ترک سریع سیگار با جایگزینی نیکوتین – موثر و دائمی
اعتیاد به نیکوتین چیست؟
اگر به عنوان یک فرد سیگاری تصمیم به ترک سریع سیگار گرفته‌اید و روش‌هایی چون سیگارهای الکترونیکی برای ترک سیگار را امتحان کرده‌اید ولی نتیجه نگرفته‌اید، در این مقاله بهترین راههای ترک سیگار معرفی می‌گردند. ابتدا بهتر است بدانید که علت اعتیاد به سیگار چیست.
نیکوتین ماده‌ای است که هنگام سیگار کشیدن استنشاق میشود و باعث میشود که سیگار کشیدن خیلی اعتیادآور باشد. این ماده به گیرنده مخصوصی در سلول‌های مغزی متصل میشود و باعث آزادسازی نیکوتین از آن‌ها می‌گردد. دوپامین نیز حس سرخوشی و لذت موقتی را برای فرد به ارمغان خواهد آورد. اگر شما به‌طور منظم سیگار می‌کشید، علائم قطع مصرف نیکوتین چند ساعت بعد از کشیدن آخرین سیگار آغاز می‌گردد. برحسب اینکه سرعت و شدت آغاز این علائم چقدر باشد، میزان اعتیاد شما به سیگار یا در واقع ماده نیکوتین موجود در دود سیگار، مشخص می‌گردد.
بیشتر سیگاری‌ها نسبت به نیکوتین معتاد می‌شوند و اعتیاد به نیکوتین اعتیاد قوی و دشواری است. در اینجاست که درمان جایگزینی نیکوتین می‌تواند کمک‌کننده باشد. نیکوتین موجود در محصولات جایگزینی نیکوتین ضعیف‌تر و با اثربخشی کمتری نسبت به سیگار عمل میکند. بنابراین شما می‌توانید به مرور میل خود را به سیگار کشیدن ترک کنید. اگر بخواهید راه ترک دائمی سیگار را بدانید در ادامه به شما روشی کاربردی را معرفی خواهیم کرد.
درمان جایگزینی نیکوتین چیست؟
درمان جایگزینی نیکوتین (NRT) یکی از مؤثرترین راههای ترک سیگار است که در آن بدون سیگار کشیدن، مقداری نیکوتین به جریان خون آزاد می‌گردد. این اتفاق، شانس شما را برای ترک سریع سیگار در حدود دوسوم افزایش می‌دهد.
NRT راهی برای آزاد کردن نیکوتین در جریان خون بدون سیگار کشیدن است. درمان جایگزینی نیکوتین به شکل‌های مختلف قابل‌استفاده است:
- آدامس نیکوتین
- پچ ها
- استنشاقی
- قرص
- اسپری‌ها
شما می‌توانید اکثر این موارد را از داروخانه‌ها خریداری کنید. اکثر آن‌ها بدون نیاز به نسخه فروخته می‌شوند.
درمان جایگزینی نیکوتین چگونه باعث ترک سریع سیگار میشود؟
NRT علائم قطع مصرف سیگار و سایر دخانیات حاوی نیکوتین را کاهش می‌دهد. این باعث میشود شما بتوانید ترک دائمی سیگار را بدون تجربه کردن علائم ناخوشایند مرتبط با قطع مصرف تجربه کنید. NRT شما را مجبور به ترک سیگار نمی‌کند. شما باید نسبت به ترک سریع سیگار مصمم باشید و با تمام وجود آن را بخواهید. درواقع NRT به عنوان یکی از راههای ترک سیگار است که ازنظر فیزیولوژیکی نیز به شما کمک میکند که این عادت مضر را ترک کنید.
چگونه از محصولات جایگزینی نیکوتین برای ترک سریع سیگار استفاده کنم؟
- از یک پزشک عمومی، پرستار، داروساز یا مرکز ترک سیگار راهنمایی بگیرید.
- ابتدا انتخاب کنید که کدام نوع NRT برای شما مناسب‌تر است.
