دیدانوزین (Didanosine)

اطلاعات دارویی دیدانوزین

اطلاعات دارویی : دیدانوزین یک داروی ضدویروسی است. این دارو برای ویروس نقص ایمنی اکتسابی انسانی (HIV) استفاده می‌شود و پیشرفت عفونت HIV را کند می‌کند اما این دارو برای درمان HIV نیست. HIV سلول‌های CD4 سلول‌های T بدن را از بین می‌برد. این‌ها سلول‌های سفید و مهم خون هستند زیرا آن‌ها در محافظت از بدن در برابر عفونت نقش دارند. اگر HIV درمان نشود، سیستم ایمنی بدن را تضعیف می‌کند، به‌طوری‌که بدن در برابر باکتری‌ها، ویروس‌ها و دیگر میکروب‌ها نمی‌تواند از خودش دفاع کند.

دیدانوزین متعلق به گروهی از داروهای آنتی رتروویرال (ضد رتروویروسی) به نام مهارکننده‌های ترانس کریپتاز معکوس نوکلئوزیدی (NRTIs) است. این دارو در کنار تعدادی از داروهای دیگر ضدویروسی، به‌عنوان بخشی از درمان ترکیبی تجویز می‌شود. استفاده از سه یا تعداد بیشتری داروی ضد رتروویروسی به‌طور همزمان، مؤثرتر از استفاده تکی دارو است. مصرف ترکیبی داروهای مختلف خطر ایجاد مقاومت در برابر هر یک از داروها را کاهش می‌دهد.

دیدانوزین با کاهش تعداد ویروس‌ها در بدن پیشروی ویروس HIV را کند می‌کند. این فرایند سبب تقویت سیستم ایمنی شده و خطر ایجاد عفونت‌های وابسته به HIV را کاهش می‌دهد. این دارو توسط پزشکان متخصص در زمینه HIV قابل تجویز می‌باشد.

موارد منع مصرف داروی دیدانوزین

• به تاریخ انقضای داروی دیدانوزین توجه کنید و اگر دارویی که در دستتان است تاریخ انقضای آن تمام‌ شده است، از آن مصرف نکنید.
• هرگز داروی دیدانوزین را به کس دیگری حتی با علائم مشابه خودتان تجویز نکنید.
• دیدانوزین را بیش از دوز تجویزشده توسط پزشک، مصرف نکنید.
• تداخل دارویی دیدانوزین را چک کنید و حتماً به پزشکتان، اطلاع دهید که در حال مصرف چه داروی دیگری هستید.

تداخل دارویی دیدانوزین 

تداخل دارویی ممکن است عملکرد داروها را تغییر و خطر ابتلا به عوارض جانبی جدی را افزایش دهد. یک لیست از تمام داروهایی (ازجمله داروهای با نسخه / بدون نسخه و داروهای گیاهی) که استفاده می‌کنید تهیه کرده و آن را با دکتر و داروساز خود به اشتراک بگذارید. دوز دارو مصرفی خود را بدون مشورت با دکتر خود تغییر نداده و یا مصرف دارو را ترک نکنید.

برخی از داروهایی که ممکن است با این دارو تداخل کنند ، عبارت‌اند از: ریباویرین، متادون، آلوپورینول، داروهایی که می‌توانند باعث ایجاد مشکلات عصبی شوند (مانند ایزونیازید (isoniazid)، وین کریستین (vincristine))، داروهایی که پانکراتیت ایجاد می‌کنند (مانند پنتامیدین (pentamidine)، گانسیکلوویر (ganciclovir) ، کوتریموکسازول(co-trimoxazole))، استاوودین (stavudine).

نکاتی که قبل از مصرف دیدانوزین باید در نظر گرفته شود

بعضی داروها را نمی‌توان در بعضی از شرایط تجویز نمود، و بعضی داروها نیز در صورتی که نیاز به درمان تکمیلی باشد تجویز می‌گردد. بنابراین بهتر است که قبل از مصرف داروی دیدانوزین ، پزشکتان از موارد زیر مطلع باشد:

• در صورتی‌ که باردار هستید و یا قصد باردارشدن دارید یا درصورتی‌که به نوزاد خود شیر می‌دهید.
• اگر مشکل کلیوی یا کبدی دارید.
• اگر شما احساس سوزن سوزن شدن یا درد در دست و پاهایتان می‌کنید و یا اگر دچار هرگونه بی حسی در این مناطق هستید.
• اگر در حال مصرف داروی خاصی هستید. این داروها شامل تمامی داروهای در دسترس است، چه برایتان تجویز شده است و چه بدون تجویز پزشک آن را مصرف می‌کنید نظیر داروهای گیاهی و داروهای مکمل.
• اگر سابقه واکنش آلرژیک به داروی دیگری دارید.

عوارض جانبی احتمالی داروی دیدانوزین 

همه داروها ممکن است عوارض جانبی ایجاد کنند؛ اما بسیاری از مصرف‌کنندگان نیز هیچ نوع عارضه‌ای بروز نمی‌دهند. بعضی از عوارض، بعد از گذشت مدت کوتاهی از مصرف دارو، از بین می‌روند. در صورت بروز مستمر هریک از عوارض می‌بایست به پزشک اطلاع داده شود:

• اسهال ، سردرد ، احساس مریضی ، درد شکمی ، سوزن سوزن شدن دست و پاها ، احساس بی حسی ، احساس خستگی و ضعف ، بثورات پوستی

نکته مهم : داروی دیدانوزین ممکن است عوارض جانبی جدی ، مانند پانکراتیت یا اسیدوز لاکتیک در بدن ایجاد کند. اگر دچار علائم زیر شدید ، سریعاً به پزشک مراجعه نمایید:

• شایع‌ترین علائم پانکراتیت : درد شکم ، احساس بیماری ، تب و احساس ناخوشی کلی.
• شایع‌ترین علائم اسیدوز لاکتیک : احساس بیماری ، درد شکم ، کاهش اشتها ، کاهش وزن ، تنفس سریع و یا نفس‌نفس زدن

اگر علائمی در شما پدید آمد که احساس می‌کنید به‌ واسطه مصرف دیدانوزین می‌باشد با پزشک خود صحبت کنید.

نحوه نگهداری داروی دیدانوزین 

• دارو را از دسترس کودکان دور نگه دارید.
• دارو را در جایی خشک و خنک و به دور از گرما و تابش نور مستقیم نگه‌ دارید.

دوست دارید راجع به این داروها اطلاعات بیشتری کسب کنید؟

• افاویرنز
• داروناویر
• آباکاویر
• آتازاناویر
• انفوویرتاید

مقاله پیشنهادی دکتر سوشا:

• راهنمایی برای مراقبت از بیماران مبتلا به ایدز
• چگونه ایدز نگیریم ؟ راه‌های انتقال ایدز کدامند ؟
• تصورات درست و نادرست ما در خصوص ایدز
• چه غذاهای برای افراد مبتلا به ایدز مناسب است؟
• درمان ایدز با زالو به چه صورتی است؟

تهیه و ترجمه : مرجع تخصصی پزشکی و سلامت دکتر سوشا