کزاز (tetanus)
درباره بیماری کزاز
اطلاعات بیماریها : کزاز یک بیماری باکتریایی جدی است که سیستم عصبی را تحت تأثیر قرار میدهد و منجر به انقباض عضلانی دردناک، بهویژه در ناحیه ماهیچههای فک و گردن میشود. کزاز میتواند روی تنفس تأثیر بگذارد و زندگی فرد را تهدید کند. کزاز معمولاً با عنوان “تریسموس” شناخته میشود.
با توسعه واکسن کزاز، موارد کزاز در ایالاتمتحده و دیگر نقاط جهان بهشدت کاهشیافته است. بااینحال، این بیماری به یک تهدید برای کسانی است که تا به امروز واکسینه نشدهاند. این بیماری در کشورهای درحالتوسعه شایعتر است.
هیچ درمانی برای کزاز وجود ندارد. درمان بر مدیریت عوارض تا زمانی که اثر سم کزاز از بین برود، تمرکز دارد.
علائم و نشانههای بیماری کزاز
کلیک کنیدعلائم و نشانههای کزاز چند روز تا چند هفته پس از ورود باکتری کزاز از طریق زخم به بدن ایجاد میگردد. دوره کمون بهطور میانگین هفت تا ده روز است. علائم و نشانههای متداول کزاز عبارتاند از:
• اسپاسم و سفتی در عضلات فک (تریسموس)
• سفتی عضلات گردن
• مشکل بلعیدن
• سفتی عضلات شکم
• اسپاسم دردناک بدن که به مدت چند دقیقه به طول میانجامد و بهطورمعمول توسط وقایعی چون سروصدا، لمس فیزیکی یا نور ایجاد میگردد.
نشانههای ممکن دیگر عبارتاند از:
• تب
• تعریق
• فشارخون بالا
• سریع شدن ضربان قلب
علل بیماری کزاز
کلیک کنیداسپورهای باکتری کلستریدیوم تتانی که باعث کزاز میشود در خاک، گردوغبار و مدفوع حیوانات یافت میشود. زمانی که آنها وارد یک زخم عمیق شوند، اسپورها به باکتری تبدیل میشوند که میتواند یک سم قدرتمند به نام تتانواسپاسمین تولید کند. این سم باعث اختلال در اعصابی که ماهیچهها را کنترل میکنند (نورونهای حرکتی) میشود که میتواند باعث سفتی عضلات و اسپاسم شود (نشانه عمده کزاز).
تقریباً در همه موارد، کزاز در افرادی که هرگز واکسینه شده و یا بزرگسالانی که پس از ۱۰ سال، واکسن خود را تمدید نکردهاند، رخ میدهد. شما کزاز را از کسی که به آن مبتلاست نخواهید گرفت.
عوامل خطر یا ریسک فاکتورها در بیماری کزاز
کلیک کنیدعوامل زیر احتمال گرفتن کزاز را افزایش میدهند:
• عدم واکسیناسیون علیه کزاز و یا عدم تمدید آن پس از حدود ۱۰ سال
• یک آسیبی که اجازه دهد اسپور کزاز به زخم وارد شود.
• فرورفتن یک جسم خارجی مانند یک ناخن یا تراشه
موارد کزاز از راههای زیر ایجاد میگردند:
• سوراخ ناشی از زخم، خالکوبی، داروهای تزریقی
• زخم گلوله
• شکستگی مرکب
• سوختگی
• زخمهای جراحی
• استفاده از مواد مخدر یا دارهای تزریقی
• گزش حیوان یا حشره
• زخم پای آلوده
• عفونتهای دندانی
• آلودگی ناف نوزادان متولدشده از مادران با ایمنی ناکافی علیه کزاز
عوارض بیماری کزاز
کلیک کنیدهنگامیکه سم کزاز به انتهای عصب متصل شود، حذف آن غیرممکن است. بهبودی کامل از عفونت کزاز، نیاز به رشد انتهای عصب جدید دارد که میتواند تا چند ماه طول بکشد. عوارض عفونت کزاز ممکن است شامل موارد زیر باشد:
• استخوانهای شکسته : شدت اسپاسم ممکن است باعث شود ستون فقرات و استخوانها دچار شکستگی شوند.
