سرطان کلیه (Kidney cancer)

سرطان کلیه معمولاً در مراحل اولیه‌اش علامت خاصی بروز نمی‌دهد. در مراحل پیشرفته‌تر بیماری می‌توان انتظار بروز علائم خاص بیماری را داشت نظیر:

• وجود خون در ادرار که ظاهری صورتی، قرمز یا نوشابه‌ای رنگ به ادرار می‌دهد
• کاهش وزن
• خستگی
• تب‌های متناوب

در صورتی که علائم و نشانه‌ها به صورت طولانی مدت در فرد وجود داشته باشد می‌بایست حتماً به پزشکی مراجعه کند.

هنوز مشخص نشده است که چه چیزی منجر به بروز کارسینومای سلول‌های کلیوی می‌شود. پزشکان معتقدند که سرطان کلیه زمانی آغاز می‌شود که جهش‌هایی در DNA سلول‌های کلیوی ایجاد شود.

جهش‌ها منجر به تکثیر کنترل نشده سلول‌ها می‌شوند. تجمع سلول‌های غیر نرمال ایجاد نوعی تومور می‌کند که می‌تواند در کلیه گسترش یابد. بعضی از سلول‌ها حتی می‌توانند از محل جدا شده در نواحی دور بدن گسترش یابند (پدیده متاستاز). عواملی که خطر ابتلا به سرطان کلیه را افزایش می‌دهند عبارت‌اند از:

سن

هرچه سن افزایش پیدا می‌کند ریسک ابتلا به سرطان کلیه نیز بالاتر می‌رود.

سیگار کشیدن

استعمال سیگار شانس ابتلا به انواع سرطان‌ها من جمله سرطان کلیه را افزایش می‌دهد.

چاقی

افراد چاق بیش از افراد متناسب در معرض ابتلا به سرطان هستند.

فشار خون بالا (هایپرتانسیون)

فشار خون بالا میزان ابتلا به سرطان کلیه را افزایش می‌دهد.

درمان نارسایی‌های کلیوی

افرادی که در طولانی مدت جهت درمان نارسایی کلیوی دیالیز می‌شوند ریسک بالاتری برای ابتلا به این نوع سرطان دارند.

بعضی از سندروم‌های ارثی

افرادی که با بعضی از بیماری‌های ارثی متولد می‌شوند بیش‌تر در معرض ابتلا هستند از جمله آن‌هایی که به بیماری‌های زیر مبتلا هستند:

بیماری Hippel-Lindau، سندروم Birt-Hogg-Dube، توبراسکلروزیس و کارسینومای سلول‌های کلیوی خانوادگی

آزمایشات و روش‌هایی که برای تشخیص سرطان کلیه به کار می‌روند عبارت‌اند از:

آزمایش خون و آزمایش ادرار

آزمایش از خون و ادرار پزشک را در تشخیص دقیق علت علائمی که در فرد بروز کرده است یاری می‌رساند.

آزمایشات عکس برداری

پزشک با انجام عکس برداری می‌تواند تومور کلیوی یا نارسایی کلیوی را مشاهده کند و سپس نظر دقیق خود را اعلام کند. تکنیک تصویری برداری شامل اولتراسوند یا فراصوت، توموگرافی کلیه یا CT اسکن و تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI)

برداشتن یک نمونه کوچک از کلیه (بیوپسی)

در موارد نادری پزشکتان درخواست برداشت یک نمونه کوچک از ناحیه مورد شک خود در کلیه خواهد کرد. این نمونه در آزمایشگاه جهت بررسی وجود سرطان بررسی می‌شود.

بعد از اینکه پزشک، وجود سرطان کلیه را در فردی تشخیص بدهد می‌بایست میزان پیشرفت آن یا به عبارتی مرحله سرطان را مشخص کند. آزمایشات تعیین مرحله سرطان کلیوی می‌توانند شامل انجام مجدد سی تی اسکن یا دیگر آزمایشات مورد نیاز باشد. سپس پزشک یک عدد که اشاره به مرحله سرطان دارد تعیین می‌کند.

مراحل سرطان شامل موارد زیر می‌باشد:

• مرحله 1 : در این مرحله تومور حدوداً 7 سانتی‌متر می‌باشد. تومور تنها در اندام کلیه وجود دارد.
• مرحله 2 : در این مرحله اندازه تومور بزرگ‌تر می‌باشد ولی همچنان منحصر به کلیه است.
• مرحله 3 : در این مرحله تومور از کلیه به بافت‌های اطراف گسترش یافته است و همچنین ممکن است به غده لنفی مجاور نیز انتشار پیدا کند.
• مرحله 4 : سرطان کاملاً از کلیه گسترش یافته است و غدد لنفاوی متعددی را درگیر کرده است. حتی ممکن است نقاط دور از کلیه نظیر استخوان‌ها، کبد یا ریه‌ها را نیز درگیر کند.

تیم پزشکی شما با در نظر گرفتن مجموعه‌ای از عوامل نظیر وضعیت کلی سلامتی فرد، نوع سرطان کلیه، اینکه سرطان انتشار یافته است یا خیر و سایر موارد اقدامات لازم را به عمل آورند.

جراحی روش اصلی درمان در به شتر سرطان‌های کلیه است. اقدامات جراحی که در درمان سرطان کلیه به کار می‌رود شامل موارد زیر می‌باشد:

برداشت کامل کلیه آسیب دیده (نفرکتومی nephrectomy)

در این جراحی کلیه سرطانی به طور کامل از بافت‌های سالم اطراف جدا می‌شود. حتی ممکن است غدد فوق کلیوی نیز برداشته شوند. نفرکتومی یک جراحی باز می‌باشد به این معنا که برای انجام آن نیاز به یک برش عمیق و بزرگ جهت دسترسی به کلیه می‌باشد. البته به شیوه لاپاروسکوپی (laparascopical) هم می‌تواند انجام پذیرد که در آن چندین سوراخ کوچک ایجاد می‌شود و با استفاده از دوربین و ابزارهای جراحی ظریف کار برداشت قسمت آسیب دیده انجام می‌شود. در بعضی موارد حتی این جراحی می‌تواند به صورت اتوماتیک و با استفاده از ربات‌های مخصوصی انجام پذیرد که توسط پزشک هدایت می‌شوند. جراح با استفاده از کنترل دستی دستگاه را به کار می‌گیرد.

برداشت تومور از کلیه

طی انجام این روش که نفرکتومی نسبی نیز نامیده می‌شود جراح تومور را به همراه بخش کوچکی از بافت سالم اطرافش که آن را احاطه کرده است برمی‌دارد. در این روش کلیه به طور کامل برداشته نمی‌شود. این جراحی نیز می‌تواند به صورت جراحی باز یا به شیوه لاپاروسکوپی و یا توسط روبات انجام پذیرد. این متد راه شایع درمان سرطان‌های کوچک کلیه می‌باشد. همچنین در مواقعی که فرد تنها یک کلیه دارد می‌تواند گزینه مناسبی باشد. در صورتی که این روش جراحی امکان‌پذیر باشد نسبت به نفرکتومی ترجیح داده می‌شود.

© سایت پزشکی و سلامت دکتر سوشا