اریتروپویتین | Erythropoietin

اشکال دارویی اریتروپویتین

• آمپول

 اطلاعات دارویی اریتروپویتین

اگر فردی مبتلا به آنمی باشد بدین معناست که یا تعداد گلبول‌های قرمز خونی او کم است و یا مقدار هموگلوبین‌های موجود در هر سلول خونی آن از حد نرمال پایین‌تر است. هموگلوبین اکسیژن را از ریه‌ها به سایر نواحی بدن منتقل کرده و نیز دی اکسید کربن بافت‌ها را برای دفع به ریه‌ها منتقل می‌کند. آنمی سبب خستگی، سرگیجه و تنگی نفس می‌شود. افرادی که بیماری‌های مزمن کلیوی دارند بیشتر ممکن است در خطر آنمی باشند. این بدان دلیل است که کلیه‌ها به طور نرمال هورمونی به نام اریتروپویتین تولید می‌کنند که سبب القای تولید گلبول‌های قرمز در بدن می‌شوند. هنگامی که کلیه‌ها نتوانند به درستی کار کنند مقدار کافی از این هورمون به خون وارد نمی‌شود. آمپول اریتروپویتین با افزایش مقدار هورمون اریتروپویتین که در تولید گلبول‌های قرمز نقش دارد، به درمان کم خونی کمک می‌کند.

در بعضی از افرادی که تحت درمان داروهای ضد سرطانی یا ایدز هستند داروهای مصرفی ممکن است مانع تولید گلبول‌های قرمز از مغز استخوان شود.  آمپول اریتروپویتین گاهی اوقات برای درمان آنمی در این شرایط نیز استفاده می‌شود.

مقدار و روش مصرف داروی اریتروپویتین

• قبل از شروع درمان با داروی اریتروپویتین ، بروشور دارویی داخل بسته را به دقت مطالعه کنید. این بروشور به شما کمک می‌کند تا اطلاعات جامعی را راجع به دارو به دست آورده و از عوارض جانبی احتمالی آن مطلع شوید.
• دوز و مقدار آمپول اریتروپویتین ، از فردی به فرد دیگر متفاوت است؛ دارو را دقیقاً همانطور که پزشک به شما تجویز کرده است، استفاده نمایید. 
• دارو را به صورت منظم مصرف کنید.
• این دارو به دو صورت زیر جلدی و وریدی تزریق می‌گردد.
• در صورتی که تزریق وریدی این دارو با سرعت کم ( حداقل در عرض 5 دقیقه) انجام شود، احتمال بروز علایم شبه آنفلونزا کاهش می‌یابد. 
• اگر فراموش کردید که دوز داروی روزانه خود را در زمان مشخص مصرف کنید اما به زودی یادتان افتاد، دارو را مصرف کنید؛ اما اگر خیلی دیرتر از زمان معمول، به یاد آوردید، دوز از یاد رفته را مصرف نکنید. نباید به خاطر دوز از یاد برده شده، دو دوز از دارو را باهم مصرف کنید.

موارد منع مصرف اریتروپویتین

• به تاریخ انقضای اریتروپویتین توجه کنید و اگر دارویی که در دستتان است تاریخ انقضای آن تمام‌ شده است،از آن مصرف نکنید.
• هرگز اریتروپویتین را به فرد دیگری حتی با علائم مشابه خودتان تجویز نکنید.
• تداخل دارویی اریتروپویتین را چک کنید و اگر در حال استفاده از دارویی هستید که با این دارو تداخل دارد، با پزشک خود راجع به استفاده از داروهایتان مشورت نمایید.

مصرف اریتروپویتین در دوران بارداری و شیردهی

در دوران بارداری و شیردهی، نباید دارویی را خودسرانه و بدون مشورت با پزشک استفاده کنید. این دارو می‌تواند آثار مخربی روی جنین و یا خودتان داشته باشد. 

تاثیر اریتروپویتین بر رانندگی و کار با ماشین آلات

اریتروپویتین باعث سرگیجه و سردرد در شما می‌شود، باید قبل از رانندگی و کار با ماشین آلات، از هوشیاری خود مطمئن شوید.

 تداخلات دارویی اریتروپویتین

تداخل دارویی ممکن است عملکرد داروها را تغییر و خطر ابتلا به عوارض جانبی جدی را افزایش دهد. یک لیست از تمام داروهایی (ازجمله داروهای با نسخه / بدون نسخه و داروهای گیاهی) که استفاده می‌کنید تهیه کرده و آن را با دکتر و داروساز خود به اشتراک بگذارید. دوز داروی مصرفی خود را بدون مشورت با دکتر خود تغییر نداده و یا مصرف دارو را ترک نکنید.

