سینوزیت مزمن (Chronic sinusitis)
درباره بیماری سینوزیت مزمن
اطلاعات بیماریها : سینوزیت مزمن بیماری شایعی است که در آن حفرات اطراف بینی (سینوس) دچار التهاب و تورم میشوند (برای حداقل 8 هفته با وجود به کار بردن تمهیدات درمانی)؛ سینوزیت مزمن تحت عنوان رینوسینوزیت مزمن نیز شناخته میشود که باعث تداخل با زهکشی مجاری شده و تولید مخاط را تحریک میکند. اگر شما سینوزیت مزمن داشته باشید ممکن است در تنفس دچار مشکل شوید؛ احساس تورم در ناحیه اطراف چشم، صورت و همچنین احساس درد ضرباندار در صورت یا سردرد نیز از عوارض آن میباشد.
سینوزیت مزمن ممکن است ناشی از عفونت باشد اما همچنین میتواند در اثر رشد پولیپ بینی یا انحراف تیغه بینی نیز به وجود آید. سینوزیت مزمن اغلب در جوانان و میانسالان رخ میدهد اما احتمال وقوع آن در کودکان نیز وجود دارد.
علائم و نشانههای بیماری سینوزیت مزمن
کلیک کنیدسینوزیت مزمن و سینوزیت حاد دارای علائم و نشانههای مشابه هستند اما سینوزیت حاد عفونت موقت سینوسهاست که با سرماخوردگی همراه است. وجود حداقل دو مورد از علائم زیر در تشخیص سینوزیت مزمن ضروری میباشد :
• دفع خلط غلیظ، به رنگ زرد یا سبز از بینی یا پشت حلق
• انسداد بینی یا گرفتگی آن که باعث اشکال در تنفس میشود.
• درد، حساسیت به لمس و تورم اطراف چشم، گونهها، بینی یا پیشانی
• کاهش حس چشایی و بویایی
سایر علائم و نشانهها میتوانند شامل موارد زیر باشند
• درد گوش
• درد فک و دندانهای بالایی
• سرفه که ممکن است در طول شب بدتر شود.
• گلودرد
• بوی بد دهان
• خستگی یا تحریکپذیری
• تهوع
علائم و نشانههای سینوزیت مزمن شبیه سینوزیت حاد است با این تفاوت که اغلب این نشانهها طولانی هستند و باعث خستگی قابل توجه در فرد درگیر میشوند. تب به عنوان علامت سینوزیت مزمن تلقی نمیشود و ممکن است در سینوزیت حاد نیز وجود داشته باشد.
ممکن است فرد قبل از ابتلا به سینوزیت مزمن، به مدت کمتر از 4 هفته، چند دوره ابتلا به سینوزیت حاد را تجربه کند. لذا با مراجعه به متخصص آلرژی یا گوش و حلق و بینی میتوانید مورد ارزیابی و درمان قرار بگیرید.
در صورت بروز هریک از نشانههای زیر حتماً به پزشک مراجعه کنید
• درد یا تورم اطراف چشم
• سردرد شدید
• گیجی
• دوبینی یا دیگر تغییرات بینایی
• گرفتگی گردن
• تنگی نفس
علل بیماری سینوزیت مزمن
کلیک کنیدعلل شایع سینوزیت مزمن عبارتاند از:
• پولیپ بینی : رشد این ضایعه میتواند مجاری بینی و سینوسها را مسدود کند.
• واکنشهای آلرژیک : محرکهای آلرژیک نظیر عفونتهای قارچی میتواند منجر به سینوزیت مزمن شود.
• انحراف تیغه بینی : تیغه بینی (دیوار بین سوراخهای بینی) کج میتواند مجاری سینوسی را مسدود کند یا دچار محدودیت نماید.
• تروما به صورت : شکستن یک استخوان صورت یا سایر ضرباتی که منجر به انسداد مجاری سینوسی میشود.
• دیگر شرایط پزشکی : عوارض ناشی از فیبروز کیستیک، ریفلاکس معده و مری یا ابتلا به HIV و دیگر بیماریهای مربوط به سیستم ایمنی بدن ممکن است منجر به انسداد بینی شود.
• عفونت دستگاه تنفسی : عفونت دستگاه تنفسی اغلب سرماخوردگی، میتواند منجر به تحریک و ضخیم شدن غشاء سینوسی شود و جلوی خروج و حرکت مخاط را بگیرد و شرایط را برای رشد باکتریهای فراهم کند. این عفونت میتواند ویروسی، باکتریایی یا قارچی باشد.
• آلرژنهایی مانند تب یونجه : نوعی التهاب است که منجر به حساسیت یا آلرژی میشود و میتواند سینوسها را مسدود کند.
• سلولهای سیستم ایمنی بدن : در شرایط خاص برخی از سلولهای سیستم ایمنی بدن مانند ائوزینوفیلها میتوانند ایجاد التهاب سینوسی کنند.
