آستیگماتیسم (Astigmatism)

علائم و نشان‌های آستیگماتیسم ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• تاری یا انحراف بینایی
• خستگی چشم
• سردرد

اگر سطح قرنیه یا عدسی انحنای یکسان و یکنواخت نداشته باشد نمی‌تواند پرتوهای نور را به صورت یکنواخت روی شبکیه متمرکز کند. این باعث یک عیب انکساری در چشم می‌شود که آستیگماتیسم نیز نوعی از عیوب انکساری می‌باشد. در آستیگماتیسم، قرنیه و یا عدسی‌های چشم شما در یک سمت نسبت به سمت دیگر انحنای بیشتری دارد. اگر قرنیه شکل نرمال نداشته باشد فرد به آستیگماتیسم قرنیه دچار می‌شود و اگر عدسی دچار شکل غیر نرمال باشد، آستیگماتیسم عدسی وجود خواهد داشت که هر دو نوع آستیگماتیسم می‌توانند سبب تاری دید شوند. تاری دید ممکن است در یک جهت، به صورت افقی، عمودی یا مورب رخ دهد.

برای تشخیص وضعیت شما، چشم پزشک ممکن است علائم شما را بررسی کرده و یک معاینه کامل چشمی از شما انجام دهد.

معاینه چشم شما ممکن است شامل آزمایشات مختلفی باشد، مانند:

سنجش بینایی : چشم پزشک شما ممکن است از شما بخواهد که نوشته‌های موجود بر روی یک نمودار را بخوانید تا وضعیت بینایی شما را بسنجد.

تست اندازه‌گیری انحنای قرنیه : وسیله‌ای به نام کراتومتر، با اندازه گیری نور منعکس شده از سطح قرنیه، مقدار انحنای سطح قرنیه را اندازه گیری کرده و به شما وجود آستیگماتیسم را نشان می‌دهد. این آزمون به نام کراتومتری می‌باشد.
انحنای قرنیه اطلاعات مهمی در رابطه با اتصالات لنز تماسی به پزشک می‌دهد. انحنای قرنیه در آستیگماتیسم، به صورت نامنظم می‌باشد.

آزمون برای اندازه گیری تمرکز نور: برای اندازه گیری چگونگی تمرکز نور توسط چشم، چشم پزشک ممکن است لنزهای مختلف را با استفاده از یک دستگاه به نام یک فوروپتر (phoropter) در مقابل چشمان قرار دهد. همچنین پزشک شما ممکن است با کمک وسیله‌ای به نام رتینوسکوپ، پرتوهای نور را به چشم هدایت کند تا چگونگی تمرکز نور در چشم را بررسی نماید. این روش می‌تواند درجه عیب انکساری را نشان دهد و به تعیین نمره مناسب لنزهای تماسی و عینک کمک کند.

هدف از درمان آستیگماتیسم، اصلاح وضعیت انحنای ناهموار قرنیه یا عدسی که باعث تاری دید شده و بهبود دید شما، می‌باشد.

درمان شامل لنزهای اصلاحی و جراحی انکساری.

لنزهای اصلاحی

در افراد جوان، درمان همیشه ضروری نیست زیرا که لنزهای کریستالی داخل چشم انعطاف‌پذیر هستند و می‌توانند با شرایط بیمار هماهنگ شوند. اما با افزایش سن، انعطاف‌ پذیری عدسی‌ها کمتر می‌شود و ممکن است برای بهبود وضعیت بینایی اشیاء نزدیک، نیاز به لنزهای اصلاحی داشته باشید.
انواع لنزهای اصلاحی عبارت‌اند از:

• عینک : استفاده از عینک یک راه ساده و امن برای اصلاح مشکلات بینایی ناشی از نزدیک‌بینی است. انواعی از عینک شامل عینک دو کانونی، عینک مطالعه و عینک سه کانونی وجود دارند.
• لنزهای تماسی : این لنزها مستقیماً روی کره چشم قرار داده می‌شوند. آن‌ها در انواع و سبک‌های مختلف از جمله سخت، نرم، برای استفاده طولانی، یک‌بار مصرف و دارای دو کانون در دسترس هستند.

جراحی اصلاح عیوب انکساری

این نوع جراحی، عیوب انکساری را بهبود می‌بخشد و باعث کاهش نیاز به عینک یا لنزهای تماسی می‌گردد. جراح با استفاده از پرتو لیزر به تغییر شکل قرنیه می‌پردازد. این نوع عمل جراحی متداول شده است، اما معمولاً تا سن ۲۰ سالگی که چشم به‌ طور کامل تکامل نیافته است، توصیه نمی‌شود.

اعمال جراحی انکساری برای اصلاح آستیگماتیسم عبارت‌اند از:

• کراتومیلوزیس درجا با کمک لیزر یا عمل جراحی لیزیک (LASIK) : با این روش، جراح چشم لایه‌ای نازک از قرنیه را برمی‌دارد. پس ‌از آن با استفاده از لیزر اگزایمر به حذف لایه‌هایی از مرکز قرنیه برای مسطح کردن شکل گنبدی آن می‌پردازد. لیزر اگزایمر حرارت تولید نمی‌کند. پس از انجام لیزر اگزایمر لایه نازک قرنیه به سر جای خود برمی‌گردد.
• به کمک لیزر کراتوتومی زیر اپی تلیالی یا جراحی لازک (LASEK) : در این روش به‌جای ایجاد برداشت لایه‌ای از قرنیه، جراح تنها یک لایه از پوشش محافظ نازک قرنیه (اپیتلیوم) برمی‌دارد. پس‌ از آن با استفاده از لیزر اگزایمر نسبت به تغییر شکل لایه‌های بیرونی قرنیه و مسطح کردن انحنای آن اقدام می‌کند و پس‌ از آن نیز لایه‌ نازک اپی تلیومی را به سر جای خود برمی‌گرداند. شما ممکن است نیاز به پوشیدن یک لنز تماسی بانداژ برای چند روز پس از عمل داشته باشید.
• عمل PRK : این روش شبیه به LASEK است، به‌ جز اینکه پس از جراحی اپیتلیوم برداشته می‌شود. سپس این لایه به‌ طور طبیعی، مطابق با شکل جدید قرنیه رشد می‌کند. شما ممکن است نیاز به پوشیدن یک لنز تماسی بانداژ برای چند روز پس از عمل داشته باشید.

مرجع تخصصی پزشکی و سلامت دکتر سوشا

• همه چیز راجع به جراحی لیزیک چشم
• مواد غذایی مفید برای تقویت چشم و بینایی
• رایج‌ترین بیماری و عارضه های چشمی را بشناسید
• دلایل کم شدن بینایی چیست؟ علت کاهش بینایی چشم
• نکاتی که در حفظ سلامت چشم ‌ها مهم و ضروری هستند؟

مرجع تخصصی پزشکی و سلامت دکتر سوشا