- تاریخ شروع را مشخص کنید. بعضی از مردم ترجیح می‌دهند در پایان یک روز سیگار کشیدن را متوقف کنند و از روز بعد NRT را شروع کنند. برخی دیگر ترجیح می‌دهند درحالی‌که هنوز سیگار می‌کشند از NRT استفاده کنند تا به‌صورت تدریجی آن را ترک کنند.
- شما در ابتدای درمان باید NRT را به طور مرتب استفاده کنید نه اینکه یک روز استفاده کنید و یک روز استفاده نکنید.
- از دوز مناسب NRT استفاده کنید. دوزهای بالاتر در صورت مصرف بیش از 18 تا 20 سیگار در روز نیاز می‌باشند.
- از NRT حداقل برای 8 تا 12 هفته استفاده کنید تا بهترین نتیجه را بگیرید.
- دوز NRT به‌تدریج و در ادامه دوره کاهش می‌یابد و سپس به‌طور کامل متوقف میشود.
- شما نباید NRT را همراه با داروهای دیگر ترک سیگار مانند بوپروپیون (Bupropion) یا وارنیکلین (varniclin) استفاده کنید.
درمان جایگزینی نیکوتین تا چه حد در ترک سریع سیگار مؤثر است؟
NRT موفقیت شما را در ترک سریع سیگار افزایش می‌دهد. مطالعات متعددی در این مورد انجام شده است. در این مطالعات NRT بر روی افرادی که نسبت به ترک دائمی سیگار مصمم هستند، تحت بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که به‌طور میانگین حدود 17 نفر از هر 100 نفری که از NRT استفاده کرده‌اند، موفق به ترک سیگار شده‌اند. این روش در مقایسه با روش استفاده از سیگار الکترونیکی حدود 70 درصد موفقیت بیشتری کسب کرده بود. به علاوه اینکه سیگار الکترونیکی خطر بیماری های قلبی-عروقی را افزایش می‌دهد.
کدام روش جایگزینی نیکوتین برای ترک سریع سیگار بهتر است؟
تفاوت زیادی بین انواع مختلف NRT وجود ندارد. معمولاً هر فردی بنا بر ترجیح شخصی خودش نوع خاصی از آن را انتخاب میکند. در زیر نکاتی درباره هریک از انواع NRT آورده شده است. البته بهتر است قبل از مصرف هر یک از آن‌ها به‌خوبی دستورالعمل موجود در بسته‌بندی را مطالعه فرمایید.
آدامس نیکوتین
برای ترک سریع سیگار می‌توانید از آدامس‌های نیکوتین استفاده کنید. دو نوع از آن وجود دارد: 2 میلی‌گرم و 4 میلی‌گرم. از نوع 4 میلی‌گرمی آن درصورتی‌که روزی 18 سیگار و یا تعداد بیشتری سیگار می‌کشید، استفاده کنید. شما می‌توانید برای شروع تا 15 آدامس در روز بجوید. برای آزادسازی نیکوتین، آدامس را به‌آرامی بجوید و تا جایی به جویدن ادامه دهید که طعم آدامس را احساس کنید. بعد کمی به فک خود استراحت دهید تا در این فرصت نیکوتین به جریان خون آزاد شود. وقتی طعم آدامس را دیگر حس نمی‌کردید دوباره شروع به جویدن کنید تا طعم آن احساس شود. بعد از حدود یک ساعت می‌بایست با آدامس دیگری آن را عوض کنید.
بعد از حدود 2 الی 3 ماه میزان آدامس مصرفی کم و کمتر میشود. برای مثال زمان جویدن را کاهش دهید، آدامس را به قطعات کوچک‌تر تقسیم کنید یا آدامس نیکوتین را با آدامس‌های بدون شکر جایگزین کنید. تا جایی که به‌طور کامل استفاده از آدامس نیکوتین را کنار بگذارید.
معایب این آدامس آن است که برخی از افراد طعم آن را دوست ندارند و یا از آنکه همیشه چیزی را در دهانشان بجوند نمی‌پسندند. همچنین جویدن آدامس نیکوتین برای افرادی که از دندان مصنوعی استفاده میکنند، مناسب نیست.
