آرتریت روماتوئید (Rheumatoid arthritis)

علائم و نشانه‌های آرتریت روماتوئید ممکن است شامل:

• مفاصل حساس، متورم و داغ
• خشکی صبحگاهی که ممکن است برای ساعت‌ها باقی بماند.
• برجستگی‌های سخت در بافت زیرپوست (ندول‌های روماتوئید)
• خستگی، تب و کاهش وزن

در اوایل بیماری، آرتریت روماتوئید تمایل به تحت تأثیر قرار دادن مفاصل کوچک‌تر دارد – به‌خصوص مفاصلی که انگشتان دست و انگشتان پا را به محل خود متصل می‌کند. با پیشرفت بیماری، علائم اغلب به مچ دست، زانو، مچ پا، آرنج، مفصل ران و شانه انتشار می‌یابد. در بیشتر موارد، علائم در مفاصل هر دو طرف بدن رخ می‌دهد. نشانه‌ها و علائم آرتریت روماتوئید ممکن است در شدت متفاوت باشند و حتی ممکن است بیایند و بروند. دوره‌های افزایش فعالیت بیماری، به نام عود، متناوب با دوره‌های بهبود نسبی (زمانی که تورم و درد محو و ناپدید می‌شود.) در طول زمان، این بیماری می‌تواند باعث تغییر شکل مفاصل و خروج آن‌ها از محل اصلی‌شان شود.

آرتریت روماتوئید زمانی رخ می‌دهد که سیستم ایمنی به پوشش اطراف مفاصل حمله می‌کند. پزشکان نمی‌دانند چگونه این بیماری شروع می‌شود اگرچه یک جزء ژنتیکی به نظر می‌رسد به‌احتمال‌زیاد در ایجاد آن نقش داشته باشد. اگرچه ژن‌ها به‌واقع تنها علت ایجاد این بیماری نخواهند بود، آن‌ها می‌توانند بیشتر شما را مستعد ابتلا به عوامل محیطی که ممکن است این بیماری را آغاز کند مانند عفونت با ویروس‌ها و باکتری‌های خاص کنند.

عواملی که ممکن است خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهند عبارت‌اند از:

• جنسیت : زنان با احتمال بیشتری به آرتریت روماتوئید دچار می‌شوند.
• سن : آرتریت در هر سنی رخ می‌دهد، اما اغلب بین سنین ۴۰ و ۶۰ آغاز می‌شود.
• سابقه خانوادگی : اگر یکی از اعضای خانواده‌تان دارای این بیماری باشد باعث افزایش خطر ابتلای شما به این بیماری خواهد شد.

آرتریت روماتوئید خطر ابتلا به عوارض زیر را افزایش می‌دهد:

• پوکی استخوان : آرتریت روماتوئید همراه با برخی از داروهای مورداستفاده در درمان آرتریت روماتوئید، می‌تواند خطر ابتلا به پوکی استخوان را افزایش دهد.
• سندرم تانل مچ دست (tunnel syndrome) : اگر آرتریت روماتوئید مچ دست را تحت تأثیر قرار دهد، التهاب می‌تواند عصبی را که از دست و انگشتان می‌گذرد فشرده سازد.
• مشکلات قلبی : آرتریت روماتوئید می‌تواند خطر ابتلا به‌سختی عروق و انسداد آن‌ها و همچنین التهاب کیسه‌ای که قلب را احاطه می‌کند را افزایش دهد.
• بیماری‌های ریوی : افراد مبتلابه آرتریت روماتوئید با افزایش خطر ابتلا به التهاب و زخم بافت ریه، که می‌تواند به تنگی نفس فزاینده منجر شود، مواجه هستند.

تشخیص این بیماری در مراحل اولیه آن می‌تواند مشکل باشد به این دلیل که علائم و نشانه‌های اولیه تقلیدی از بسیاری از بیماری‌های دیگر می‌باشد. هیچ آزمایش خون منحصربه‌فرد یا یافته فیزیکی برای تأیید تشخیص وجود ندارد. در معاینه فیزیکی، دکتر مفاصل را ازنظر تورم، قرمزی و گرمی بررسی می‌کند. او همچنین رفلکس‌ها و قدرت عضلانی را نیز ارزیابی می‌کند.

• آزمایش خون : افراد مبتلابه آرتریت روماتوئید نرخ بالایی از رسوب گلبول قرمز (ESR، یا نرخ SED) را نشان می‌دهند که ناشی از حضور یک فرآیند التهابی در بدن است. آزمایش خون متداول دیگر برای جستجوی فاکتور روماتوئید و آنتی‌بادی ضد چرخه سیترولینات (ضد -CCP) انجام می‌گیرد.
• اشعه X : پزشک ممکن است با انجام اشعه X به پیگیری پیشرفت آرتریت روماتوئید در طول زمان بپردازد.

