عفونت دندان عقل نیمه نهفته (درمان آبسه، ورم و التهاب)

عفونت دندان عقل نیمه نهفته چیست؟

مجله پزشکی و سلامت دکتر سوشا : دندان عقل (مولار سوم یا دندان آسیاب بزرگ) معمولاً در دوران نوجوانی شروع به جوانه زدن به داخل دهان می‌کند. گاهی اوقات فضای کافی برای رویش آن وجود ندارد که باعث می‌شود دندان عقل به صورت نیمه نهفته دربیاید؛ در این حالت فرد با احتمال زیادی به عفونت دندان عقل نیمه نهفته یا پریکورونیت مبتلا خواهد شد.

در دهان همه ما در حالت نرمال هم تعداد زیادی باکتری وجود دارد؛ اما همیشه تعادلی بین تعداد این باکتری‌ها و دفاع بدن در مقابل آن‌ها وجود دارد. حال اگر هر چیزی این تعادل را به هم بزند (مانند ابتلا به برخی بیماری‌ها ، آسیب‌های بافتی خصوصاً در ناحیه دهان و لثه ، ایجاد فضاهای مناسب برای رشد و تکثیر باکتری‌ها یا دسترسی بیشتر آن‌ها به مواد غذایی) باعث ایجاد عفونت خواهد شد.

زمانی که تنها بخشی از دندان از لثه خارج شود، فضایی ایجاد می‌کند (به نام فلاپ (Flap)) که به راحتی ذرات مواد غذایی و باکتری‌ها در آن گیر می‌افتند و محلی مناسب برای تکثیر و رشد باکتری‌ها مهیا می‌گردد.

عفونت دندان عقل حتی می‌تواند در اطراف دندان عقلی که اصلاً جوانه نزده و کاملاً در زیر لثه‌ها قرار دارد، نیز ایجاد گردد (عفونت دندان عقل کاملاً نهفته ) که البته این نوع عفونت دندان عقل ،خیلی متداول نیست.

انواع عفونت دندان عقل نیمه نهفته کدام است؟

پریکورونیت به طور کلی به دو نوع مزمن و حاد طبقه‌بندی می‌شود.

• عفونت دندان عقل نیمه نهفته حاد با شروع ناگهانی، به صورت کوتاه مدت و با طیف وسیعی از علائم شامل درد شدید، تورم و تب همراه است. گاهی اوقات ممکن است آبسه ( کیسه‌های چرکی ) دهانی نیز شکل بگیرد. این عفونت می‌تواند به گونه‌ها و سایر قسمت‌های صورت یا گردن گسترش یابد که گاهی اوقات نیاز به درمان اورژانسی در بیمارستان دارد.
• پريكورونيت مزمن یا بدون علامت است یا با علائمی خفيف و به صورت مکرر بروز پیدا می‌کند. گاهی اوقات ممکن است به صورت دوره‌های مکرری از عفونت دندان عقل نیمه نهفته حاد خود را نشان دهد.

علائم عفونت دندان عقل نیمه نهفته چیست 

به طور کلی علائم عفونت دندان عقل نیمه نهفته شامل موارد زیر می‌شود:

• حساسیت ، تورم و دردناک شدن لثه در اطراف ناحیه عفونت دندان عقل نیمه نهفته
• ایجاد طعم تلخ یا بوی بد در دهان
• ترشح چرک از بافت لثه اطراف محل عفونت دندان عقل نیمه نهفته
• از دست دادن اشتها
• لکوسیتوز ( افزایش تعداد گلبول‌های سفید خون )

نشانه‌های جدی‌تر عبارت‌اند از:

• تورم غدد لنفاوی زیر چانه ( غدد لنفاوی تحت فکی )
• اسپاسم (گرفتگی) عضلانی در ناحیه فک
• تورم در سمت آسیب دیده صورت
• دیسفاژی ( سخت شدن بلع غذا )
• احساس خستگی عمومی
• تریسموس (Trismus) که به معنای مشکل در باز کردن دهان می‌باشد.

تشخیص عفونت دندان عقل نیمه نهفته چگونه است؟

عفونت دندان عقل نیمه نهفته از طریق معاینه بالینی تشخیص داده می‌شود. دندانپزشک شما بافت لثه را در اطراف دندان عقل بیرون زده یا دندان عقل نیمه نهفته بررسی خواهد کرد. لثه ممکن است در این نواحی متورم و قرمز بوده و ترشح چرکی داشته باشد.