پچ های نیکوتین
گاهی می‌توانید از پچ های پوستی استفاده کنید که به‌تدریج نیکوتین را به جریان خون آزاد میکند. بعضی از پچ ها در زمان بیداری استفاده می‌شوند و حدود 16 ساعت ماندگاری دارند. برخی دیگر حدود 24 ساعت ماندگاری دارند و می‌توانند در طول شبانه‌روز به کار روند. این پچ های 24 ساعته ممکن است الگوی خواب شما را به هم بریزند ولی در عوض تمایل به نیکوتین شما را در اول صبح کاهش می‌دهد.
پچ ها هم با قدرت‌های متنوع وجود دارند. شرکت‌های سازنده پیشنهاد می‌دهند که به‌تدریج قدرت پچ ها رو کمتر کنید تا نهایتاً آن را متوقف کنید. بااین‌وجود برخی از مطالعات نشان داده‌اند که می‌توانید به‌یک‌باره نیز آن را قطع کنید و نیاز به قطع تدریجی آن نیست.
از معایب استفاده از پچ، آزاد کردن مقدار ثابتی از نیکوتین در طول زمان به جریان خون می‌باشد و نمی‌تواند شرایط ناشی از سیگار کشیدن را تقلید کند؛ زیرا هنگام سیگار کشیدن یا جویدن آدامس‌های نیکوتین فرد با دوره‌هایی از دوز بالا و دوز پایین نیکوتین مواجه خواهد بود. در برخی از افراد نیز حساسیت پوستی در نواحی زیر پچ ایجاد می‌گردد.
نیکوتین استنشاقی
این کار حالتی شبیه سیگار کشیدن را برای فرد تداعی میکند. به این معنا که یک کارتریج یا فیلتر حاوی مایع نیکوتین با ایجاد چیزی شبیه دود سیگار، نیاز فرد به سیگار کشیدن را تا حدودی برطرف می کند. علاوه بر اینکه با رساندن نیکوتین به مغز، علائم ترک اعتیاد را تا حدودی کنترل میکند، می‌تواند حالت پک زدن به سیگار را نیز برای فرد مهیا کند. شما تقریباً با 6 تا 12 کارتریج نیکوتین در روز به مدت 8 هفته آغاز کنید و سپس در طول 4 هفته ، به تدریج آن را کاهش دهید.
قرص‌های نیکوتین
شما از قرص‌های نیکوتین می‌توانید به صورت زیر زبانی استفاده کنید (آن‌ها جویدنی نیستند). با مصرف این قرص‌ها نیکوتین از دهان به جریان خون ترشح میشود. این قرص‌ها استفاده آسانی دارند.
اسپری بینی نیکوتین
نیکوتین موجود در اسپری‌های نیکوتین به‌سرعت از بینی به جریان خون ترشح میشود. این فرم از روش درمانی جایگزینی نیکوتین شباهت زیادی به افزایش سریع نیکوتین ناشی از سیگار کشیدن دارد. زیرا به یکباره حجم زیادی از نیکوتین را به جریان خون آزاد میشود. این ویژگی می‌تواند باعث کاهش میل ناگهانی به سیگار شود.
برخی از معایب آن شامل تحریک گلو و بینی، سرفه و آبریزش چشم‌ها می‌باشد. با توجه به اینکه اسپری نیکوتین می‌تواند باعث عطسه و آبریزش چشم شود، بهتر است هنگام رانندگی از آن استفاده نشود.
اسپری دهانی نیکوتین
این اسپری هم با روشی مشابه اسپری استنشاقی عمل میکند و باعث افزایش بسیار سریع سطح نیکوتین خون میشود. شما می‌توانید هرگاه تمایل به سیگار کشیدن داشتید،1 تا 2 پاف از اسپری را استفاده کنید. شما نباید بیش از 2 پاف اسپری در هر بار استفاده، بیش از 4 پاف در یک ساعت و بیش از 64 پاف در کل روز استفاده کنید. همچنین التهاب دهان و بینی را مدنظر قرار دهید.
