی، شیمی درمانی و درمان سرطانهای دیگر، هرچند بحران کارسینوئید میتواند بدون هیچ دلیل خاصی هم رخ دهد.
بحران کارسینوئید میتواند کشنده باشد. پزشک ممکن است قبل از عمل جراحی و یا شیمی درمانی برای کاهش خطر بحران کارسینوئید درمانهایی را انجام دهد.
تشخیص بیماری سندرم کارسینوئید
کلیک کنیدپزشک شما علائم و نشانهها را بهمنظور رد سایر علل اسهال و برافروخته شدن پوست ارزیابی میکند. اگر علل دیگری وجود نداشته باشد، پزشک شما ممکن است به سندرم کارسینوئید مشکوک شود. برای تأیید تشخیص، ممکن است پزشک تستهای بیشتری، از جمله موارد زیر را توصیه کند:
آزمایش ادرار
ادرار شما ممکن است حاوی یک مادهای باشد که هنگامیکه بدنتان سروتونین را میشکند ساخته میشود. مقدار بیشازحد این ماده میتواند نشان دهد که بدن شما در حال پردازش سروتونین اضافی، ماده شیمیاییای که اغلب توسط تومور کارسینوئید آزاد میشود، میباشد.
آزمایش خون
خون شما ممکن است حاوی سطوح بالایی از مواد خاص، ازجمله پروتئین کروموگرانین A باشد که توسط برخی از تومورهای کارسینوئید آزاد میشود.
آزمایشات تصویربرداری
آزمایشات تصویربرداری نیز ممکن است برای تعیین محل اولیه تومور کارسینوئید و تعیین اینکه گسترشیافته است یا نه مورد استفاده قرار گیرد. پزشک شما ممکن است با توموگرافی کامپیوتری (CT اسکن) ناحیه شکم را بررسی کند، چراکه اکثر تومورهای کارسینوئید در دستگاه گوارش میباشد.
درمان بیماری سندرم کارسینوئید
کلیک کنیددرمان سندرم کارسینوئید شامل درمان سرطان است و همچنین ممکن است شامل استفاده از داروهایی که برای کنترل علائم و نشانههای خاص میباشند، باشد. این درمان ممکن است شامل موارد زیر باشد:
جراحی
جراحی برای برداشتن سرطان یا قسمت اعظم سرطان ممکن است یک گزینه باشد. اگر عمل جراحی مناسب نباشد پزشک ممکن است برای کوچک کردن تودهها اقدام کند. این میتواند علائم و نشانههای سندرم کارسینوئید را کاهش دهد.
تزریق دارو
تزریق داروی اکتروئید ممکن است میزان رشد تومور کارسینوئید را کاهش دهد و باعث کم کردن سرعت و کاهش نشانهها و علائم سندرم کارسینوئید شود. داروی اکتروئید گرگرفتگی پوست و اسهال در بسیاری از افراد مبتلا به سندرم کارسینوئید را کنترل میکند. عوارض جانبی دارو عبارتاند از درد شکم و نفخ، اسهال و تهوع، اگرچه این اثرات ممکن است با گذشت زمان فروکش کند. برخی از افراد اثرات جانبی دارو را تحمل نمیکنند و مصرف دارو باید متوقف شود.
درمان بیولوژیک
دارویی تزریقی به نام اینترفرون آلفا، که باعث تحریک سیستم ایمنی بدن میشود تا بهتر فعالیت کند، گاهی اوقات برای کاهش سرعت رشد تومورهای کارسینوئید و از بین بردن علائم مورد استفاده قرار میگیرد. این دارو ممکن است به تنهایی یا در ترکیب با سایر داروها تجویز شود. اینترفرون نیز باعث عوارض جانبی قابل توجهی، ازجمله خستگی، درد استخوان، سردرد و استفراغ میباشد.
توقف جریان خون به تومور
درروشی که آمبولیزاسیون سرخرگ کبدی نامیده میشود، پزشک یک کاتتر را از طریق یک سوزن در نزدیکی کشاله ران به شریان اصلی که حامل خون به کبد (شریان کبدی) است وارد میکند. دکتر با تزریق ذراتی به مسدود کردن شریان کبدی میپردازد، این باعث قطع جریان خون به سلولهای سرطانی است که به کبد گسترش یافتهاند. سلولهای کبدی سالم با تکیه بر خون رگهای خونی دیگر زنده میمانند. آمبولیزاسیون شریان کبدی میتواند مخاطره آمیز باشد، به خصوص در افراد مبتلابه بیماری کبدی، و این روش به طور معمول تنها در مراکز تخصصی پزشکی انجام میشود.
کشتن سلولهای سرطانی با حرارت دادن و یا انجماد
در رادیو فرکانسی، با دادن گرما از طریق یک سوزن به سلولهای سرطانی کبد، باعث مرگ سلولها میشوند. سرما درمانی مشابه است، اما در آن با انجماد تومور، آن را تخریب میکنند. این روش درمان در صورتی که سلولهای تومورهای کبدی دارای تعداد محدود و اندازه کوچک باشند میتواند گزینه مناسبی باشد.
شیمیدرمانی
داروهای شیمی درمانی ممکن است تومورهای کارسینوئید را تحلیل ببرند. این که چه عوارض جانبیای را ممکن است تجربه کنید به داروهای شیمی درمانیای که دریافت میکنید بستگی دارد.
شیوه زندگی
با دکتر خود در مورد مراقبت از خود و اقداماتی که ممکن است علائم و نشانهها را بهبود بخشد مشورت کنید. اقدامات مراقبت از خود نمیتواند جایگزین درمان باشد، اما ممکن است آنها را تکمیل کند.
از چیزهایی که باعث گرگرفتگی پوست میشوند پرهیز کنید
مواد خاص یا شرایط ویژه میتواند سبب گرگرفتگی شوند، مانند مصرف الکل یا وعدههای غذایی سنگین. برخی از افراد هنگامی که احساس استرس یا ناراحتی کنند دچار گر گرفتگی میشوند. از آنچه باعث گرگرفتگی میشود اطلاع پیدا کنید و از آن پرهیز کنید.
مولتیویتامین مصرف کنید
اسهال مزمن ناشی از این بیماری، جذب ویتامینها و مواد مغذی موجود در غذایی که میخورید را برای بدن دشوار میسازد. پزشک ممکن است یک مولتی ویتامین را به عنوان مکمل رژیم غذایی به شما توصیه کند. ویتامینها یا سایر مکملهای غذایی را بدون مشورت با دکتر خود مصرف نکنید.
شما هم می توانید در مورد این بیماری داستان خود را با ما به اشتراک بگذارید
برای ثبت داستان خود لازم است ابتدا وارد حساب کاربری خود شده یا روی دکمه " افزودن داستان جدید " کلیک کنید. همچنین داستان شما بعد از ثبت، توسط مدیریت سایت بررسی و بعد از تاییدیه مدیریت سایت، داستان شما نمایش داده می شود.شما هم می توانید در مورد این بیماری پرسش خود را با ما به اشتراک بگذارید
برای ثبت پرسش خود لازم است ابتدا وارد حساب کاربری خود شده یا روی دکمه " افزودن پرسش جدید " کلیک کنید. همچنین پرسش شما بعد از ثبت، توسط مدیریت سایت بررسی و بعد از تاییدیه مدیریت سایت، پرسش شما نمایش داده می شود.