عفونت دندان عقل نیمه نهفته چقدر طول می‌کشد؟

عفونت دندان عقل نیمه نهفته را می‌توان با کمک آنتی ‌بیوتیک ها و شستشوی دندان‌ها با آب نمک ولرم کنترل کرد و انتظار می‌رود این وضعیت تقریباً پس از یک هفته برطرف شود. با این وجود در صورتی که دندان عقل نیمه نهفته نتواند به طور کامل از لثه خارج شود، باقی‌مانده‌های مواد غذایی و باکتری‌ها فرصت بیشتری برای تجمع زیر فلاپ لثه پیدا می‌کنند. در این شرایط عفونت دندان عقل نیمه نهفته با احتمال بیشتری عود خواهد کرد.

چگونه از عفونت دندان عقل نیمه نهفته پیشگیری کنیم؟

برای پیشگیری از عفونت دندان عقل نیمه نهفته می‌بایست بهداشت دهان و دندان را به خوبی رعایت کنید و اطمینان حاصل کنید که ذرات مواد غذایی و باکتری‌ها زیر لثه‌ها انباشته نمی‌شوند. با این حال، اگر رعایت این موارد مفید نبود و عفونت دندان عقل نیمه نهفته عود کرد ممکن است لازم باشد فلاپ ایجاد شده در بافت لثه برداشته شود.

در برخی موارد ممکن است نیاز به کشیدن دندان عقل باشد. رفع بوی بد دهان بعد از کشیدن دندان عقل که دغدغه بسیاری از افراد است نیز خود دلیلی بر وجود عفونت در بستر دندان عقل می‌باشد که البته این بوی بد قابل کنترل است.

عفونت دندان عقل نیمه نهفته چگونه درمان می‌شود 

عفونت دندان عقل نیمه نهفته به راحتی قابل درمان نیست زیرا فلاپ لثه به آسانی از بین نمی‌رود مگر زمانی که دندان عقل به طور طبیعی از لثه خارجی شود و یا زمانی که این بافت برداشته شود.

دندانپزشک شما منطقه عفونت را کاملاً تمیز می‌کند تا بافت‌های آسیب دیده یا چرک‌ها را حذف کند. در صورت تشخیص عفونت دندان عقل نیمه نهفته ، دندانپزشکتان آنتی ‌بیوتیک‌های خوراکی تجویز خواهد کرد.

به علاوه دندانپزشک به شما دستورالعمل‌هایی برای تمیز نگه داشتن منطقه عفونت می‌دهد که بهترین راه برای جلوگیری از بازگشت مجدد عفونت دندان عقل نیمه نهفته می‌باشد. این توصیه‌ها معمولاً شامل استفاده روزانه از مسواک و نخ دندان و همچنین شستشوی دهان با آب چندین بار در روز می‌باشد. این کار به جلوگیری از تجمع مواد غذایی در این منطقه کمک می‌کند.

در برخی موارد، ممکن است دندانپزشکتان کشیدن دندان عقل را برای کنترل عفونت دندان عقل نیمه نهفته پیشنهاد کند. البته اگر دندانپزشک به این نتیجه برسد که دندان عقل شما بعد از مدتی بدون هیچ مشکلی به طور کامل از لثه خارج خواهد شد، آن را به حال خود رها خواهد کرد چرا که مشکلات عفونت دندان عقل بعد از کشیدن نیز تا حدودی دردسرآفرین است.

اما در صورت عود مکرر عفونت دندان عقل نیمه نهفته یا پوسیدگی گسترده دندان عقل ، ممکن است نیاز به کشیدن دندان عقل باشد. در صورتی که مجبور به کشیدن دندان عقل شدیم با رعایت اینکه بعد از کشیدن دندان عقل چه چیزهایی باید بخوریم و چه چیزهایی را نباید بخوریم به بهبود هرچه سریع‌تر خود کمک نماییم.

عفونت دندان عقل نیمه نهفته باید به سرعت و به خوبی درمان شود چون در غیر اینصورت عفونت می‌تواند به سایر بخش‌های دندان منتشر شود. حتی در موارد شدید نیاز به بستری در بیمارستان، استفاده از آنتی‌ بیوتیک‌های داخل وریدی و حتی جراحی خواهد بود.

مقالات پیشنهادی دکتر سوشا :

• علت قرمزی لثه در کودکان چیست ؟
• چگونه لکه و زردی دندان را از بین ببریم
• درمان بوی بد دهان بعد از کشیدن دندان
• جلوگیری از حفره خشک بعد از کشیدن دندان
• انواع درد دندان و نشانه هایی که نباید نادیده گرفت ؟ | سلامت دندان

مرجع تخصصی پزشکی و سلامت دکتر سوشا