لیتیوم (Lithium)

اطلاعات دارویی لیتیوم

اطلاعات دارویی : لیتیوم برای پیشگیری و درمان تعدادی از اختلالات خلق و خو مفید می‌باشد. این دارو می‌تواند برای کنترل مانیا یا شیدایی به کار رود. در این اختلال انرژی ذهنی فرد بسیار بالاست که منجر به رفتارهای بیش فعالی و هیجانی می‌گردد. این دارو همچنین برای مدیریت انرژی‌های پایین ذهنی در افرادی که دچار افسردگی‌های پی در پی می‌شوند نیز مفید است. تأثیر لیتیوم در بیماری اختلالات دوقطبی نیز قابل توجه است در این بیماری فرد نوسانات شدیدی را از نظر انرژی‌های ذهنی در طول روز تجربه می‌کند.لیتیوم برای درمان اختلالات رفتاری نظیر پرخاشگری و خودزنی هم به کار می‌رود.

لیتیوم شدت و دفعات نوسانات خلق و خو را کاهش می‌دهد. این دارو سبب تغییر نحوه پاسخ سلول‌های عصبی به مواد شیمیایی موجود در مغز می‌شود. لیتیوم دارویی بسیار مؤثر بوده که بیش از 50 سال است که اثرات مفید آن مورد تأیید قرار گرفته است. لیتیوم به صورت قرص و قطره در دسترس است و چندین برند معروف از آن در بازار وجود دارد. مقدار لیتیومی که در هر برند وجود دارد متغیر است بنابراین لازم است که در طول دوران مصرف تنها از یک برند استفاده کنید.

موارد منع مصرف داروی لیتیوم

• به تاریخ انقضا دارو توجه کنید و اگر دارویی که در دستتان است تاریخ انقضای آن تمام‌شده است،از آن مصرف نکنید.
• هرگز دارو را به کس دیگری حتی با علائم مشابه خودتان تجویز نکنید.
• دارو را بیش از دوز تجویزشده توسط پزشک ، مصرف نکنید.
• تداخل دارویی دارو را چک کنید و حتماً به پزشکتان،اطلاع دهید که در حال مصرف چه داروی دیگری هستید.

تداخل دارویی لیتیوم

تداخل دارویی ممکن است عملکرد داروها را تغییر و خطر ابتلا به عوارض جانبی جدی را افزایش دهد. یک لیست از تمام داروهایی (ازجمله داروهای با نسخه / بدون نسخه و داروهای گیاهی) که استفاده می‌کنید تهیه کرده و آن را با دکتر و داروساز خود به اشتراک بگذارید. دوز دارو مصرفی خود را بدون مشورت با دکتر خود تغییر نداده و یا مصرف دارو را ترک نکنید.

سایر داروهایی که می‌توانند بر حذف لیتیوم از بدن و عملکرد آن تأثیر گذارند ، عبارت‌اند از: مهارکننده‌های ACE (مانند کاپتوپریل، انالاپریل)، ARBها (مانند لوزارتان، والزارتان)، داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAID‌ها) (مانند سلکوکسیب، ایبوپروفن)، “قرص‌های آب” (دیورتیک‌هایی مانند هیدروکلروتیازید فورزماید) و داروهای دیگر برای بیماری‌های روانی (مانند کلرپرومازین، هالوپریدول، تیوتیکسین).

همراه با مصرف لیتیوم ، رژیم غذایی طبیعی و با میزان مناسبی سدیم داشته باشید.