آیا میشود روش‌های مختلف جایگزینی نیکوتین را ترکیب کرد؟
این کار را زمانی می‌توانید انجام دهید که دچار علائم بدی پس از کنار گذاشتن سیگار شوید. متداول‌ترین نوع ترکیب محصولات جایگزینی نیکوتین ، استفاده از پج NRT(که سطح ثابتی از نیکوتین را آزاد میکند) با آدامس و یا اسپری نیکوتین (تا از میل‌های ناگهانی به سیگار کشیدن جلوگیری کنید). مطالعات نشان داده‌اند که این نوع از ترکیب روش‌های جایگزینی نیکوتین می‌تواند موفقیت ترک سریع سیگار را افزایش دهد.
جایگزینی نیکوتین همراه با سایر وضعیت‌های پزشکی
به‌عنوان یک قانون، نیکوتین موجود در محصولات جایگزینی نیکوتین، بی‌خطرتر از انواع موجود در سیگار است؛ زیرا مواد شیمیایی مضر موجود در سیگار از آن حذف شده است؛ اما موارد زیر ممکن است در برخی از افراد دیده شود:
بارداری
با وجودی که خطر محصولات جایگزینی نیکوتین از خود سیگار کمتر است اما تنها زمانی برای زنان باردار استفاده میشود که نتوانند سیگارشان را کنار بگذارند. انواعی از محصولات NRT که به‌صورت دوره‌ای نیکوتین خون را افزایش می‌دهند (مانند آدامس، قرص، اسپری و انواع استنشاقی) نسبت به پچ ها ترجیح دارند. به‌این‌علت که تماس کودک متولد نشده با نیکوتین به حداقل برسد.
دوران شیردهی
مقدار نیکوتینی که به شیر مادر وارد میشود، در هر دو حالت سیگار کشیدن و مصرف محصولات جایگزینی نیکوتین یکسان هستند. با یک ساعت سیگار کشیدن و یا مصرف جایگزین‌های نیکوتین، به‌سرعت سطح نیکوتین شیر مادر افزایش می‌یابد؛ بنابراین استفاده از محصولات جایگزینی نیکوتین دوره‌ای در زمان شیردهی نسبت به انواع دیگر ارجحیت دارد. از مصرف محصولات جایگزینی نیکوتین تا یک ساعت قبل از زمان شیردهی استفاده نکنید.
استفاده از داروهای آمینوفیلین
آمینوفیلین که برای بیماری ریه استفاده میشود توسط بدن به ترکیبات فعالی به نام تئوفیلین شکسته میشود. اگر سیگار کشیدن را متوقف کنید میزان تئوفیلین در بدنتان افزایش می‌یابد؛ بنابراین ممکن است پزشکتان از شما بخواهد دوز داروی آمینوفیلین دریافتی خود را کاهش دهید.
نکات دیگر درباره جایگزینی نیکوتین برای ترک سریع سیگار
جدا از وابستگی که نیکوتین می‌تواند ایجاد کند، به نظر نمی‌رسد در صورت استفاده کوتاه‌مدت، مشکل خاصی را ایجاد کند. بیماری‌های قلبی-عروقی و ریوی مرتبط با سیگار کشیدن به علت وجود مواد شیمیایی خاصی در سیگار هستند که به دلیل اینکه محصولات جایگزینی نیکوتین فاقد آن هستند، بنابراین وضعیت سلامتی با جایگزین کردن آن‌ها با سیگار بهبود می‌یابد.
میزان نیکوتین موجود در محصولات جایگزینی نیکوتین به اندازه سیگار نیست. همچنین نیکوتین موجود در سیگار با سرعت بیشتری جذب میشود و تأثیر بیشتری هم دارد. از طرفی این نکته را هم بدانید که علائم مربوط به ترک سیگار گرچه با مصرف محصولات جایگزینی نیکوتین کاهش می‌یابند، اما به‌طور کامل برطرف نمی‌شوند.
