تیروئیدیت هاشیموتو (Hashimoto’s thyroiditis)
درباره بیماری تیروئیدیت هاشیموتو
اطلاعات بیماریها : در ایالات متحده امریکا شایعترین بیماری تیروئید میباشد. این بیماری ارثی بوده و در آن زنان حدود هفت برابر بیش از مردان مبتلا میشوند. این بیماری با تولید آنتیبادی ضد تیروئید توسط سیستم ایمنی شناخته میشود که میتواند به سلولهای تیروئید آسیب رسانده و توانایی آنها برای تولید هورمون تیروئید را از بین ببرد. اگر مقدار هورمون ساخته شده توسط سلولهای باقیمانده برای نیاز بدن کافی نباشد کمکاری تیروئید به وجود میآید. غده تیروئید در بعضی از این بیماران بزرگ شده و سبب ایجاد گواتر میشود.
مانند سایر بیماریهای خود ایمنی، احتمال ابتلا به بیماری هاشیموتو توسط عوامل ژنتیکی و محیطی تعیین میشود. از جمله عوامل محیطی که به ایجاد این بیماری کمک میکنند مصرف زیادید و سرخجه مادرزادی است.
علائم و نشانههای بیماری تیروئیدیت هاشیموتو
کلیک کنیدمعمولاً شروع بیماری تدریجی است. بسیاری از مبتلایان به این بیماری ممکن است سالها هیچ علامتی نشان ندهند و به طور اتفاقی و با مشاهده بزرگی تیروئید یا تستهای تیروئیدی غیر طبیعی تشخیص داده شود. در واقع بیشتر بیماران به دلیل بزرگی تیروئید مراجعه میکنند نه کمکاری.
بزرگی تیروئید و فشار آن بر بافتهای اطراف و یا پایین بودن سطح هورمونهای تیروئیدی باعث گسترش علائم میشود.
اولین علامت بیماری ممکن است تورم بدون درد در قسمت پایین گردن باشد. این بزرگی ممکن است به راحتی مشاهده شود و در گردن احساس فشار ایجاد کند. تیروئید در این بیماری معمولاً نامنظم و سفت است.
از این گذشته بسیاری از علائم مربوط به کمکاری تیروئید هستند. در موارد کمکاری ناشی از هاشیموتو علائم زیر بیشتر دیده میشود:
• خستگی
• خواب آلودگی
• فراموش کاری
• مشکل در یادگیری
• موها و ناخنهای شکننده و خشک
• خشکی و خارش پوست
• صورت پفآلود
• یبوست
• خستگی عضلات
• افزایش وزن
• افزایش میزان خونریزی ماهانه در زنان
• افزایش میزان سقط خود به خودی
• افزایش حساسیت به داروها
بزرگی تیروئید و کمکاری ناشی از بیماری هاشیموتو در بسیاری از بیماران تمایل به پیشرفت داشته و علائم به تدریج بدتر خواهند شد. بنابراین بیماران با این یافتهها باد تحت درمان و پیگیری مداوم قرار گیرند. درمان مناسب، علائم را برطرف کرده و معمولاً از بزرگتر شدن تیروئید جلوگیری میکند و ممکن است سبب کوچک شدن آن نیز بشود.
علل بیماری تیروئیدیت هاشیموتو
کلیک کنیدبیماری هاشیموتو یک اختلال خود ایمنی است که در آن سیستم ایمنی بدن با تولید آنتی بادیهایی باعث آسیب غده تیروئید میشود. پزشکان نمیدانند که چه چیزی باعث میشود که سیستم ایمنی بدن به غده تیروئید خود حمله کند. برخی از دانشمندان اعتقاد دارند یک ویروس یا باکتری ممکن است این پاسخ را آغاز کند، درحالیکه عدهای دیگر بر این باورند که یک نقص ژنتیکی باعث آن شده است.
ترکیبی از عوامل – از جمله وراثت، سن و جنس – ممکن است به عنوان عوامل این بیماری مطرح شوند
عوامل خطر یا ریسک فاکتورها در بیماری تیروئیدیت هاشیموتو
کلیک کنیداین عوامل ممکن است درخطر ابتلا به بیماری هاشیموتو مؤثر باشند:
جنسیت : زنان خیلی بیشتر به بیماری هاشیموتو مبتلا میشوند.
سن : بیماری هاشیموتو میتواند در هر سنی رخ دهد اما معمولاً در سنین میان سالی رخ میدهد.
وراثت : شما در معرض خطر بیشتری برای بیماری هاشیموتو هستید اگر فرد دیگری از خانوادهتان مبتلا به این بیماری یا سایر بیماریهای خودایمن تیروئید باشد.