عوامل خطر یا ریسک فاکتورها در بیماری سینوزیت مزمن
کلیک کنیدعوامل زیر میتوانند خطر ابتلا به سینوزیت مزمن یا عود آن را افزایش دهند :
• یک ناهنجاری در مسیر بینی تحت عنوان انحراف سیتوم بینی یا پولیپ بینی
• حساسیت به آسپیرین که باعث علائم تنفسی میشود.
• اختلال سیستم ایمنی بدن مانند HIV /ایدز یا فیبروز کیستیک
• تب یونجه یا دیگر شرایط آلرژیکی که سینوسها را تحت تأثیر قرار میدهد.
• آسم؛ در حدود 1 نفر در هر 5 نفر از افراد مبتلا به سینوزیت به آسم دچار میباشد.
• قرار گرفتن در معرض آلایندههایی چون دود سیگار
عوارض بیماری سینوزیت مزمن
کلیک کنید• حملات ناگهانی آسم
• مننژیت (التهاب غشاء مایع اطراف مغز و نخاع)
• مشکلات بینایی (کاهش بینایی یا حتی کوری که میتواند برگشتناپذیر نیز باشد.)
• آنوریسم و لخته شدن خون (این عارضه میتواند مشکلاتی در رگهای خونی اطراف سینوس ایجاد کند و با جریان خون به مغز تداخل کند و فرد را در معرض سکته مغزی قرار دهد.)
تشخیص بیماری سینوزیت مزمن
کلیک کنیدپزشک با معاینه فیزیکی بیمار، میتواند وجود علائمی چون حساسیت به لمس در گلو یا بینی را بررسی کند. همچنین با استفاده از ابزار مخصوص میتواند داخل بینی را بررسی کرده تا وجود پولیپ بینی یا دیگر عارضههای قابل مشاهده را بررسی کند. همچنین استفاده از روشهای زیر میتواند پزشک را در تشخیص بهتر یاری کند.
اندوسکوپی بینی
در این روش یک لوله انعطافپذیر و نازک (اندوسکوپ) با روشنایی فیبر نوری به بینی فرستاده میشود تا به پزشک اجازه مشاهده داخل بینی و سینوسها را بدهد. به این روش رینوسکوپی هم میگویند.
تصویربرداری
تصاویر حاصل از توموگرافی کامپیوتری (CT اسکن) یا تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI)، میتواند اطلاعاتی از سینوسها و بینی به پزشک بدهد. التهاب نواحی عمقی یا انسدادهای فیزیکیای که به خوبی توسط اندوسکوپ تشخیص داده نمیشود با این روش قابل شناسایی میباشد.
کشت از بینی و سینوسها
کشت معمولاً برای تشخیص سینوزیت مزمن غیر ضروری است اما در مواردی که پاسخ خوبی نسبت به درمان نمیدهد یا بیماری پیشروی میکند کشت بافت میتواند به بررسی علت عارضه که ممکن است عوامل عفونی نظیر باکتری یا قارچ باشد کمک کند.
تست آلرژی
اگر پزشک شک کند که علت عارضه آلرژی باشد یک تست پوستی آلرژی درخواست میکند. تست پوستی روشی مطمئن و سریع است و میتواند عوامل مسبب حملات آلرژی را مشخص کند.
درمان بیماری سینوزیت مزمن
کلیک کنیدهدف از درمان سینوزیت مزمن عبارت است از :
• کاهش التهاب سینوس
• زهکشی صحیح مجاری بینی
• حذف عوامل زمینهای
• کاهش تعداد عودهای سینوزیت
درمان برای کاهش علائم
پزشک ممکن است سعی در کاهش علائم سینوزیت در شما داشته باشد لذا درمانهای زیر را تجویز میکند:
اسپری بینی با سرم نمکی
جهت شست و شوی
اسپریهای کورتیکواستروئیدی بینی
جهت پیشگیری از التهاب و درمان آن
کورتیکواستروئیدهای خوراکی و تزریقی
جهت رفع التهاب در موارد سینوزیت شدید به خصوص اگر فرد پولیپ بینی هم داشته باشد.کورتیکواستروئیدهای خوراکی میتواند عوارض جانبی جدیای برجای بگذارد لذا نباید در طولانی مدت استفاده شود و تنها برای درمان موارد شدید این عارضه استفاده شود.
ضد احتقان و گرفتگی
این داروها به صورت بدون نسخه (OTC) قابل تهیه هستند و به اشکال اسپری، قرص و شربت عرضه میشوند. اکتیفد (Actifed) و سودافد (Sudafed) نمونههایی از ضد احتقانها هستند. این داروها معمولاً برای چند روز مصرف میشود نه بیشتر و از طرفی میتوانند منجر به بازگشت یا حتی شدیدتر شدن گرفتگی بینی شوند.
مسکنهای OTC مانند آسپیرین و استامینوفن (Tylenol) یا ایبوبروفن (Advil,Motrin IB)
به خاطر ریسک سندرم رایز (Reye’s syndrome) نباید به افراد زیر 18 سال داده شوند. برخی از این داروها میتوانند سینوزیت مزمن را بدتر کنند لذا بهتر است پس از مصرف با پزشکتان مشورت کنید.
