فنتانیل (Fentanyl)

اطلاعات دارویی فنتانیل

اطلاعات داروها : فنتانیل یک داروی مسکن است (گاهی اوقات مواد مخدر نیز نامیده می‌شود). داروی فنتانیل یک مسکن قوی است که با اتصال به برخی از مناطق کوچک به نام گیرنده‌های مواد مخدر، در مغز و نخاع (سیستم عصبی مرکزی) کار می‌کند. این امر منجر به کاهش احساس درد و واکنش به درد در شما می‌شود.

اگر شما دچار درد مزمن هستید، به احتمال زیاد فنتانیل برای شما تجویز خواهد شد. داروی فنتانیل به شکل‌های مختلف خوراکی، تزریقی، قرص زیرزبانی، اسپری بینی و چسب در داروخانه‌ها موجود است. چسب حاوی فنتانیل برای استفاده روی پوست است برای همین فنتانیل ، ترانس درمال (روی پوستی) نامیده می‌شود. چسب‌های حاوی فنتانیل، به تدریج در طول یک دوره از زمان درمان، فنتانیل را به سطح پوست آزاد کرده تا از آنجا به نقطه درد انتشار یابد و درد را به‌طور مستمر تسکین دهد. با وجود این، ممکن است درد به طور کامل کنترل نشود. به ‌هر حال فنتانیل برای تسکین این نوع دردهای مزمن مؤثر است. اشکال مختلف فنتانیل برای رفع گرفتگی و درد شدید مؤثر است. فنتانیل برای کاهش درد در طول عمل جراحی، به‌صورت تزریقی به بیمار داده می‌شود.

موارد منع مصرف داروی فنتانیل

• به تاریخ انقضا دارو توجه کنید و اگر دارویی که در دستتان است تاریخ انقضای آن تمام‌شده است، از آن مصرف نکنید.
• هرگز دارو را به کس دیگری حتی با علائم مشابه خودتان تجویز نکنید.
• دارو را بیش از دوز تجویزشده توسط پزشک، مصرف نکنید.
• تداخل دارویی دارو را چک کنید و حتماً به پزشکتان، اطلاع دهید که در حال مصرف چه داروی دیگری هستید.
• فنتانیل به احتمال زیاد بر واکنش‌ها، عکس‌العمل‌ها و توانایی رانندگی شما تأثیر می‌گذارد. تا زمانی که از درستی و سریع بودن واکنش‌هایتان مطمئن نشدید، رانندگی نکنید. رانندگی کردن، در حالی که تحت تأثیر داروی فنتانیل هستید، جرم می‌باشد.

تداخل دارویی فنتانیل

تداخل دارویی ممکن است عملکرد داروها را تغییر و خطر ابتلا به عوارض جانبی جدی را افزایش دهد. یک لیست از تمام داروهایی (ازجمله داروهای با نسخه / بدون نسخه و محصولات گیاهی) که استفاده می‌کنید تهیه کرده و آن را با دکتر و داروساز خود به اشتراک بگذارید. دوز دارو مصرفی خود را بدون مشورت با دکتر خود تغییر نداده و یا مصرف دارو را ترک نکنید.

نکاتی که قبل از مصرف فنتانیل باید در نظر گرفته شود

برخی از داروها برای افراد با شرایط خاص مناسب نیست و بعضی داروها نیز درصورتی‌که نیاز به درمان تکمیلی باشد تجویز می‌گردد؛ بنابراین بهتر است قبل از مصرف داروی فنتانیل ، پزشکتان از موارد زیر مطلع باشد:

• در صورتی که باردار هستید و یا درصورتی‌که به نوزاد خود شیر می‌دهید.
• اگر مشکل کلیوی، کبدی دارید.
• اگر شما خشکی دهان و یا دیابت دارید.
• اگر شما مشکل پروستات داشته و یا در دفع ادرار دچار مشکل هستید.
• اگر هرگونه مشکل تنفسی مانند آسم، بیماری‌های مزمن انسداد ریه (COPD) دارید.
• اگر به شما گفته شده است که شما فشار خون پایین دارید.
• اگر غده تیروئید و یا آدرنال شما دچار مشکل است.
• اگر شما سابقه تشنج دارید.
• اگر شما مشکل مجرای صفراوی دارید.
• اگر شما بیش از یک هفته است که دچار یبوست شده‌اید و یا مشکل التهاب روده دارید.
• اگر شما بیماری دارید که باعث ضعف عضلانی در شما شده است، مانند: میاستنی گراویس.
• اگر شما به تازگی یا تا به حال دچار آسیب شدید سر شده‌اید و یا تومور مغزی دارید.
• اگر به یک ماده مخدر و یا الکل اعتیاد دارید.
• اگر سابقه واکنش آلرژیک به یک دارو رادارید.
• اگر در حال حاضر در حال مصرف داروی خاصی هستید. این داروها شامل تمامی داروهای در دسترس است، چه برایتان تجویزشده است و چه بدون تجویز پزشک آن را مصرف می‌کنید نظیر داروهای گیاهی و داروهای مکمل.

عوارض جانبی احتمالی داروی فنتانیل

همه داروها ممکن است عوارض جانبی ایجاد کنند؛ اما بسیاری از مصرف‌کنندگان نیز هیچ نوع عارضه‌ای بروز نمی‌دهند. در صورت بروز مستمر هریک از عوارض می‌بایست به پزشک اطلاع داده شود:

• یبوست، احساس بیماری، احساس خواب‌آلودگی، خستگی، سرگیجه، مشکلات تنفسی، خشکی و یا درد دهان، اسهال، سوء هاضمه، درد شکم (ممکن است توسط اسپاسم مجاری صفراوی ایجاد می‌شود)، تغییرات خلق و خوی، سردرد، تعریق، بثورات خارش‌دار پوست.

اگر شما هر علائم دیگری دارید که احساس می‌کنید به خاطر استفاده از دارو می‌باشد، با پزشک خود مشورت کنید.

نحوه نگه‌داری داروی فنتانیل

• تمامی داروها را دور از دسترس کودکان نگه‌دارید.
• دارو را در جای خنک، خشک و دور از گرما و تابش نور مستقیم نگه‌دارید.

دوست دارید راجع به این داروها اطلاعات بیشتری کسب کنید؟

• بوپرنورفین برای تسکین درد
• ایبوپروفن برای درد و التهاب
• پاراستامول و متوکلوپرامید | پاراماکس
• استامینوفن / فنیل تولوکسامین
• استامینوفن کدئین

مقالات پیشنهادی دکتر سوشا:

• زانو درد های مختلف نشان دهنده چه مشکلاتی هستند
• انواع درد دندان و نشانه هایی که نباید نادیده گرفت ؟ | سلامت دندان
• روش های درمان درد پاشنه پا | پودیاتری | پودیاتریست
• درمان دردهای سیاتیکی با راه رفتن به دو شیوه متفاوت
• کمردرد حاد را چگونه درمان کنیم؟

تهیه و ترجمه : مرجع تخصصی پزشکی و سلامت دکتر سوشا