رشد موهای زائد در بدن یا هیرسوتیسم (Hirsutism)

موهای زائد، موهای تیره و زبری هستند که بر روی بدن زنان و معمولاً درجاهایی که در حالت عادی مویی رشد نمی‌کند مانند صورت، قفسه سینه و پشت، می‌روید.

هنگامی‌که سطح آندروژن بیش‌ازحد بالا برود باعث پرمویی خواهد شد؛ نشانه‌های دیگری نیز ممکن است در طول زمان یک فرآیند مردانه‌ شدن شکل گیرند. علائم مردانه ممکن است شامل:

• صدای زمخت
• تاسی
• آکنه
• کاهش اندازه پستان
• بزرگ شدن کلیتوریس (بخشی از دستگاه تناسلی زنان)

در زمان بلوغ، تخمدان یک دختر شروع به تولید ترکیبی از هورمون‌های جنسی زنانه و مردانه می‌کند. این باعث رشد مو در نواحی زیر بغل و تناسلی می‌شود. رشد موهای زائد یا هیرسوتیسم زمانی رخ می‌دهد که ترکیب نامتعادلی از هورمون‌های جنسی با افزایش نسبت هورمون‌های مردانه (آندروژن) ایجاد گردد.

رشد موهای زائد ( هیرسوتیسم ) می‌تواند براثر عوامل زیر ایجاد گردد:

• سندرم تخمدان پلی کیستیک : این یک بیماری شایع است که براثر عدم تعادل هورمون‌های جنسی که ممکن است باعث دوره‌های نامنظم، چاقی، ناباروری و گاهی اوقات کیست‌های متعدد در تخمدان شود.
• سندرم کوشینگ : سندرم کوشینگ زمانی رخ می‌دهد که بدن شما در معرض سطح بالایی از هورمون کورتیزول قرار داشته باشد. این عارضه زمانی رخ می‌دهد که غده فوق کلیه کورتیزول بیش‌ازحد تولید کند و یا براثر مصرف داروهایی مانند پردنیزون در طی یک دوره زمانی طولانی رخ می‌دهد.
• هیپرپلازی مادرزادی آدرنال : این یک بیماری ارثی است که توسط تولید غیرطبیعی هورمون‌های استروئیدی، ازجمله کورتیزول و آندروژن، توسط غدد آدرنال ایجاد می‌گردد.
• تومور : به‌ندرت یک تومور تولیدکننده آندروژن در تخمدان یا غدد آدرنال ممکن است باعث ایجاد هیرسوتیسم یا رشد موهای زائد شود.
• داروها : برخی از داروها می‌تواند باعث هیرسوتیسم شود. مانند داروی دانازول، که برای درمان زنان مبتلابه آندومتریوز استفاده می‌شود.

گاهی اوقات، هیرسوتیسم ( رشد موهای زائد ) می‌تواند بدون هیچ علت قابل‌شناسایی رخ دهد. این اتفاق اغلب در جمعیت‌های خاص، مانند زنان دریای مدیترانه، خاورمیانه و جنوب آسیا می‌افتد.

عوامل متعددی ممکن است احتمال بروز رشد موهای زائد یا هیرسوتیسم در شما را تحت تأثیر قرار دهد. این شامل:

• سابقه خانوادگی : برخی از شرایطی که باعث پرمویی می‌شوند ازجمله هیپرپلازی مادرزادی آدرنال و سندرم تخمدان پلی کیستیک، در خانواده‌ها منتقل می‌شوند.
• نژاد : زنان دریای مدیترانه، خاورمیانه و جنوب آسیا بیشتر احتمال ابتلا به هیرسوتیسم یا رشد موهای زائد با هیچ علت مشخص نسبت به زنان دیگر دارند.

رشد موهای زائد یا هیرسوتیسم گاهی اوقات می‌تواند باعث ناراحتی عاطفی شود. برخی از زنان احساس خوبی در مورد داشتن موهای ناخواسته در بدن ندارند. همچنین، هرچند رشد موهای زائد ( هیرسوتیسم ) عوارض فیزیکی ایجاد نمی‌کند، می‌تواند علت عدم تعادل هورمونی باشد.