درمان حساسیتزدایی آسپیرین
اگر شما نسبت به آسپیرین حساسیت دارید و همین امر منجر به سینوزیت شما شده است میبایست نسبت به آن حساسیتزدایی شوید اما این درمان معمولاً فقط در کلینیکهای تخصصی و مراکز پزشکی قابل اجرا میباشد.
روشهای مؤثر رساندن دارو به سینوسها تحت مطالعه و بررسیهای بیشتر میباشد.
آنتیبیوتیکها
آنتیبیوتیکها معمولاً برای سینوزیت در مواقع عفونتهای باکتریایی ضروری هستند اما اغلب، سینوزیت علتی جز عفونتهای باکتریایی دارد که در آن صورت مصرف آنتیبیوتیک مؤثر نخواهد بود.
ایمنوتراپی
اگر آلرژی علت وقوع سینوزیت باشد درمان ایمنوتراپی که به کاهش واکنش بدن نسبت به آلرژنها (مواد حساسیتزا) منجر خواهد شد میتواند کمک کننده باشد.
جراحی
در مواردی که نسبت به درمان یا داروها مقاوم هستند جراحی اندوسکوپیک سینوس انجام میشود. در این روش پزشک با استفاده از اندوسکوپ (لوله ظریف انعطافپذیر که به منبع نور متصل است) درون مجاری سینوسی را مشاهده میکند. سپس بسته به عاملی که موجب انسداد سینوس یا مجاری بینی شده است، روشی مناسب جهت حذف بافت یا تراشیدن پولیپ به کار میبرد.
راه کارهای زیر نیز میتواند به بهبود علائم سینوس کمک کند
استفاده از مایعات مانند آب و آبمیوها
این گزینه میتواند ترشحات مخاطی را رقیق کند و زهکشی آن را بهبود بخشد. از نوشیدنیهای حاوی الکل و کافئین دوری کنید چرا که میتواند منجر به از دست رفتن آب بدن شود. نوشیدن الکل میتواند تورم غشاء سینوس و بینی را بیشتر کند.
مرطوب نگه داشتن حفرات سینوس
پارچهای روی سر خود بیندازید و در بخار آب نیمه داغ تنفس کنید. این امر به کاهش درد و بهبود جریان مخاط کمک خواهد کرد.
از کمپرس گرم روی صورت خود استفاه کنید
این کار درد را بهبود میبخشد.
مجاری بینی را با مایعات مخصوص شست و شوی سینوس شست و شو دهید
این روش تحت عنوان لاواژ بینی خوانده میشود و به پاک کردن سینوس کمک میکند. شما حتی میتوانید با استفاده از آبی که قبلاً جوشانده و سرد شده و نمک، در خانه سرم شست و شو تهیه کنید.
در حالی که سر خود را بالاتر از سطح بدن قرار میدهید بخوابید
این امر میتواند به جریان صحیح مایعات سینوسی کمک کند و گرفتگی آن را کاهش دهد.
پیشگیری از بیماری سینوزیت مزمن
کلیک کنیدبا رعایت نکات زیر از وقوع سینوزیت مزمن پیشگیری کنید:
• جلوگیری از عفونت دستگاه تنفسی فوقانی
• مدیریت صحیح آلرژی و هرگونه حساسیت
• دوری از دود سیگار و هوای آلوده
• استفاده از یک مرطوب کننده در صورت خشک بودن هوای محیط پیرامون
سینوزیت داشتم. دوساله تخیله کردم. الان دوباره حدود یه ماهه علائم سینوزیتم شروع شده، هرچی آنتی بیوتیک میخورم فایده نداره. دکتر هم رفتم واسم سفکسیم و پنی سیلین وی نوشته. ولی دوبار روی گونه چونم فشار زیادیه. گوشم ملتهب شده . چه دارویی باید مصرف کنم. ممنون میشم راهنمایم کنید
شما هم می توانید در مورد این بیماری داستان خود را با ما به اشتراک بگذارید
برای ثبت داستان خود لازم است ابتدا وارد حساب کاربری خود شده یا روی دکمه " افزودن داستان جدید " کلیک کنید. همچنین داستان شما بعد از ثبت، توسط مدیریت سایت بررسی و بعد از تاییدیه مدیریت سایت، داستان شما نمایش داده می شود.شما هم می توانید در مورد این بیماری پرسش خود را با ما به اشتراک بگذارید
برای ثبت پرسش خود لازم است ابتدا وارد حساب کاربری خود شده یا روی دکمه " افزودن پرسش جدید " کلیک کنید. همچنین پرسش شما بعد از ثبت، توسط مدیریت سایت بررسی و بعد از تاییدیه مدیریت سایت، پرسش شما نمایش داده می شود.سینوزیت داشتم. دوساله تخیله کردم. الان دوباره حدود یه ماهه علائم سینوزیتم شروع شده، هرچی آنتی بیوتیک میخورم فایده نداره. دکتر هم رفتم واسم سفکسیم و پنی سیلین وی نوشته. ولی دوبار روی گونه چونم فشار زیادیه. گوشم ملتهب شده . چه دارویی باید مصرف کنم. ممنون میشم راهنمایم کنید