نکاتی که قبل از مصرف لیتیوم باید در نظر گرفته شود

بعضی داروها را نمی‌توان در بعضی از شرایط تجویز نمود و بعضی داروها نیز در صورتی که نیاز به درمان تکمیلی باشد تجویز می‌گردد. بنابراین بهتر است که قبل از مصرف داروی لیتیوم ، پزشکتان از موارد زیر مطلع باشد:

• در صورت تصمیم به بچه دار شدن یا حاملگی و یا در صورتی که به نوزاد خود شیر می‌دهید.
• اگر تیروئید کم کاری دارید.
• اگر دچار یک بیماری قلبی و یا اختلالات تپش قلب هستید.
• اگر مشکلات کلیوی دارید.
• در صورتی که مبتلا به پسوریازیس هستید (یک بیماری پوستی).
• اگر در عملکرد غده آدرنال بدنتان مشکلی وجود دارد (بیماری آدیسون).
• اگر مبتلا به میاستنی گراویس هستید (ضعیف شدن تدریجی عضلات بدن).
• اگر در حال حاضر در حال مصرف داروی خاصی هستید. این داروها شامل تمام داروهای در دسترس است، چه برایتان تجویز شده است و چه بدن تجویز پزشک آن را مصرف می‌کنید نظیر داروهای گیاهی و داروهای مکمل.
• اگر تا به حال حساسیت به داروی خاصی داشته‌اید.

عوارض جانبی احتمالی داروی لیتیوم

تمام داروها در کنار تأثیرات مثبتشان، می‌توانند مسبب عوارض ناخواسته‌ای در بدن باشند. اگرچه این عوارض در همه افراد به وجود نمی‌آید. با گذر زمان بدن خود را با داروی جدید وفق می‌دهد و این علائم نیز برطرف می شوند اما اگر علائم زیر ادامه پیدا کرد و یا رنج آور شد با پزشک خود راجع به ادامه مصرف داروی لیتیوم مشورت نمایید.

• احساس کسالت، ناراحتی‌های گوارشی: غذاهای سبک مصرف کنید از خوردن غذاهای پرچرب و تند خودداری کنید.
• نیاز به تکرر ادرار: این حالت بیشتر در اوایل درمان اتفاق می‌افتد. همچنان به نوشیدن فراوان آب ادامه دهید.
• احساس رعشه، ناهماهنگی‌های حرکتی: ممکن است دستتان تا حدودی دچار رعشه شود، به خصوص در اوایل درمان. از انجام کارهایی که نیاز به دقت بالا و حرکات ظریف دارند خودداری کنید.
• افزایش وزن: اگر این مورد آزار دهنده شد با پزشک خود مشورت کنید.

نکته مهم: علائمی که نشان می‌دهند میزان لیتیوم بدن شما بیش از حد مورد نیاز است عبارت‌اند از: تاری دید، احساس کسالت، اسهال، سستی عضلانی، خواب آلود بودن، و فقدان هماهنگی‌های حرکتی، اگر این موارد را در خود مشاهده کردید سریعاً به پزشک خود اطلاع دهید.

اگر علائم دیگری در شما پدید آمد که احساس می‌کنید به واسطه مصرف داروی لیتیوم می‌باشد با پزشک خود صحبت کنید.

نحوه نگه‌داری داروی لیتیوم

• دارو را در جایی خنک، خشک و به دور از گرما و تابش نور مستقیم آفتاب نگه دارید.
• تمام داروها را دور از دسترس کودکان نگه دارید.

آیا می‌خواهید راجع به این داروها اطلاعات بیشتری کسب کنید؟

• بارهنگ برای یبوست
• سمی سدیم والپروات (Semisodium valproate)
• کلرفنامین یا کلرفنیرامین
• آسناپین (Asenapine)
• ایتراکونازول

مقالات پیشنهادی دکتر سوشا:

• کدام رژیم غذایی برای ضد افسردگی مناسب است
• 6 عامل افزایش دهنده افسردگی
• احتمال اضطراب در سالمندان دو برابر ابتلا به افسردگی در آن‌ها است
• دلایل افسردگی در افراد مشهور و پولدار
• افسردگی فصلی و درمان های اولیه و ساده
• کمبود چه ویتامینی باعث تشدید اختلالات روانی می‌شوند

تهیه و ترجمه : سایت اطلاعات پزشکی دکتر سوشا