بعضی دارو‌ها را نمی‌توان در بعضی از شرایط تجویز نمود و بعضی دارو‌ها نیز در صورتی که نیاز به درمان تکمیلی باشد تجویز می‌گردد؛ بنابراین بهتر است که قبل از مصرف اریتروپویتین ، پزشکتان از موارد زیر مطلع باشد:

• در صورتی‌ که باردار هستید و یا در صورتی‌ که به نوزاد خود شیر می‌دهید.
• اگر هرگونه مشکل کبدی دارید.
• اگر مشکل تورم دارید.
• اگر دچار بیماری صرع هستید.
• اگر تحت درمان‌های ضد سرطان قرار دارید.
• اگر بیماری گلبول‌های داسی شکل دارید.
• اگر سابقه فشار خون بالا دارید.
• اگر در گذشته از داروهای مورد استفاده برای درمان آنمی نتیجه لازم را دریافت نکرده‌اید.
• اگر در حال مصرف داروی خاصی هستید. این داروها شامل تمامی داروهای در دسترس است، چه برایتان تجویزشده است و چه بدون تجویز پزشک آن را مصرف می‌کنید نظیر داروهای گیاهی و داروهای مکمل.
• اگر سابقه واکنش آلرژیک به دارویی دارید.

عوارض جانبی داروی اریتروپویتین

همه داروها ممکن است عوارض جانبی ایجاد کنند. اما بسیاری از مصرف‌ کنندگان نیز هیچ نوع عارضه‌ای بروز نمی‌دهند. یکسری از عوارض بعد از گذشت مدت کوتاهی از مصرف دارو، از بین می‌روند. در‌ صورت بروز مستمر هریک از عوارض می‌بایست به پزشک اطلاع داده شود:

• درد و قرمزی در ناحیه تزریق: هر نوع آزردگی از این نوع ملایم و کوتاه مدت می‌باشد. در ابتدای درمان این نوع عوارض بیشتر است اما اگر تداوم پیدا نمود به پزشکتان اطلاع دهید.
• واکنش‌های آلرژیک، افزایش فشار خون، ورم دست و پا (بر اثر تجمع مایعات)، لخته‌های خونی: پزشک به صورت منظم این موارد را تحت کنترل دارد. اما اگر علائم مشابهی را در خود احساس کردید سریع به پزشکتان اطلاع دهید.
• تهوع
• يبوست
• استفراغ
• اسهال
• سوء هاضمه
• سرفه
• بی خوابی
• سردرد

نکته مهم: اگر هر کدام از علائم زیر را در خود مشاهده کردید سریعاً به پزشک خود اطلاع دهید:

• هر گونه ورم در صورت و دهان، هر گونه مسائل تنفسی، کهیرهای شدید پوستی: این علائم می‌تواند نشانه واکنش‌های آلرژیک دارویی باشد.
• سردردهای شدید و مشابه میگرن، احساس سردرگمی، اختلالات بینایی و یا غش: این علائم می‌تواند نشانگر افزایش ناگهانی فشار خون باشد.
• خستگی مفرط، فقدان انرژی: این علائم ممکن است نشانه اختلال نادری به نام آپلازی‌های سلول‌های قرمز خونی باشد (PRCA)، در این هنگام بدن تولید سلول‌های قرمز خونی را متوقف می‌کند.

اگر شما هر علائم دیگری دارید که احساس می‌کنید به خاطر استفاده از اریتروپویتین می‌باشد، با پزشک خود مشورت کنید.

مصرف بیش از حد اریتروپویتین (مسمومیت دارویی)

• این دارو را بیش از دوز تجویز شده توسط پزشک ، مصرف نکنید.
• اگر متوجه علائمی مانند تنگی نفس و از دست دادن هوشیاری در خود یا فرد دیگری شدید، سریعاً با اورژانس تماس بگیرید.

شرایط نگهداری آمپول اریتروپویتین

• دارو را از دسترس کودکان دور نگه دارید.
• دارو را در جایی خشک و خنک و به دور از گرما و تابش نور مستقیم نگه‌ دارید.

آیا می‌خواهید راجع به این داروها اطلاعات بیشتری داشته باشید؟

• ویتامین ب کمپلکس
• مکمل آهن
• داربپوئتین آلفا
• اسید فولیک
• اکسی متولون

مقاله پیشنهادی دکتر سوشا:

• کم‌خونی فقر آهن چیست و چگونه آن را مدیریت کنیم؟
• مهمترین مشکلات نوزادان کم وزن و نارس کدام‌اند؟

منبع مقاله :

• Medicinenet

تهیه و ترجمه : سایت سلامت دکتر سوشا

بازگشت به صفحه اطلاعات دارویی