اسکار | جای زخم ( Scar)

اسکار یک بخش طبیعی از فرایند بهبود پس از یک آسیب دیدگی است. ظاهر آن و درمان آن به عوامل متعددی بستگی دارد. عمق و اندازه زخم و یا بریدگی و محل آن بر شکل ایجاد اسکار اثر می‌گذارد. همچنین می‌بایست سن ، ژنتیک ، جنسیت و قومیت را نیز در نظر بگیرید.
برخی از علل عمده آن عبارت‌اند از :

بخیه (جراحی)

بخیه بعد از جراحی‌های مختلف (آپاندیسیت، تیرویید، سزارین، کلیه، قلب، لاپاروسکوپی، لیپوساکشن، ستون فقرات و….) و یا جراحی‌های زیبایی (ماموپلاستی، گرافت یا پیوند پوست).

زخم

مانند اسکار تشکیل شده بر روی محل انواع زخم‌ها (بریدگی، ساییدگى، سوراخ ‌شدگى، تزریق واکسن و….) که با روش‌هاى مختلف و یا خود‌ به‌ خود ترمیم شده‌اند.

سوختگى‌ها

مانند اسکار ناشى از سوختگى‌ با آب جوش، بخار آب، سوختگی‌های شیمیایی و…

آکنه

اسکار برجسته و یا اسکارهای گودرفته‌ی خفیف که پس از بهبودی جوش‌های پوست بر جای می‌ماند.

بیماری‌های داخلی و عفونی با عوارض پوستی

مانند سالک، آبله مرغان و …

انواع مختلفی از اسکار وجود دارد من جمله :

زخم کلوئیدی

این زخم‌ها در نتیجه یک فرایند درمانی بیش از حد تهاجمی به وجود می‌آیند. آن‌ها بیش از آسیب دیدگی اصلی گسترش می‌یابند. با گذشت زمان، اسکار کلوئید ممکن است مانع حرکت شود. درمان آن شامل جراحی برای برداشتن اسکار، تزریق استروئید یا استفاده از ورق سیلیکون برای برش اسکار می‌باشد. کلوئیدهای کوچک‌تر را می‌توان با استفاده از کرایوتراپی (درمان از طریق انجماد با نیتروژن مایع) درمان کرد. شما همچنین می‌توانید از تشکیل کلوئید با استفاده از درمان فشاری و یا ژل پد با سیلیکون جلوگیری کنید. زخم کلوئید در میان افراد با پوست تیره رایج‌تر است.

زخم انقباضی

اگر پوست شما سوخته است، شما ممکن است یک اسکار انقباضی داشته باشید. این زخم می‌تواند باعث سفت شدن پوست شود که در نتیجه آن توانایی فرد برای حرکت مختل می‌شود. زخم انقباض ممکن است عمیق‌تر شده و بر عضلات و اعصاب اثر بگذارد.

اسکار هایپرتروفیک

این اسکار قرمزرنگ و شبیه به کلوئید هستند، اما برخلاف آن بیش از محدوده آسیب دیدگی گسترش نمی‌یابند. درمان شامل تزریق استروئیدها برای کاهش التهاب و یا استفاده از ورق سیلیکون برای برش و نازک کردن اسکار می‌باشد.

جای جوش

اگر شما آکنه شدید داشته باشید ممکن است به این نوع اسکار دچار شوید. انواع مختلفی از جای جوش، اعم از چاله عمیق یا زخم‌های زاویه‌ای یا موج گون. گزینه‎های درمان به نوع جای جوش شما بستگی دارد.

درمان اسکار ممکن است شامل:

استفاده از کرم ، پماد، ژل و سایر محصولات بدون نسخه

این محصولات می‌توانند برای درمان اسکارهایی که در نتیجه بریدگی یا سایر جراحات و زخم‌ها ایجاد می‌شود به کار رود.اگر شما تحت درمان با جراح پلاستیک قرار دارید و اسکار حاصله در نتیجه عمل جراحی زیبایی یا پلاستیک ایجاد شده است، از جراح خود درباره استفاده از این محصولات بدون نسخه سؤال بپرسید. اگر پاسخ منفی بود می توانید از داروهای تجویز شده توسط پزشکتان استفاده کنید.در اغلب موارد، درمان از طریق کرم‌های استروئیدی یا آنتی‌هیستامین که سبب ایجاد خارش می‌شوند و بسیار حساس هستند انجام می‌شود. به همین ترتیب، اگر شما از آکنه شدید رنج می‌برید،از متخصص پوست خود مشاوره بخواهید. دکتر شما همچنین می توانید درمان را با استفاده از فشار درمانی و یا برش اسکار با کمک ژل سیلیکون انجام دهد.

عمل جراحی برای برداشتن اسکار یا درمان آن

گزینه‌های بسیاری برای درمان زخم‌های عمیق‌تر بسته به مورد خاص وجود دارد. این گزینه‌ها عبارت‌اند از پیوند پوست، برداشتن، درم ابریژن یا عمل جراحی لیزر. در پیوند پوست، جراح با استفاده پوست ناحیه دیگری از بدن خود ضایعه را ترمیم می‌کند که اغلب در افرادی که سوختگی داشته‌اند استفاده می‌شود. اگر شما زخمی داشته باشید که باعث اختلال در عملکرد شما شود، جراحی می‌تواند به رفع مشکلات عملکردی کمک کند. اگر شما به تازگی عمل جراحی‌ای انجام داده‌اید که باعث ایجاد زخم شده است، بهتر است قبل از تصمیم‌گیری در مورد درمان اسکار حداقل یک سال صبر کنید. بسیاری از زخم‌ها به مرور زمان محو می‌شوند و کمتر قابل توجه هستند.

تزریق

برای درمان اسکارهای پیش‌رونده، مانند کلوئید یا اسکارهایپرتروفیک تزریق استروئید انجام می‌شود. ممکن است پزشکتان این روش را به تنهایی یا همراه با درمان‌های دیگر به کار ببرد.

انواع دیگر تزریق، مانند کلاژن و یا دیگر “پرکننده” ها ممکن است برای برخی از انواع زخم‌های حفره‌دار مفید باشند، اگرچه این‌ها معمولاً راه‌حل دائمی نیستند.

مرجع تخصصی پزشکی و سلامت دکتر سوشا