اگر شما دچار هیرسوتیسم ( رشد موهای زائد ) و دوره نامنظم باشید، ممکن است به یک بیماری به نام سندرم تخمدان پلی کیستیک، که می‌تواند باروری را مختل کند، دچار شده باشید. زنانی که برخی از داروها را برای درمان هیرسوتیسم ( رشد موهای زائد ) مصرف می‌کنند باید از باردارشدن به دلیل خطر نقص جنینی اجتناب کنند.

انجام آزمایشاتی که مقدار هورمون‌های خاصی در خون شما را اندازه‌گیری می‌کند، ازجمله تستوسترون، می‌تواند تعیین کند که آیا رشد موهای زائد ( هیرسوتیسم ) به سطح آندروژن مربوط می‌شود یا خیر. اگر سطح آندروژن در خون شما بالا باشد دکتر شما ممکن است انجام سونوگرافی یا سی‌تی‌اسکن برای بررسی تخمدان‌ها و غدد آدرنال ازنظر وجود تومورها یا کیست، توصیه کند.

درمان رشد موهای زائد یا هیرسوتیسم اغلب شامل ترکیبی از روش‌های مراقبت از خود، برداشتن موهای زائد و داروها می‌باشد.

داروها

داروهایی که برای رشد موهای زائد ( هیرسوتیسم ) تجویز می‌شوند معمولاً چندین ماه طول می‌کشد تا تفاوت قابل‌توجهی در رشد موها ایجاد کنند. این داروها ممکن است شامل:

• قرص‌های ضدبارداری : قرص ضدبارداری و یا دیگر داروهای هورمونی، که شامل هورمون استروژن و پروژسترون می‌شود، هیرسوتیسم ( رشد موهای زائد ) را با مهار تولید آندروژن‌ها در تخمدان کنترل می‌کنند. قرص‌های ضدبارداری برای درمان هیرسوتیسم یا رشد موهای زائد در زنانی که نمی‌خواهند باردار شوند، مناسب هستند. عوارض جانبی احتمالی شامل سرگیجه، تهوع، سردرد و ناراحتی معده می‌شود.
• ضد آندروژن‌ها : این نوع دارو مانع از اتصال آندروژن به گیرنده‌های خود در بدن می‌شود. شایع‌ترین آنتی آندروژن مورد استفاده برای درمان هیرسوتیسم اسپیرونولاکتون است (آلداکتون). از آنجا که این داروها می‌تواند باعث نقایص هنگام تولد شود، این مهم است که هنگام استفاده از این قرص‌ها از قرص‌های ضدبارداری نیز استفاده شود.
• کرم موضعی : Eflornithine یک کرم بدون نسخه است که به‌ طور خاص برای موهای زائد صورت در زنان استفاده می‌شود. این کرم به‌طور مستقیم در منطقه آسیب‌ دیده صورت استعمال می‌شود و کمک می‌کند تا رشد موهای جدید کند شود، اما روی موهای موجود تأثیری ندارد.

حذف دائمی موهای زائد

برای حذف موهای زائد به‌ طور دائم، گزینه‌های موجود عبارت‌اند از:

• الکترولیز : این درمان شامل وارد کردن یک سوزن کوچک به هر فولیکول مو می‌باشد. سوزن با یک پالس جریان الکتریکی به آسیب و درنهایت از بین بردن فولیکول منجر می‌شود. الکترولیز یک روش برداشتن مؤثر مو است، اما می‌تواند دردناک باشد. استفاده از کرم بی‌حس کننده بر روی پوست قبل از شروع این روش درمانی ممکن است این ناراحتی را کاهش دهد.
• لیزر درمانی : در این روش، یک پرتو نور بسیار متمرکز (لیزر) باعث آسیب به فولیکول‌های مو و جلوگیری از رشد مو خواهد شد. شما ممکن است دچار قدری قرمزی پوست و تورم بعد از لیزر درمانی برای حذف موهای زائد شوید. لیزر درمانی برای از بین بردن مو همچنین خطر سوختگی و تغییر رنگ پوست را به همراه دارد. لیزر درمانی گران‌قیمت نیز می‌باشد.

• موهای زائد زیر چانه زنان را چگونه درمان کنیم؟
• بهترین روش از بین بردن موهای صورت را بشناسید

© سایت پزشکی و سلامت دکتر سوشا