• انسداد شریان ریه (آمبولی ریوی) : یک لخته خون که از جای دیگر بدن به شریان اصلی ریه و یا یکی از شاخههای آن برسد میتواند آن را مسدود کند.
• مرگ : کزاز در مواردی با اسپاسمهای عضلانی شدید میتواند در روند تنفس دخالت کرده و باعث توقف آن شود. نارسایی تنفسی شایعترین علت مرگومیر است. کمبود اکسیژن همچنین ممکن است باعث ایست قلبی و مرگ شود. پنومونی یکی دیگر از علل مرگ است.
تشخیص بیماری کزاز
کلیک کنیدپزشکان تشخیص کزاز را بر اساس معاینه فیزیکی، سابقه پزشکی و واکسیناسیون فرد و علائم و نشانههای اسپاسمها، سفتی و درد عضلانی انجام میدهند. تستهای آزمایشگاهی بهطورکلی برای تشخیص کزاز مفید نیستند.
درمان بیماری کزاز
کلیک کنیدازآنجاکه هیچ درمانی برای کزاز وجود ندارد، درمان شامل مراقبت از زخم، استفاده از داروها برای کاهش علائم و مراقبتهای حمایتی میباشد.
مراقبت از زخم
تمیز کردن زخم برای جلوگیری از رشد اسپور کزاز ضروری است. این شامل از بین بردن آلودگی، خارج کردن اشیاء خارجی و بافت مرده از زخم میشود.
داروها
• ضد سم (آنتیتوکسین) : دکتر شما ممکن است برای شما یک ضد سم کزاز مانند ایمنوگلوبین کزاز تجویز کند. بااینحال، ضد سم تنها میتواند سمی که هنوز به بافت عصبی متصل نیست را خنثی نماید.
• آنتیبیوتیکها : دکتر شما همچنین ممکن است به شما آنتیبیوتیک نیز بهصورت خوراکی یا تزریقی، برای مبارزه با باکتری کزاز، تجویز نماید.
• واکسن : همه افراد مبتلابه کزاز باید خیلی زود واکسن کزاز را پس از تشخیص بیماری دریافت کنند.
• آرامبخش : پزشکان بهطورکلی از آرامبخشهای قدرتمند برای کنترل اسپاسم عضلانی، استفاده میکنند.
• دیگر داروها : داروهای دیگر، مانند سولفات منیزیم و مسدودکنندههای بتا، ممکن است به تنظیم فعالیت عضلات غیرارادی، مانند ضربان قلب و تنفس کمک کنند. مرفین ممکن است برای این منظور و همچنین بهعنوان آرامبخش استفاده شود.
درمانهای حمایتی
عفونت کزاز شدید اغلب نیاز به اقامت طولانیمدت در یک مرکز مراقبتهای ویژه دارد. ازآنجاکه آرامبخشها میتوانند تنفس را مهار کنند شما بهطور موقت ممکن است نیاز به یک دستگاه تنفس مصنوعی داشته باشید.
سلام من برای سربازی رفتنم واکسن کزاز زدم نمیدونم همون کافیه یا باید تمدید بشه؟ چند وقت یکبار باید تمدیدش کنم؟
شما هم می توانید در مورد این بیماری داستان خود را با ما به اشتراک بگذارید
برای ثبت داستان خود لازم است ابتدا وارد حساب کاربری خود شده یا روی دکمه " افزودن داستان جدید " کلیک کنید. همچنین داستان شما بعد از ثبت، توسط مدیریت سایت بررسی و بعد از تاییدیه مدیریت سایت، داستان شما نمایش داده می شود.شما هم می توانید در مورد این بیماری پرسش خود را با ما به اشتراک بگذارید
برای ثبت پرسش خود لازم است ابتدا وارد حساب کاربری خود شده یا روی دکمه " افزودن پرسش جدید " کلیک کنید. همچنین پرسش شما بعد از ثبت، توسط مدیریت سایت بررسی و بعد از تاییدیه مدیریت سایت، پرسش شما نمایش داده می شود.سلام من برای سربازی رفتنم واکسن کزاز زدم نمیدونم همون کافیه یا باید تمدید بشه؟ چند وقت یکبار باید تمدیدش کنم؟