با کودک سرکش خود چهطور برخورد کنیم؟
سرکشی در کودکان تا حدی طبیعی است
مجله سلامت : همیشه به وفور دیدهایم که در همه زمانها ،بسیاری از کودکان در برابر خواستههای والدین خود ایستادگی میکنند.این تمرد درواقع بخشی از رشد و بزرگ شدن طبیعی آنان است که در برگیرنده آزمودن بایدها و نبایدهای والدین و انتظاراتشان میشود.بنابراین میتوان اینگونه گفت که این سرکشی بهنوعی باعث شناخت تواناییهای خود و همچنین حد و مرزهای خانواده است و در ضمن بهنوعی کودک بهطور غیر مستقیم میل به استقلال خود را بیان میکند . کودک سرکش بالهای استقلال خود را باز میکند و گاه با این کار موجب تعارضات کوچکی در خانواده میشوند .اما وقتی این قضیه شدت پیدا کند و دائم با یک الگوی پایدار خانواده و کودک در تعارض و تنش باشند ،مشکلات جدی به وجود میآیند. نافرمانی و به قول عموم جامعه حرف گوش نکردن کودک سرکش میتواند علل متفاوتی داشته باشد.گاهی عامل اصلی انتظارات غیر معقول خانواده و والدین است.گاهی مربوط به شرایط خلقی و روحی کودک سرکش میباشد.که آن هم بی ارتباط با مشکلات وی در مدرسه و خانه نیست.گاهی هم خانواده تحت استرسهایی است که روی اعضای خانواده ، اثر میگذارد.
دلیل سرکشی همیشگی کودک سرکش خود را پیدا کنید
اگر کودکتان دچار نافرمانی مزمن است، باید علل آشفتگیهای درونی کودک سرکش را بررسی کنید .اگر این تمرد یک مدل ثابت و همیشگی بوده که تا اواسط کودکی او هم ادامه داشته است،قطعاً باید شرایط خانواده را بررسی کرد:
• اعضای خانواده تا چه حد به یکدیگر احترام میگذارند؟
• آیا افراد خانواده برای عقاید ، ارزشها ،حریم خصوصی و علایق یکدیگر احترام قائل هستند؟
• خانواده برای حل تعارضات خود چه میکند؟
• آیا عدم تفاهمها با حرف زدن و منطق حل میشود یا اینکه خانواده دائم در کشمکش و درگیری است؟
• آیا کتک زدن و فریاد زدن بر سر کودک زیاد اتفاق میافتد؟
• آیا کودک در پیشرفت دروس مدرسه مشکل دارد و دوستان زیادی ندارد؟
• آیا استرس و فشار خاصی روی کل اعضا یا فردی از خانواده است؟
از کودک سرکش خود راجع به دلیل سرکشیاش سؤال کنید
این عوامل باید به دقت بررسی شوند ولی اگر کودک شما فقط اخیراً دچار قدری سرکشی و بدخلقی شده و به دیگران احترام نمیگذارد،به سادگی با او حرف بزنید و از او بپرسید علت چیست؟میتوانید به کودک سرکش خود بگویید که اخیراً متوجه تغییرات او شدهاید و اینکه او با قبل فرق کرده و حس میکنید مشکلی دارد.با کمک خود کودک ، شما میتوانید علت اصلی را پیدا کنید .این اولین مرحله در کمک به کودک سرکش برای عوض کردن رفتارش میباشد.
واکنش والدین با کودک سرکش چگونه باید باشد؟
اگر در قبال کودک سرکش ،شما هم عنان اختیار را از کف بدهید و بخواهید با داد و فریاد و تنبیه بدنی او را به راه بیاورید ،راه اشتباهی در پیش گرفتهاید.اینگونه، کودک سرکش به نافرمانی خود بیشتر ادامه میدهد.اما زمانی که با او آرام برخورد کنید و سعی کنید مثل همیشه رفتار نمایید ،به کودک سرکش با احترام تذکر بدهید و حرف بزنید مطمئناً بیشتر اثرگذار خواهد بود.او از شما میآموزد که باید به دیگران احترام بگذارد .زمانی که او نافرمانی و بیاحترامی کرد،قدری او را از محیط دور کنید و صبر کنید تا آرام شود.
به رفتارهای خوب کودکتان ،عکسالعمل مثبت نشان دهید
زمانهایی که کودک سرکش ، خوب رفتار میکند و با احترام و ادب رفتار میکند و فرمانبردارتر میشود از فرصت استفاده کنید و رضایت و خشنودی خود را به او نشان دهید.بگذارید کودک سرکش بفهمد خوب بودن او، حتی به مقدار کم هم ،دیده شده است.به رفتارهای خوب او،عکسالعمل مثبت و بارزی نشان دهید.مثلاً برای آن کار خاص جایزه بگیرید.همیشه به خاطر داشته باشید تقویت و تشویق یک کار آن را تثبیت میکند.
چه زمانی کمکهای متخصصان لازم است؟
• اگر لجاجت و نافرمانی کودک شما طولانی مدت است و او هم در مدرسه و هم در خانه مشکل دارد.
• وقتی علیرغم تمام تلاش شما ،انجام مکالمات منطقی و حفظ خونسردیتان باز هم کودک سرکش باشد.
• وقتی بهطور عمومی کودک شما ناخشنود است و گاهی در مورد ناامیدی و عدم دوست داشتن دیگران و نداشتن دوست خوب و حتی گاه در مورد خودکشی حرف میزند.
• وقتی الگوی ثابت و پایدار خانواده شما در پاسخ به تمرد کودک همیشه نزاع و جنگ و درگیری است.
• وقتی شما یا همسرتان یا حتی کودک در شرایط استرس آور تمایل به مصرف داروها یا الکل دارید.
اگر روابط بین فردی،در خانواده شما مشکل دار باشد و عدم همکاری وجود داشته باشد،ابتدا باید خودتان را درمان کنید تا فرزندتان از شما الگوبرداری اشتباه نکند.اگر این مشکلات را در سنین پایینتر حل کنید میتوانید مشکلات متعاقب تمرد کودک سرکش خود را در آینده کم کرده و یا از بین ببرید. کلید موفقیت شما تشخیص زودهنگام و شروع درمان مناسب خواهد بود!
مقالات پیشنهادی دکتر سوشا :
- چرا کودکان ناخن میجوند؟
- چرا کودکان دروغ میگویند؟
- با پرخاشگری کودکان چه باید کرد؟
- برخورد مناسب با فحاشی کودکان
- چگونه با کودک بدغذای خود کنار بیاییم؟
- بیش فعالی مشکل بزرگ کودکان و بزرگسالان
- اثرات منفی آزارهای دوران کودکی بر بزرگسالی
- بهترین روش برای آموزش عادات بهداشتی به کودکان
- چگونه در یک هفته بد رفتاری کودک خود را درمان کنیم
- چه نشانه هایی علاقه کودک به والدین را نشان میدهد
© سایت اطلاعات پزشکی دکتر سوشا
شما هم می توانید در مورد این مقاله پرسش خود را با ما به اشتراک بگذارید
برای ثبت پرسش خود لازم است ابتدا وارد حساب کاربری خود شده یا روی دکمه " افزودن پرسش جدید " کلیک کنید. همچنین پرسش شما بعد از ثبت، توسط مدیریت سایت بررسی و بعد از تاییدیه مدیریت سایت، پرسش شما نمایش داده می شود.