خطر وابسته شدن به محصولات جایگزینی نیکوتین اندک است. تقریباً یک نفر از هر 20 نفری که سیگارشان را با محصولات جایگزینی نیکوتین ترک میکنند، ممکن است در درازمدت به مصرف آن ادامه دهند.
آیا جایگزینی نیکوتین به‌تنهایی برای ترک سیگار کافی است؟
مسلماً خیر. چنانچه پیش‌تر نیز توضیح دادیم استفاده از محصولات جایگزینی نیکوتین میل شما را نسبت به سیگار کاهش می‌دهند و باعث تخفیف علائم ناشی از ترک سریع سیگار می‌شوند. برای اینکه بهترین نتیجه را بگیرید بهتر است آن را با رفتاردرمانی ترکیب کنید. باید با اقداماتی با روزهای سخت بعد از ترک سیگار کنار بیایید.
مقالات پیشتهادی دکتر سوشا :
منبع مقاله :
تهیه و ترجمه : سایت سلامت دکتر سوشا
بازگشت به صفحه مجله پزشکی و سلامت
شما هم می توانید در مورد این مقاله پرسش خود را با ما به اشتراک بگذارید
برای ثبت پرسش خود لازم است ابتدا وارد حساب کاربری خود شده یا روی دکمه " افزودن پرسش جدید " کلیک کنید. همچنین پرسش شما بعد از ثبت، توسط مدیریت سایت بررسی و بعد از تاییدیه مدیریت سایت، پرسش شما نمایش داده می شود.دکتر من دو تا مشکل داشتم .میخواستم راهنماییم کنید. اول اینه که مدتیه من سیگار میکشم . اکثرا روزی یه بار و بعضی موقع دو روز یه بار. حالا مدتیه نفس کشیدنم خیلی سخت شده یعنی احتیاج دارم یه نفس عمیق بکشم نمیتونم. مشکل از چیه ؟ افرادی رو میشناسم ۱۰ سال سیگار میکشن و روزی یه ۲۰ تا مصرف میکنند ولی هنوز سرپا هستن.
سوال دیگه ای هم که داشتم این که آیا مصرف مشروبات الکلی برای ریه ها خوبه ؟
سلام دکتر. دو روز است که قرص وارنیکلین مصرف میکنم . حالم بدتر شده
افسرده – سردرد -ضعف بدن – یبوست
لطفا کمکم کنید
۳ پاکت سیگار دارم و میخوام ترک کنم . البته بعد از اتمام ۳ پاکت . چندین بار ترک ناموفق داشتم. تریاک میکشم . دیابت و فشار خون و کم کاری تیروید و چربی خون دارم . جدیدا باغ خریدم وفعایت بدنی دارم. معلمم و از اول مهر باید سر کلاس درس بروم .آیا موقع خوبی برای ترک سیگار هست؟ و آیا اول کم کنم یا یکجا ترک کنم؟ سپاس
با عرض سلام و خسته نباشی ، اقدام به ترک سیگار کردم. خواستم بدونم که با استفاده از داروهای گیاهی میتوانم علایم خطرناک ناشی از ترک نیکوتین را رفع کنم
با سلام و خسته نباشید خدمت جناب آقای دکترسوشا
بنده بعد از خدمت سربازی بمدت ۷سال پیاپی روزانه یک بسته سیگار می کشیدم . بعد ا بمدت ۷سال ترک نمودم.به همت یک رفیق ناباب دو باره حدود ۱۳سال است که دوباره میکشیدم.حال چهل روز است که ترک نموده و نمیکشم..ولی گاه گداری بد جوری اثر میکند و حالم دگرگون میشود.احساس های بدی پیدا میکنم.ولی خواهش میکنم راهی پیش پایم بگذارید. دیگر خسته شدهام و نمی خواهم ادامه دهم.میترسم دوباره وسوسه شوم. لطفا راهنماییم بفرمایید متشکرم
توضیح اینکه：۴۹سال دارم