هیچ درمانی برای این بیماری وجود ندارد. داروها به‌منظور تسکین درد و جلوگیری یا کند کردن آسیب مفاصل استفاده می‌شود. فیزیوتراپی و درمان‌های فیزیکی برای محافظت از مفاصل به افراد مبتلا آموزش داده می‌شود. اگر مفاصل شما در اثر آرتریت روماتوئید به‌شدت آسیب‌دیده، عمل جراحی ممکن است لازم باشد.

داروها

بسیاری از داروهای مورد استفاده در درمان آرتریت روماتوئید دارای عوارض جانبی بالقوه جدی است. پزشکان معمولاً در ابتدا داروهایی با کمترین عوارض جانبی تجویز می‌کنند. سپس در صورت پیشرفت بیماری داروهای قوی‌تر و یا ترکیبی از داروها تجویز خواهند شد.

NSAID ها

داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) می‌تواند درد را تسکین داده و باعث کاهش التهاب شود. برخی از NSAID های ملایم‌تر شامل ایبوپروفن (ibuprofen) و ناپروکسن سدیم (naproxen sodium) قابل‌ دسترس هستند اما انواع قوی‌تری حتماً تحت نظر دکتر و با نسخه می‌بایست تجویز شود. عوارض جانبی ممکن است شامل زنگ گوش، سوزش معده، مشکلات قلبی، و آسیب کبد و کلیه باشد.

استروئیدها

داروهای کورتیکواستروئیدی مثل پردنیزون (prednisone)، باعث کاهش التهاب و درد و کاهش آسیب مفاصل می‌شود. عوارض جانبی ممکن است شامل نازک شدن استخوان‌ها، افزایش وزن و دیابت باشد. پزشکان اغلب کورتیکواستروئید را برای تسکین علائم حاد، با هدف کاهش تدریجی دارو تجویز می‌کنند.

داروهای ضد روماتیسمی اصلاح‌کننده بیماری (DMARD ها)

این داروها می‌تواند پیشرفت بیماری را کند و باعث حفظ مفاصل و بافت‌های دیگر از آسیب دائمی شود. DMARD های شایع عبارت‌اند از متوتروکسات (methotrexate)، لفلونوماید (leflunomide)، هیدروکسی کلروکین (hydroxychloroquine) و سولفاسالازین (sulfasalazine). عوارض جانبی متفاوت است اما ممکن است شامل آسیب کبدی، سرکوب مغز استخوان و عفونت شدید ریه باشد.

عوامل بیولوژیک

همچنین به‌عنوان اصلاح پاسخ بیولوژیک نسل جدیدی از DMARD ها شامل :

• آباتاسپت (Abatacept)
• سرتولیزوماب (certolizumab)
• ریتوکسیماب (rituximab)
• اینفلیکسیماب (infliximab)
• توسیلیزوماب (tocilizumab) و سایر موارد.

این داروها می‌توانند بخش‌هایی از سیستم ایمنی بدن که باعث التهاب و درنتیجه آسیب مفاصل و بافت‌ها می‌شود را هدف قرار دهد. این نوع از داروها نیز خطر ابتلا به عفونت را افزایش می‌دهد. DMARD های بیولوژیک معمولاً زمانی که با DMARD های غیر بیولوژیک مثل متوتروکسات به‌ صورت زوج مصرف شود مؤثرتر می‌باشند.

جراحی

اگر داروها موفق به جلوگیری یا کند کردن آسیب مفاصل نشدند، ممکن است برای ترمیم مفاصل آسیب‌دیده جراحی توصیه شود. جراحی ممکن است در بازگرداندن توانایی مفاصل مفید باشد. همچنین می‌تواند درد و ناهنجاری‌های مرتبط را کاهش دهد. جراحی آرتریت روماتوئید ممکن است شامل یک مورد یا بیشتر از روش‌های زیر باشد:

• جایگزینی کامل مفصل : در طول عمل جراحی تعویض مفصل، جراح بخش‌های آسیب‌دیده مفصل را برداشت کرده و یک پروتز ساخته‌شده از فلز و پلاستیک را جایگزین آن می‌کند.
• ترمیم تاندون : التهاب و آسیب مفاصل ممکن است باعث شل یا پاره شدن تاندون اطراف مفصل شود. جراح می‌تواند در صورت امکان به ترمیم این تاندون بپردازد.
• همجوشی مفصل : عمل جراحی همجوشی مفصل ممکن است برای ایجاد ثبات و تراز مفصل و برای تسکین درد وقتی‌ که تعویض مفصل یک گزینه درمانی مناسبی نباشد انجام پذیرد. جراحی با خطر خونریزی، عفونت و درد همراه است.

• درمان‌های سنتی برای آرتریت روماتوئید
• چگونه با خستگی روماتیسم مقابله کنید؟
• چگونه درد روماتیسم مفصلی را کم کنیم؟

© سایت پزشکی و سلامت دکتر سوشا