دیگر بیماریهای خود ایمنی : داشتن بیماریهای خود ایمنی دیگر – مانند آرتریت روماتوئید، دیابت نوع ۱ یا لوپوس – خطر ابتلا به بیماری هاشیموتو را افزایش میدهد.
عوارض بیماری تیروئیدیت هاشیموتو
کلیک کنیدهمانطور که بیان شد بیماری هاشیموتو یک بیماری ناشی از اختلال در سیستم ایمنی است که غده تیروئید را مورد حمله قرار میدهد. این سیستم ممکن است سایر نواحی بدن را نیز موردتهاجم قرار داده و سبب اختلال عملکرد آن نواحی بشود. شیوه انتقال این بیماری به صورت خانوادگی است. البته احتمال اینکه فرد مبتلا به هاشیموتو هیچگاه بیماری خود ایمن دیگری را تجربه نکند بسیار زیاد است ولی خطر بروز اختلالات خود ایمن زیر در این افراد زیاد میشود:
• دیابت نوع یک
• بیماری گریوز
• آرتریت روماتوئید
• بیماری آدیسون
• یائسگی زودرس
• ویتیلیگو یا بیماری برص
• خونریزیهای خود به خودی در اثر کاهش تعداد پلاکتها
• بیماری لوپوس
• آنمی پرنیسیوز (کمخونی ناشی از کمبود ویتامین B12)
خلاصه آنکه پیگیری مداوم بیماری هاشیموتو و درمان آن توسط پزشک مهم است.
درگیری چشمی مربوط به بیماری تیروئید که معمولاً در بیماری گریوز روی میدهد میتواند در پنج درصد بیماران مبتلا به تیروئیدیت خود ایمن نیز بروز کند.
تشخیص بیماری تیروئیدیت هاشیموتو
کلیک کنیدبه طور کلی در صورتی که دچار احساس فزاینده خستگی و یا کرخی، پوست خشک، یبوست، صدای خشن و یا مشکلات تیروئید یا گواتر قبلی باشید پزشک، شما را از نظر این بیماری بررسی خواهد کرد. تشخیص بیماری هاشیموتو براساس علائم و نشانهها و نتایج حاصل از آزمایش خون که سطح هورمونهای تیروئید و هورمون تحریک کننده تیروئید (TSH) تولیدشده در غده هیپوفیز را اندازهگیری میکند، میباشد. همچنین خون از نظر وجود آنتیبادیهای ضد TPO که مسبب این بیماری هستند بررسی میگردد.
درمان بیماری تیروئیدیت هاشیموتو
کلیک کنیددرمان با داروهای سنتتیک
اگر بیماری هاشیموتو باعث کمبود هورمونهای تیروئیدی شده باشد، شما ممکن است به درمان جایگزینی با هورمون تیروئید نیاز داشته باشید که شامل استفاده روزانه از لووتیروکسین (levothyroxine) به عنوان جانشین مصنوعی هورمون تیروئید میباشد.
نظارت بر دوز
برای تعیین دوز مناسب لووتیروکسین در ابتدا پزشک سطح TSH را بعد از چند هفته از درمان چک میکند. مقادیر بیشازحد هورمون تیروئید میتواند از دست دادن استخوان را تسریع کند که ممکن است منجر به پوکی استخوان شود. همچنین استفاده بیش از حد از لووتیروکسین میتواند باعث بروز اختلالات ریتم قلب (آریتمی) شود.
اثرات سایر مواد
برخی از داروها، مکمل و غذاها میتوانند بر جذب لووتیروکسین اثر بگذارند. با این وجود مصرف لووتیروکسین در حدود ۴ ساعت قبل یا بعد از مصرف دیگر داروها تا حدودی میتواند از این امر پیشگیری کند.
شما هم می توانید در مورد این بیماری داستان خود را با ما به اشتراک بگذارید
برای ثبت داستان خود لازم است ابتدا وارد حساب کاربری خود شده یا روی دکمه " افزودن داستان جدید " کلیک کنید. همچنین داستان شما بعد از ثبت، توسط مدیریت سایت بررسی و بعد از تاییدیه مدیریت سایت، داستان شما نمایش داده می شود.شما هم می توانید در مورد این بیماری پرسش خود را با ما به اشتراک بگذارید
برای ثبت پرسش خود لازم است ابتدا وارد حساب کاربری خود شده یا روی دکمه " افزودن پرسش جدید " کلیک کنید. همچنین پرسش شما بعد از ثبت، توسط مدیریت سایت بررسی و بعد از تاییدیه مدیریت سایت، پرسش شما نمایش داده می شود.